Przeprowadzając audyt sprawozdań finansowych, biegli rewidenci zgłaszają liczne uwagi do badanych sprawozdań finansowych. Dotyczą one zarówno zakresu rachunkowości, jak i kwestii organizacyjnych. Taki wniosek wynika z badań dotyczących przebiegu rewizji finansowej w czterech największych spółkach audytorskich w województwie podlaskim za rok 2004 i 2006 przeprowadzonych przez Katedrę Rachunkowości i Analizy Finansowej Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku.
Jak stwierdza dr Kazimierz Grygutis, przewodniczący Regionalnego Oddziału Krajowej Izby Biegłych Rewidentów w Białymstoku, badania sprawozdań za 2004 rok zostały przeprowadzone w 126 a za 2006 rok w 176 podmiotach. Wyniki przeprowadzonej ankiety wskazują natomiast, że tylko 16 sprawozdań za rok 2004 i 48 za 2006 rok przyjęto bez żadnych poprawek.
Oznacza to, że ostateczna wersja sprawozdań finansowych w dużej mierze - ponad 87 proc. za 2004 rok i 73 proc. za 2006 rok - uwzględniały korekty zaproponowane przez biegłych rewidentów. Współudział biegłych w prawidłowym prezentowaniu danych zawartych w sprawozdaniach jest więc znaczący.
- Należy przy tym zauważyć, że dokonane na wniosek biegłych korekty i zmiany dotyczyły zagadnień istotnych, czyli takich, których nieuwzględnienie w danym sprawozdaniu mogłoby wprowadzić w błąd użytkowników tych sprawozdań - podkreśla nasz rozmówca.
Wskazuje również, że wprowadzone w toku badania zmiany sprawozdań finansowych dotyczyły m.in. nieprawidłowej wyceny papierów wartościowych, braku odpisów aktualizacyjnych i rezerw. Okazuje się również, że nie wszystkie badane spółki mimo ustawowego obowiązku dokonywały naliczeń z tytułu odroczonego podatku dochodowego, co powodowało zawyżenie wyniku finansowego netto.
Ponadto Kazimierz Grygutis podkreśla, że w toku badania sprawozdań w wielu przypadkach stwierdzono mankamenty w organizacji i funkcjonowaniu badanych jednostek gospodarczych, które w przyszłości mogłyby mieć negatywny wpływ na stan majątkowy i efekty gospodarowania.
- W 2004 roku wskazano na takie nieprawidłowości w 25 firmach na 126 badanych, natomiast 2006 roku w 37 podmiotach na 176 badanych - twierdzi ekspert.
Roman Seredyński, prezes zarządu Europejskiego Centrum Audytu, podkreśla, że takie wielkości jak rezerwy, odpisy aktualizujące czy ustalanie podatku odroczonego mają wpływ nie tylko na księgi rachunkowe, ale również na przepływy środków pieniężnych dotyczących wypłacanych dywidend lub premii z zysków.
- W trakcie badania sprawozdania finansowego zwykle pojawia się lista proponowanych korekt - przypomina nasz rozmówca. Bardzo często są one wynikiem dyskusji i wymiany poglądów pomiędzy głównym księgowym a biegłym rewidentem. Roman Seredyński zwraca również uwagę na fakt, że biegły jedynie proponuje bądź zaleca korekty, a ostateczną decyzję co do wprowadzenia ich do sprawozdania finansowego podejmuje zarząd jednostki wraz z głównym księgowym.
NIEPRAWIDŁOWOŚCI POZARACHUNKOWE
Wskazywane przez biegłych rewidentów nieprawidłowości podczas badania sprawozdań dotyczą m.in.:
• sporządzania i obiegu dokumentów,
• organizacji rachunkowości i systemu ewidencji,
• organizacji i funkcjonowania kontroli wewnętrznej,
• inwentaryzacji i zabezpieczania majątku,
• sposobu i trybu rozliczeń publiczno-prawnych,
• systemu przetwarzania danych (informatyzacji),
• zagrożenia kontynuacji działalności.
AGNIESZKA POKOJSKA
agnieszka.pokojska@infor.pl