Realizacja procesów biznesowych w okresie pandemii nastręcza wielu trudności, nadal nie wiadomo też, jak będzie wyglądała sytuacja w 2022 roku. Mimo tego, doświadczenia ostatnich miesięcy pokazują, że biznes, starając się odnaleźć w skomplikowanej sytuacji, nie zapomniał o środowisku i z dużą uwagą śledzi oraz reaguje na pojawiające się wyzwania. Co więcej, dla wielu przedsiębiorstw 2021 rok był czasem wzmożonego zaangażowania na rzecz ograniczania negatywnego wpływu na środowisko i nic nie zapowiada, że najbliższy rok będzie inny.
Zrównoważony rozwój
Trendy dotyczące zrównoważonego rozwoju na 2022 rok komentuje dr Agata Rudnicka z Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego.
Rozpoczynający się rok będzie obfitował w wiele inicjatyw podejmowanych przez przedsiębiorstwa, które aby dostosować swoje działania do coraz większych oczekiwań rynku, zwracać będą baczną uwagę na podejmowanie decyzji uwzględniających kwestie zrównoważonego rozwoju. Część z nich podyktowana będzie prawem, które stara się uporządkować zagadnienia związane z rolą i miejscem biznesu w rozwiązywaniu problemów społecznych i środowiskowych. Jednym z takich zagadnień jest określenie, czym jest zrównoważona działalność. Trend bycia firmą wrażliwą na kwestie środowiskowe spowodował, że część organizacji nadużywała haseł kojarzących się z ochroną środowiska, wprowadzając tym samym w błąd inwestorów i konsumentów (ang. greenwashing). Opracowanie jasnych kryteriów kwalifikowania zrównoważonej działalności za sprawą przyjętego przez Unię Europejską rozporządzenia dotyczącego zrównoważonych inwestycji, tzw. Taksonomii, umożliwi ograniczenie ryzyka działań pozorowanych, które nie przyczyniają się do ochrony klimatu, zasobów wodnych, racjonalnego zużycia zasobów czy ochrony i odbudowy bioróżnorodności. Najbliższe miesiące upłyną na doprecyzowaniu kryteriów i wytycznych oraz dostosowywaniu się do nich przez organizacje.
Biznes na drodze do neutralności klimatycznej, oszczędności zasobów i regeneracji ekosystemów z pewnością dalej będzie rozwijał pomysły wpisujące się w gospodarkę obiegu zamkniętego. Rok 2022 to czas opracowywania strategii działania i przygotowywania się przedsiębiorstw na różne scenariusze. Mijający rok, m.in. za sprawą kolejnego raportu IPCC na temat zmian klimatu, bezsprzecznie pokazał, że działania na rzecz ochrony klimatu i dostosowywanie się do skutków zmian klimatycznych to priorytet, od którego nie można uciekać. Wprowadzanie rozwiązań będzie wspierane przez technologię. Już teraz w rewolucji technologicznej upatruje się wielu szans związanych z wdrażaniem rozwiązań pozwalających na skuteczne godzenie potrzeb rozwojowych z celami środowiskowymi, zarówno na poziomie projektowania produktów i usług, jak i innowacji technologicznych.
Ze zrównoważoną działalnością wiąże się również wymiar finansowy. Wyzwania środowiskowe oznaczają konieczność przekierowania zasobów finansowych na inwestycje, które przyczynią się do zahamowania negatywnych zjawisk. Ma to swoje konsekwencje dla decyzji finansowych podejmowanych zarówno przez przedsiębiorstwa, jak i inwestorów. Inwestorzy już teraz w swoich analizach zwracają coraz większą uwagę na to, w jaki sposób generowane są zyski przedsiębiorstw i powstrzymują się od inwestycji w takie podmioty, których działalność ma niekorzystny wpływ na środowisko. Ten trend będzie się nasilał również dzięki wspomnianej Taksonomii, która wskazuje rodzaj działalności, jaki można uznać za przyjazny dla środowiska. Same przedsiębiorstwa myśląc o długofalowych skutkach swojej aktywności z większą uważnością podejmować będą decyzje odnośnie tego, w co warto angażować zasoby finansowe.
Zarządzanie ryzkiem w większym zakresie związane będzie z kwestiami społecznymi i środowiskowymi. Powiązanie zarządzania ryzykiem z kwestiami klimatycznymi i oddziaływaniem na środowisko to trend, który coraz mocniej zarysowuje się na mapie strategicznych kwestii zrównoważonego rozwoju. Znaczenia nabierze też obszar społeczny. W 2022 roku ma pojawić się unijna dyrektywa dotycząca należytej staranności w obszarze praw człowieka w łańcuchach dostaw. To podejście również bazuje na zarządzaniu ryzykiem i ma na celu minimalizowanie przypadków, w których dochodzić może do łamania praw człowieka przez przedsiębiorstwa. Podobnie, jak w innych działaniach wpisujących się w zrównoważony rozwój, zadaniem tych regulacji jest myślenie o prowadzeniu biznesu w sposób przejrzysty, z wizją długookresowej strategii rozwoju.
Zrównoważony rozwój to również raportowanie danych. Samo zagadnienie raportowania danych niefinansowych nie jest nowe, jednak zmieniające się warunki otoczenia powodują, że raporty są źródłem cennych danych o tym, jak organizacja radzi sobie z odpowiadaniem na bieżące wyzwania społeczne i środowiskowe, co udało się osiągnąć i jakie ma zamierzenia na najbliższe lata. Dla inwestorów jest to ważny zbiór informacji o przyjętym podejściu do zarządzania, a dla konsumentów sprawdzenie, na ile codzienne deklaracje przekładają się na konkretne liczby. W związku z tym po stronie organizacji spodziewać się można dalszej pracy nad przejrzystością, kompletnością i jakością danych.
Bieżąca reakcja na pojawiające się potrzeby otoczenia będzie równie ważna, co przyglądanie się procesom w perspektywie długoterminowej. W związku z odchodzeniem od wzorców działania, które się nie sprawdzają, przynosząc obciążenie dla środowiska i koszty społeczne, w 2022 roku kierunek zrównoważonego rozwoju biznesu wyznaczać będą: planowanie możliwych scenariuszy rozwojowych, szukanie i testowanie nowych rozwiązań oraz szukanie kolejnych sposobów na realną zmianę.