• Czy nowa ustawa o partnerstwie publiczno-prywatnym pozwoli skutecznie realizować projekty w formule PPP?
- Pozytywnie należy ocenić zmianę podejścia do definiowania przedmiotu partnerstwa publiczno-prywatnego. Ustawodawca rezygnuje z określania rodzaju przedsięwzięć, które można realizować w formie PPP. Jedynie spełnienie wymogów sposobu wynagrodzenia partnera prywatnego i podziału ryzyka będzie definiowało partnerstwo. Ustawa pozostawia partnerom więcej swobody w kształtowaniu wzajemnych praw i obowiązków.
Ustawodawca zrezygnował z wyszczególniania niezbędnych elementów umowy o partnerstwie, nadając jej ramowy charakter. Jej cechą szczególną jest to, że partner prywatny zobowiązuje się do realizacji przedsięwzięcia za wynagrodzeniem oraz poniesienia w całości lub w części wydatków na jego realizację. Partner publiczny zobowiązuje się zaś do współdziałania w osiągnięciu celu przedsięwzięcia, w szczególności przez wniesienie wkładu. Realizacja inwestycji PPP może się opierać wyłącznie na umowie partnerstwa lub wykorzystywać specjalnie utworzoną spółkę.
• Jak ustawa określa sposoby wybierania partnera prywatnego?
- W zakresie wyboru partnera prywatnego ustawa odsyła do prawa zamówień publicznych i ustawy o koncesjach na roboty budowlane i usługi. Zastosowanie jednej z ustawowych procedur uzależnione jest od pochodzenia wynagrodzenia dla partnera prywatnego. Jeśli pochodzi ono od partnera publicznego, zastosowanie znajdzie prawo zamówień publicznych. Przy czym najwłaściwszym trybem wyboru partnera powinien być dialog konkurencyjny. W pozostałych przypadkach stawać trzeba ustawę o koncesjach. Chodzi o te przypadki, gdy wynagrodzeniem partnera prywatnego będzie - przynajmniej w części - prawo do pobierania pożytków.
• A jakie są ustawowe normy dla tworzenia umów będących podstawą partnerstwa?
- Ustawowa zasada swobody kształtowania wzajemnych relacji między partnerami umowy przez określenie m.in. sposobu ponoszenia ryzyk i obciążeń jest słuszna. Może się ona przyczynić do wzrostu zainteresowania formułą PPP. Dlatego ważne jest prawidłowe sformułowanie postanowień umowy partnerskiej. Jej strony powinny się podzielić ryzykiem, nie obciążając nim jedynie podmiotu prywatnego. Na etapie realizacji umowy strona publiczna powinna zarządzać realizowanym projektem m.in. przez efektywny system kontroli zadań wykonywanych przez partnera prywatnego. Niewątpliwie te i inne reguły, a zwłaszcza wysoki profesjonalizm stron umowy będą warunkować sprawną realizację inwestycji.
• Czy podpisaną umowę PPP będzie można renegocjować?
- Po zawarciu umowy jej zmiana będzie możliwa jedynie po zaistnieniu okoliczności, których nie można było przewidzieć w chwili jej zawarcia. Przy założeniu profesjonalizmu inwestycyjnego partnerów do jej zmiany dojdzie tylko w wyjątkowych sytuacjach.
Robert Mikulski, radca prawny i wspólnik w Kancelarii Radców Prawnych Stopczyk & Mikulski
Rozmawiał Krzysztof Polak