Zacznijmy jednak od wyjaśnienia, dlaczego w ogóle zadaje się pytania:
• aby odblokować przepływ informacji i udostępnić je zarówno trenerowi, jak i podopiecznemu;
• aby wspomagać podopiecznego w eksplorowaniu różnych dostępnych mu rzeczywistości. Pytania można zadawać w taki sposób, by podopieczni zyskiwali nowy ogląd danej kwestii i osiągali ambitne cele.
Pytania w coachingu
Podkreślmy, że aby zadawać odpowiednie pytania, trener nie potrzebuje wcale rozeznania w sytuacji, do której odnosi się jego podopieczny. Nie potrzebuje żadnej wiedzy na temat ludzi czy miejsc związanych z konkretną sytuacją. Technika ta bywa niekiedy nazywana coachingiem bezkontekstowym.
Polecamy: Cisza instrumentem każdego trenera
Jest ona szczególnie przydatna w przypadkach, w których podopieczny stoi wobec raczej delikatnego problemu, na przykład natury emocjonalnej, politycznej, strategicznej czy też problemu związanego z relacjami międzyludzkimi. Taki problem może mieć na przykład związek z jednym z członków zarządu, podejmującego decyzję o zatrudnieniu podopiecznego.
Jeśli podopieczny nie będzie musiał precyzyjnie wyjaśniać trenerowi istoty swoich doświadczeń ani przekazywać mu szczegółowej wiedzy o tym dręczącym go problemie, będzie mógł swobodniej rozważać wszystkie możliwe rozwiązania i nie zastanawiać się nad tym, czy może ujawniać trenerowi konkretne informacje. Jeśli trener napotka tego rodzaju problem, powinien rozważyć skorzystanie z coachingu bezkontekstowego.
Pytania w procesie coachingu można traktować między innymi jako narzędzie:
- pomocy w zrozumieniu problemu i związanego z nim kontekstu sytuacyjnego;
- badania doświadczeń z przeszłości i wyciągania konstruktywnych wniosków;
- wskazywania obszarów, które podopieczny kontroluje, oraz tych, które pozostają poza jego kontrolą;
- ponownego wyznaczania celów oraz wskazania nowych terminów ich realizacji;
- prowokowania do spojrzenia na problem z innego punktu widzenia;
- pomocy podopiecznemu w pełnym zrozumieniu i wczuciu się we własną sytuację;
- pomocy podopiecznemu w oderwaniu się od bieżącej sytuacji i przyjęciu bardziej obiektywnej postawy;
- weryfikacji przyjmowanych wartości;
- weryfikacji przekonań, które mogą podopiecznego ograniczać;
- wskazania schematów;
- oceny konkretnych zachowań przez pryzmat tożsamości podopiecznego i wyznawanych przez niego wartości;
- określania stopnia, w jakim podopieczny jest przekonany o swoich szansach na to, że odniesie sukces.
Polecamy: Precyzja w planowaniu szkolenia
Dzięki pytaniom łatwiej jest zdefiniować horyzonty myślowe podopiecznego. Jednocześnie pytania pomagają podopiecznemu dokonać weryfikacji tych horyzontów. Często pomagają mu także poszerzać jego granice, tak by objęły nowe obszary.
Artykuł jest fragmentem książki Mistrz coachingu. Podręcznik dla menedżerów, HR-owców i trenerów, autor Angus McLeod, wydawnictwo Onepress.pl