Świadczenia przysługujące osobom ubezpieczonym podczas kwarantanny lub izolacji z powodu COVID-19

Bożena Goliszewska-Chojdak
rozwiń więcej

Osoby ubezpieczone będące m.in. pracownikami czy zleceniobiorcami odbywające obowiązkową kwarantannę mogą za zgodą podmiotów je zatrudniających wykonywać w tym okresie pracę w trybie zdalnym. Wówczas za ten czas mają prawo do wynagrodzenia za pracę. W przeciwnym wypadku, jeżeli objęte są ubezpieczeniem chorobowym, otrzymają świadczenie chorobowe. Pracy nie mogą świadczyć, nawet za zgodą zatrudniającego, osoby objęte izolacją, w tym w warunkach domowych. Dotychczasowe przepisy nie regulowały wprost możliwości wykonywania pracy zdalnej podczas kwarantanny. Została ona wprowadzona ustawą z 28 października 2020 r. zmieniającą ustawę covidową, która obecnie na publikację w Dzienniku Ustaw. Zmiany w tym zakresie wejdą w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia nowelizacji.

Na równi z niezdolnością do pracy z powodu choroby traktowana jest niemożność wykonywania pracy wskutek poddania się obowiązkowi kwarantanny. Ustawą z 28 października 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID­-19, do okoliczności tych zaliczono również izolację w warunkach domowych oraz izolację, o której mowa w przepisach o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (art. 8 ww. ustawy). Za czas odosobnienia z tych przyczyn osobom podlegającym ubezpieczeniu chorobowemu (zarówno obowiązkowo, jak i dobrowolnie), przysługuje, zasadniczo po okresie wyczekiwania, wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek (art. 4 ustawy zasiłkowej).

Dane o kwarantannie i izolacji na PUE ZUS

Od 24 października 2020 r. informacje o niemożności wykonywania pracy przez ubezpieczonego z powodu objęcia obowiązkową kwarantanną, izolacją lub izolacją w warunkach domowych ZUS udostępnia na profilu informacyjnym płatnika składek, a także osoby ubezpieczonej na PUE ZUS w zakładce „Kwarantanna, izolacja domowa”. Znajdują się tam dane osób, u których niemożność wykonywania pracy z ww. przyczyn trwała 22 października 2020 r. lub rozpocznie się po tym dniu. Informacja przekazana na PUE ZUS jest podstawą do wypłaty osobie ubezpieczonej odpowiednich świadczeń z tytułu niezdolności do pracy przez podmiot zatrudniający lub ZUS. W takim przypadku organ sanitarny nie wydaje decyzji (§ 3b rozporządzenia Rady Ministrów z 9 października 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii; dalej: rozporządzenie z 9 października 2020 r.). Nie jest także wymagane w takim przypadku zwolnienie lekarskie.

Brak informacji o niemożności wykonywania pracy na PUE ZUS

W przypadku braku na PUE ZUS informacji o obowiązkowej kwarantannie, izolacji w warunkach domowych i izolacji, osoba poddana odosobnieniu z ww. przyczyn w terminie 3 dni roboczych od dnia zakończenia tego okresu składa w postaci papierowej lub elektronicznej:

  • pracodawcy albo
  • podmiotowi obowiązanemu do wypłaty świadczenia pieniężnego z tytułu choroby,

pisemne oświadczenie potwierdzające odbycie obowiązkowej kwarantanny albo izolacji w warunkach domowych. Oświadczenie to musi identyfikować osobę przebywającą w odosobnieniu i wskazywać okres rozpoczęcia i zakończenia odosobnienia.

Podmioty upoważnione do wypłaty świadczeń chorobowych za czas odosobnienia powinny przed dokonaniem wypłaty wystąpić do Państwowej Inspekcji Sanitarnej o potwierdzenie informacji zawartych w oświadczeniu.

WAŻNE!

W przypadku złożenia przez osobę ubezpieczoną oświadczenia o odosobnieniu (w razie braku informacji na PUE ZUS) przed wypłatą świadczenia chorobowego płatnik zasiłku powinien wystąpić do sanepidu o potwierdzenie danych zawartych w oświadczeniu.

Świadczenie chorobowe za czas odosobnienia w trakcie trwania ubezpieczenia

Za czas odosobnienia z powodu objęcia kwarantanną, izolacją w warunkach domowych i izolacją ubezpieczonym pozostającym w zatrudnieniu przysługują świadczenia chorobowe na ogólnych zasadach. Jeżeli odosobnieniu poddany został pracownik podlegający obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu, ma prawo do:

  • wynagrodzenia chorobowego ze środków pracodawcy za okres w danym roku kalendarzowym wynoszący 33 dni lub 14 dni - w przypadku osoby, która ukończyła 50 lat, a następnie
  • zasiłku chorobowego, począwszy od 34 lub 15 dnia niezdolności do pracy.

W przypadku ubezpieczonych niebędących pracownikami, podlegających ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie, np. zleceniobiorców, przysługuje im od pierwszego dnia odosobnienia prawo do zasiłku chorobowego.

W obu ww. przypadkach zasiłek chorobowy wypłaca jego płatnik, którym może być podmiot zatrudniający (jeżeli ma status płatnika zasiłków) lub ZUS.

Gdy płatnikiem zasiłku jest ZUS, podstawę jego wypłaty stanowi złożone przez płatnika składek zaświadczenie Z-3 lub Z-3a (dotyczy odpowiednio pracodawcy i zleceniodawcy). Osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą składają wniosek o wypłatę zasiłku chorobowego bezpośrednio w ZUS. Wnioski można złożyć przez PUE ZUS.

Wysokość świadczeń chorobowych za czas odosobnienia z powodu obowiązkowej kwarantanny, izolacji i izolacji w warunkach domowych

Rodzaj świadczenia

Okres niemożności wykonywania pracy*

Wysokość świadczenia

Wynagrodzenie chorobowe

  • od 1 do 33 dnia, lub
  • od 1 do 14 dnia - w przypadku osób, które ukończyły 50 lat
  • 80% podstawy wymiaru, lub
  • 100% podstawy wymiaru, jeżeli niemożność wykonywania pracy m.in.:

- przypada w okresie ciąży,

- powstała wskutek wypadku w drodze do pracy lub z pracy albo w pracy.

Zasiłek chorobowy

  • od 34 dnia
  • od 15 dnia - w przypadku osób, które ukończyły 50 lat

 

Zasiłek chorobowy za pobyt w szpitalu

  • od 15 do 33 dnia - w przypadku osób, które ukończyły 50 lat
  • od 34 dnia

 

 

 

  • 80% podstawy wymiaru,
  • 70% podstawy wymiaru
  • 100% podstawy wymiaru, jeżeli pobyt w szpitalu m.in.:

- przypada w okresie ciąży,

- jest konsekwencją wypadku w drodze do pracy lub z pracy albo w pracy.

 

*Świadczenia z tytułu niemożności wykonywania pracy przysługują do wyczerpania okresu zasiłkowego, tj. 182 dni lub 270 dni - jeżeli niezdolność do pracy przypada w okresie ciąży.

Świadczenie chorobowe za czas odosobnienia po ustaniu ubezpieczenia

Prawo do zasiłku chorobowego przysługuje również w sytuacji, gdy stosunek zatrudnienia został zakończony a ubezpieczony:

  1. jest nadal niezdolny do pracy z powodu odosobnienia z powodu obowiązkowej kwarantanny, izolacji w warunkach domowych i izolacji;
  2. stanie się niezdolny do pracy z ww. powodu.

Zasiłek chorobowy przysługuje osobie, która stała się niezdolna do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego (pkt 2), jeżeli niezdolność do pracy trwała bez przerwy co najmniej 30 dni i powstała:

  • nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego;
  • nie później niż w ciągu 3 miesięcy od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego - w razie choroby zakaźnej, której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni, lub innej choroby, której objawy chorobowe ujawniają się po okresie dłuższym niż 14 dni od początku choroby (art. 7 ustawy zasiłkowej).

Podstawą do wypłaty zasiłku po ustaniu zatrudnienia będzie zaświadczenie płatnika składek:

  • Z-3 - dla pracowników,
  • Z-3a - dla zleceniobiorców.

WAŻNE!

Osoba poddana kwarantannie, izolacji w warunkach domowych i izolacji może ubiegać się o wypłatę świadczeń chorobowych za okres po ustaniu zatrudnienia.

PRZYKŁAD

Umowa o pracę z pracownikiem zatrudnionym na podstawie umowy na czas określony zakończyła się 30 listopada 2020 r. Pracownik do 7 grudnia 2020 r. przebywa na obowiązkowej kwarantannie z tytułu której ma prawo do świadczenia chorobowego. Za okres od 1 do 7 grudnia br. przysługuje mu zasiłek chorobowy, którego płatnikiem będzie ZUS.  Pracodawca powinien złożyć w ZUS zaświadczenie Z-3, na podstawie którego ZUS ustali wysokość zasiłku i dokona jego wypłaty.

Aby uzyskać dostęp do całego artykułu zamów abonament INFORLEX Twój Biznes. PROMOCJA! Teraz dwa dostępy w cenie 98 zł za miesiąc. Kup dostęp >>

PODSTAWA PRAWNA:

  • art. 15, art. 92, art. 207 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 1320

  • art. 4, art. 6 ust. 2 pkt 1a, art. 7-8, art. 13, art. 33 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 870

  • art. 2 pkt 11-12 ustawy z 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi - j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 1845

  • § 3a ust. 4a, § 3b, § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z 9 października 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii - Dz.U. z 2020 r. poz. 1758; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1972

  • § 4, § 7, § 27, § 29-30 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 8 grudnia 2015 r. w sprawie zakresu informacji o okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa lub ich wysokość oraz dokumentów niezbędnych do przyznania i wypłaty zasiłków - j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 87

  • art. 8, art. 20 pkt 2 ustawy z 28 października 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID­-19 - w dniu oddania niniejszego numeru MPPiU do druku, ustawa oczekiwała na publikację w Dzienniku Ustaw

Bożena Goliszewska-Chojdak

ekonomista, specjalista z zakresu kadr i płac, redaktor MONITORA prawa pracy i ubezpieczeń, praktyk z kilkunastoletnim doświadczeniem w dziale personalnym

Moja firma
OECD: Polska gospodarka zaczyna się powoli ożywiać. Inflacja będzie stopniowo zwalniać
02 maja 2024

Najnowsza prognoza makroekonomiczna OECD zawiera ocenę globalnej sytuacji gospodarczej oraz szczegółowy opis sytuacji gospodarczej państw członkowskich OECD, w tym Polski.

System kaucyjny do zmiany. Jest nowy projekt
30 kwi 2024

Ministerstwo Klimatu i Środowiska przygotowało projekt nowelizacji ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Odnosi się on do funkcjonowania systemu kaucyjnego. Zgodnie z nim kaucja będzie pobierana w całym łańcuchu dystrybucji. Co jeszcze ma się zmienić?

Rewizja KPO przyjęta przez rząd. Co z podatkiem od aut spalinowych?
30 kwi 2024

Rewizja Krajowego Planu Odbudowy (KPO) została przyjęta przez Radę Ministrów - poinformowała na platformie X minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

Nie tylko majówka. W maju będą jeszcze dwa dni ustawowo wolne od pracy. Kiedy?
30 kwi 2024

Dni wolne w maju. Ci, którym nie udało się zorganizować pięcio- czy nawet dziewięciodniowego długiego weekendu, mogą jeszcze spróbować w innym terminie w tym miesiącu. Kiedy jeszcze wypadają dni ustawowo wolne od pracy w najbliższym czasie? 

Sztuczna inteligencja w branży hotelarskiej. Sprawdza się czy nie?
30 kwi 2024

Jak nowe technologie mogą wpłynąć na branżę hotelarską? Czy w codziennym funkcjonowaniu obiektów hotelowych zastąpią człowieka? Odpowiadają przedstawiciele hoteli z różnych stron Polski, o różnych profilach działalności, należących do Grupy J.W. Construction.

Jak zarządzać budżetem biznesu online, gdy wzrastają koszty?
30 kwi 2024

Biznes e-commerce jest pełen wyzwań, bo wymaga zarządzania na wielu płaszczyznach. Jak zachować ciągłość finansową, gdy operator zmienia warunki współpracy? 

Mikroprzedsiębiorcy poszli po kredyty, ale banki udzieliły ich mniej, niż rok temu
30 kwi 2024

Według informacji przekazanych przez Biuro Informacji Kredytowej, w marcu br. banki udzieliły mikroprzedsiębiorcom o 4,5 proc. mniej kredytów, a ich wartość była niższa o 3,3 proc. w porównaniu do marca 2023 r.

Dane GUS na temat handlu hurtowego i nowych zamówień w przemyśle. Poniżej oczekiwań ekspertów
29 kwi 2024

Z danych GUS na temat handlu hurtowego i nowych zamówień w przemyśle w marcu br. wynika m.in., że typowy dla tego okresu wzrost sprzedaży hurtowej w ujęciu miesięcznym osiąga niższą, od notowanej w tym okresie w ubiegłych latach, dynamikę. Statystyki pokazują również kontynuację trwającego już od lutego 2023 roku okresu ujemnej dynamiki sprzedaży hurtowej w ujęciu rocznym. Marcowe dane na temat nowych zamówień w przemyśle, pokazujące znaczny spadek w stosunku do ubiegłego roku, są kolejnym powodem do niepokoju po ogłoszonych wcześniej przez GUS, rozczarowujących wynikach produkcji przemysłowej (spadek o 6,0% r/r w marcu b.r).

Niższy ZUS będzie sprzyjał decyzjom o otwarciu JDG?
29 kwi 2024

W 2023 r. powstało 302 tys. nowych firm jednoosobowych, a 177 tys. odwiesiło swoją działalność. Jednocześnie z rejestrów wykreślono ich aż 196,5 tys. Czy mniejsze koszty prowadzenia działalności gospodarczej spowodują, że będzie ich otwierać się więcej? 

Dostawa jedzenia w majówkę nie musi być tylko do domu
26 kwi 2024

Majówka w tym roku, przy dobrej organizacji urlopu, może mieć aż 9 dni. Część Polaków decyduje się na taki długi wyjazd, sporo planuje wziąć dodatkowe wolne tylko 2 maja i też wyjechać, część będzie odpoczywać w domu. Będziemy jadać w restauracjach, gotować czy zamawiać jedzenie na wynos?

pokaż więcej
Proszę czekać...