Gwałtowny spadek akcji na światowych giełdach, ucieczka od walorów w stronę złota i obligacji rządowych, deprecjacja brytyjskiego funta - to pierwsze reakcje globalnych rynków na serię brutalnych aktów terrorystycznych, do których doszło w czwartek w centrum Londynu.
Na wieść o zamachach w Londynie notowania na europejskich giełdach spadły w czwartek do najniższego poziomu od przeszło roku. Ogólnoeuropejski indeks Dow Jones Stoxx 600, monitorujący zachowania największych spółek kontynentu, stracił co najmniej 2,4 proc. Wśród narodowych parkietów najbardziej ucierpiała londyńska giełda. Jej główny wskaźnik FTSE 100 obniżył się o 2,2 proc. Wśród firm związanych z podróżami najwięcej straciły linie lotnicze British Airways, funt spadł do najniższego poziomu wobec dolara od 18 miesięcy, a rentowność 10-letnich obligacji skarbowych USA umocniła się do 3,93 proc.
Premier Wielkiej Brytanii Tony Blair powiedział, iż jest prawie oczywiste, że istnieje zbieżność czasowa ataków z odbywającymi się w szkockim Gleneagles obradami szczytu G-8, siedmiu najbogatszych państw świata i Rosji.
Światowy indeks Morgan Stanley Capital International, który stanowi główny punkt odniesienia dla notowań akcji na całym świecie poza Stanami Zjednoczonymi, spadł o 0,7 proc., co stanowi największą stratę od maja. Znajduje to potwierdzenie w wynikach londyńskiej giełdy, gdzie na minusie znaleźli się wszyscy członkowie indeksu FTSE 100, z wyjątkiem jednej tylko spółki – Amvescap – która jest przedmiotem przejęcia.
– Inwestorzy wyprzedają wszystkie walory w obawie, iż może to być początek nowej kampanii terrorystycznej – komentował Johan Van Geeteruyen, menedżer funduszu Petercam z Brukseli, zarządzającego aktywami wartości 9,1 mld dol.
Ponieważ akty terrorystyczne godzą w poczucie bezpieczeństwa, tragedia w Londynie najszybciej podważyła zaufanie inwestorów do firm, które są szczególnie narażone na ewentualne ataki, jak i linie lotnicze czy biura podróży. British Airways, które są trzecim przewoźnikiem kontynentu, spadły o 2,7 proc. do 265 pensów, a niemieckie TUI, największa agencja turystyczna w Europie, stracił 3,4 proc. swej wartości rynkowej.
Do firm równie mocno poszkodowanych czwartkowym atakiem należą towarzystwa ubezpieczeniowe. Scor, największy ubezpieczyciel we Francji, spadł 5,2 proc., do 1,64 euro, niemiecki Allianz stracił 3,5 proc. do 94,39 euro, a brytyjska Aviva obniżyła się o 3,2 proc. do 605 pensów.
Zaskakujące okazały się reakcje międzynarodowych rynków paliwowych, które na ogół windują ceny w górę przy okazji napięć politycznych. Tymczasem baryłka spadła do najniższego poziomu od siedmiu miesięcy, schodząc z rekordowego pułapu 62,10 dol. w Nowym Jorku. Dealerzy doszli do wniosku, że po nowej serii ataków terrorystycznych dojdzie do zasadniczego spadku popytu na płynne paliwo. Sierpniowe dostawy spadły przeszło 4 dolary za baryłkę, ale tylko na kilka godzin.
Na rynkach walutowych funt spadł wobec dolara do poziomu 1,7404 dol., a cena złota podskoczyła ponad 5 dol. do 428,90 dol za uncję.
Godzinę po rozpoczęciu czwartkowej sesji indeksy na warszawskim parkiecie zaczęły mocno spadać. Tuż przed południem WIG zniżkował już o 2,6 proc., ale na zamknięciu straty zredukowano do 2049,76 pkt, czyli 1,38 proc.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.Tadeusz Barzdo
OPINIA
Richard Mbewe, główny ekonomista WGI Dom Maklerski
Złoty, który osłabiał się do głównych walut wczoraj i dzisiaj na otwarciu sesji, po atakach terorystycznych w Wielkiej Brytanii pozostawał stabilny. Zainteresowanie inwestorów skupiło się na głównych parach walut oraz na cenie złota. Odwrót od rynku akcji w stronę obligacji wspierał złotego w drugiej części dnia. Zagraniczni gracze, którzy jeszcze rano sprzedawali polskie papiery, ponownie zdecydowali się na ich zakup. W przyszłości nie możemy wykluczyć, że również Polska jako jeden z głównych koalicjantów posiadających swoje wojska w Iraku stanie się obiektem ataków terrorystycznych. Taki incydent z pewnością wpłynąłby niekorzystnie na naszą walutę, poważnie ją osłabiając. Należy pamiętać, że większość kapitału zagranicznego, który jest zaangażowany w naszym kraju, to kapitał spekulacyjny, panicznie reagujący na wszelkie negatywne informacje.
Sprawia to, że zamieniają oni swoje inwestycje na bardziej bezpieczne – najczęściej na franka szwajcarskiego, złoto czy obligacje skarbowe, emitowane przez państwa o stabilnej sytuacji geopolitycznej (USA, Japonia, Wielka Brytania czy RFN). Natomiast wycofują się z bardziej ryzykownych inwestycji, szczególnie z państw tzw. emerging markets. Polska nie tylko należy do emerging markets, ale również wspiera koalicję, która stała się celem ataków terorystycznych. Dzisiejsze zamachy to jeden z elementów, które wpłynęły na osłabienie złotego wobec walut zagranicznych i spadek indeksów giełdowych. Taka nerwowość może potrwać kilka dni. Najdalej w poniedziałek sytuacja na rynkach finansowych powinna wrócić do normy.