Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa w Polsce wciąż utrzymują stabilne nastroje – wyniki najnowszego badania pokazują niewielkie zmiany w inwestycjach i sprzedaży. Jednak eksperci ostrzegają: wojna celna zapoczątkowana przez Donalda Trumpa może wkrótce zachwiać fundamentami tej kruchej równowagi. Czy nadchodzi czas turbulencji dla polskiego biznesu?
- Sektor MŚP nadal na stabilnym kursie
- Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa widzą szanse na rozwój w najbliższych miesiącach
- Inwestycyjny optymizm rośnie, ale ostrożnie
- Czym jest Barometr EFL?
Polskie mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa wciąż utrzymują stabilne nastawienie wobec przyszłości – wynika z najnowszych danych. Wskaźniki dotyczące inwestycji, sprzedaży i płynności finansowej nie wykazują większych wahań, co sugeruje względny spokój w sektorze. Jednak eksperci przestrzegają przed nadciągającymi zagrożeniami z zewnątrz. Wojna celna wywołana przez administrację Donalda Trumpa może w nadchodzących miesiącach znacząco wpłynąć na nastroje gospodarcze w Polsce. Szczególnie narażone są firmy działające na rynkach eksportowych. Czy stabilność polskich MŚP przetrwa zawirowania na arenie międzynarodowej?
Sektor MŚP nadal na stabilnym kursie
Główny indeks Barometru EFL na II kwartał br. wyniósł 50,6 pkt. i jest o 0,1 pkt. niższy niż kwartał wcześniej. 17% firm planuje wzrost inwestycji, a 16% ich spadek. 14% prognozuje wzrost sprzedaży, a 15% obawia się mniejszych przychodów. Zmiany w porównaniu do poprzedniego pomiaru są niewielkie, co wskazuje na stabilną sytuację w sektorze MŚP. Eksperci EFL zwracają uwagę, że dopiero w kolejnym pomiarze zobaczymy, czy i jaki wpływ na nastroje polskich firm będzie miała wojna celna wywołana przez rząd Donalda Trumpa.
– Bezpiecznie i stabilnie, tak określiłbym poziom nastrojów, z jakim mamy do czynienia w sektorze MŚP, nie tylko w najnowszym pomiarze, ale już od kilkunastu miesięcy. Taki względny spokój, który najbardziej sprzyja rozwojowi biznesów, może nie potrwać jednak już długo. Wojna celna, którą zainaugurował Donald Trump, pośrednio lub bezpośrednio dotknie każdego z nas, w tym także polskie MŚP. Jest bowiem duża grupa firm z tego sektora, dla których eksport stanowi dodatkowy obszar aktywności i przychodów. I choć tylko niewielka ich część wysyła swoje towary za ocean, to jednak taka burzliwa polityka celna mocno wpływa na ogólne nastroje w gospodarce czy wahania walutowe. A niestety w przypadku MŚP mamy do czynienia z większą podatnością na osłabienie i mniejszą zdolnością do aprecjacji. Sądzę, że już w kolejnym pomiarze będą widoczne pierwsze oznaki tego, co obecnie dzieje się w międzynarodowej polityce handlowej – mówi Radosław Woźniak, prezes zarządu EFL.
Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa widzą szanse na rozwój w najbliższych miesiącach
Główny odczyt Barometru EFL na II kwartał 2025 roku wyniósł 50,6 pkt. i jest o 0,1 pkt. niższy niż pierwszy tegoroczny pomiar. Porównywalny poziom wskaźnika odnotowujemy od końca 2023 roku. W ciągu tych kilkunastu miesięcy główny odczyt oscyluje w okolicach 50-52 pkt. A to oznacza, że cały czas pozostaje powyżej poziomu OR.
Próg OR to poziom ograniczonego rozwoju firm z sektora MŚP, który w Barometrze EFL wynosi co najmniej 50 pkt. Stanowi algorytm stworzony na podstawie danych zgromadzonych w trakcie badania przedsiębiorców dotyczących 4 sfer: poziomu sprzedaży, planowanych inwestycji w środki trwałe, płynności finansowej i zapotrzebowania na zewnętrzne finansowanie. Przyjmuje wartości od 0 do 100, przy czym zagregowany wynik powyżej 50 pkt. oznacza, że występują sprzyjające warunki do rozwoju sektora MŚP, natomiast wynik niższy oznacza, że warunki te są niekorzystne. Wartość wskaźnika na poziomie 50,6 pkt. oznacza, że mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa widzą szanse na rozwój w najbliższych miesiącach.
Drugi tegoroczny pomiar jest również niższy w ujęciu rocznym – w kwietniu 2024 roku wyniósł 52,6 pkt.
Inwestycyjny optymizm rośnie, ale ostrożnie
Analizując poszczególne obszary, które składają się na główny indeks Barometru EFL, w pierwszej kolejności warto zwrócić uwagę na nieco większy optymizm inwestycyjny. Grupa przedsiębiorców wskazujących na wzrost inwestycji w porównaniu do minionego kwartału jest większa i wynosi 17%, podczas gdy w I kwartale 2025 roku było to 14%. Co więcej, mniejsze jest grono przedstawicieli firm, które planują mniej inwestować (16%). Kwartał temu inwestycyjnych pesymistów było 22%. Najwięcej respondentów planuje jednak podobny poziom inwestycji (67%).
Również w przypadku sprzedaży grupa optymistów nieco wzrosła w porównaniu do poprzedniego kwartału. Obecnie 14% firm prognozuje większe przychody. Na początku roku taką opinię wystawiło 12,5% zapytanych. 15% firm spodziewa się skurczenia sprzedaży, co jest również lepszym wynikiem niż trzy miesiące temu, kiedy 17% zapytanych prognozowało spadek przychodów.
W ślad za nieco lepszymi prognozami sprzedażowymi idą lepsze prognozy dotyczące płynności finansowej. Choć tylko 14% respondentów spodziewa się jej poprawy, to jest to o 2 p.p. więcej niż kwartał wcześniej. 15% firm obawia się pogorszenia kondycji finansowej, a 7 na 10 firm nie spodziewa się żadnych zmian w tym obszarze.
Czym jest Barometr EFL?
Barometr EFL jest syntetycznym wskaźnikiem informującym o skłonności firm z sektora MŚP do wzrostu (tj. rozwoju rozumianego, jako stawianie sobie przez przedsiębiorstwa celów związanych ze wzrostem sprzedaży i produkcji, ekspansją na nowe rynki i maksymalizacją zysków, co jest związane z inwestycjami w środki trwałe). Prognozowana na dany kwartał kondycja finansowa firm MŚP daje punkt odniesienia do wnioskowania o zakładanym kierunku zmian, które sprzyjają wzrostowi lub działają hamująco na rozwój firm.
Badanie przygotowywane jest przez Ecorys na zlecenie Europejskiego Funduszu Leasingowego SA., a jego wyniki są publikowane co kwartał. Jego uczestnicy to mikro, małe i średnie firmy terenu całej Polski. W badaniu wzięła udział reprezentatywna grupa 600 mikro, małych i średnich firm. Aktualna edycja badania odbyła się od 1 do 28 marca 2025 roku.