Wzrost popularności dziennikarstwa
Widzimy ich w telewizji. Czytamy ich teksty w codziennej gazecie. Bardziej lub mniej anonimowi, informują o bieżących wydarzeniach z otaczającego nas świata. Zawód dziennikarza, początkowo kojarzony jedynie z wiadomościami pisanymi, wraz z rozwojem radia i telewizji stał się niezwykle ważny i popularny. Coraz więcej młodych ludzi decyduje się na studia dziennikarskie oraz podejmowanie praktyk w tej dziedzinie. Jest to zastanawiające, gdyż jak pokazuje rzeczywistość, droga do kariery redaktora w Polsce nie zawsze jest opłacalna i łatwa. Ponadto, dziennikarstwo jest jednym z popularniejszych kierunków studiów na uczelniach prywatnych. Jak więc można dedukować - w ostatnim czasie znacznie zwiększyła się liczba młodych ludzi, których sztuka dziennikarska po prostu pociąga i pasjonuje.
Polecamy również: Odpowiedzialność za słowo, czyli czym różni się informacja od dezinformacji
Branża dla wszechstronnych
Mając styczność ze słynnymi dziennikarzami, rzadko zastanawiamy się, jak wyglądała ich ścieżka kariery. Wielu z nich plasuje się w polskim, masowym przekazie od wielu lat, w związku z czym stali się swoistymi symbolami mediów - mowa tu chociażby o Tomaszu Lisie, Kamilu Durczoku, Macieju Orłosiu czy Ewie Drzyzdze. Jeśli chodzi o dziennikarstwo radiowe, z pewnością dla każdego z nas rozpoznawalni są Michał Figurski, Jan Mikruta, Kuba Wojewódzki. W prasie z kolei o wiele łatwiej o „migracje” i wszechstronność; redaktorzy często próbują swoich sił w kilku pismach jednocześnie, zbytnio się nie ograniczając (chyba, że w grę wchodzą „tematy drażliwe” jak polityka). Wielozadaniowość dziennikarzy widoczna jest również w sposobach medialnego przekazu; wielu działa jednocześnie w radiu (spiker), prasie (felietonista) i telewizji (reporter); nie istnieje bowiem prawny zakaz wykonywania wszystkich tych funkcji na raz. Przeszkodą natomiast okazuje się współpracowanie z redakcjami i stacjami konkurencyjnymi, dlatego wielu redaktorów pełni funkcję tzw. „wolnych strzelców”.
Gałęzi dziennikarstwa jest, poza powyższymi podstawowymi, znacznie więcej. W tej branży znajdziemy również komentatorów oraz korespondentów wojennych. Ponadto, dziennikarstwo różnicujemy też ze względu na tematykę (sportowe, kulturalne etc.)
Kodeks etyki dziennikarskiej
Według dokumentu, jaki znaleźć możemy na oficjalnej stronie Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, zadaniem dziennikarzy jest przede wszystkim przekazywanie informacji zgodnych z prawdą, dbanie o dobro odbiorców oraz umożliwianie im debat publicznych. Poniżej przedstawiamy skrótowe zestawienie zasad etycznych, które obowiązują polskich redaktorów.
Dziennikarz powinien:
• Zachowywać obiektywność.
• Przestrzegać dokładności informacji, opierać się na faktach.
• Jak najszybciej prostować pomyłki.
• Działać zgodnie z prawem - korupcja i nadużycia władzy są naganne.
• Uszanować sferę prywatności osób publicznych.
• Zachować tajemnicę źródła informacji.
• Dokładnie informować rozmówców o tym, jak zostaną wykorzystane ich wypowiedzi.
• Uważać, aby nie urazić osób niepełnosprawnych, starszych etc.
• W przypadku relacjonowania sytuacji przestępczych - ograniczać opisy do minimum, aby nie zachęcać widzów do takiej działalności. Niedopuszczalne są drastyczne zbliżenia na krwawe sceny.
• Dziennikarz nie powinien brać udział w reklamach (chyba, że stanowią one element akcji charytatywnych), ani przyjmować prezentów o wartości przekraczającej kwotę 200zł.
• Powinien dbać o przyjazne i partnerskie stosunki między współpracownikami.
Zobacz serwis: ABC szkoleń
Teoria a praktyka
Zawód redaktora wymaga z całą pewnością determinacji oraz umiejętności obiektywnego oceniania rzeczywistości. Kodeks dziennikarski zakłada przede wszystkim dobro odbiorców oraz umożliwianie im stworzenia subiektywnej opinii na dany temat. Jak jest w praktyce? Nie ukrywajmy - szlachetne zasady są często naginane. Doskonałym przykładem jest częsta korupcja oraz stronniczość partyjna stacji telewizyjnych, co na domiar złego stało się sprawą jawną i powszechnie akceptowaną. Obiektywność, będąca podstawą kodeksu, stopniowo gdzieś się zatraca…
Czy twoim zdaniem współczesne polskie dziennikarstwo potrzebuje zmian?
Autor: Joanna Stanuch