Pełnienie funkcji członka zarządu w spółkach kapitałowych zostało uregulowane w przepisach kodeksu spółek handlowych . Zgodnie z art. 201 zarząd reprezentuje spółkę i prowadzi jej sprawy. Członkowie zarządu powoływani są uchwałą wspólników spośród ich grona bądź spoza. Ustawodawca nie reguluje wprost kwestii wynagrodzenia członków zarządu z tytułu pełnionej funkcji. Jedynie wskazuje na fakt, iż są oni wybierani w drodze powołania. Oznacza to, że w drodze powołania następuje nawiązanie stosunku organizacyjnego, a nie stosunku pracy. Niezależnie jednak od mianowania na członków zarządu, możliwe jest nawiązanie stosunku pracy na podstawie umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej czy np. kontraktu menedżerskiego. Określenie wynagrodzenia może nastąpić w drodze uchwały, chyba że umowa spółki bądź statut stanowią inaczej.
Przychody z tytułu wykonywanej działalności
W przypadku, gdy członek zarządu otrzymuje wynagrodzenie z tytułu pełnionej przez niego funkcji, otrzymywane dochody będą jego przychodem w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Konieczne będzie precyzyjne określenie tytułu wypłaty wynagrodzeń, bowiem ma to znaczenie przy ustaleniu podstawy do zwolnień podatkowych. Zgodnie z art. 13 ust. 7 tej ustawy za taki przychód będzie można uznać wyłącznie te przychody osiągane z tytułu udziału w posiedzeniach organów spółki. Ważne jest jednak, że zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy spółki kapitałowe jako płatnicy składek zobowiązane są do opłacania zaliczek na podatek dochodowy.
Jak zrezygnować w funkcji członka zarządu?
Nieodpłatne świadczenia na rzecz spółki
Często zdarza się, że w ramach tej samej grupy kapitałowej dokonuje się delegacji pracowników do pełnienia dodatkowych funkcji, jednakże zazwyczaj z tytułu wykonywanych zadań nie otrzymują oni wynagrodzenia. Wówczas pojawia się problem w dokonaniu rozliczenia podatkowego przez spółkę. Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT) wartość nieodpłatnie otrzymywanych świadczeń stanowi źródło przychodu spółki. Jednocześnie w doktrynie pojawił się pogląd, że przychód z tytułu nieodpłatnego świadczenia zależy od rodzaju pełnionej funkcji oraz od rodzaju spółki.
- Członek zarządu i akcjonariusz/udziałowiec
W przypadku, gdy członek zarządu jest jednocześnie akcjonariuszem bądź udziałowcem spółki kapitałowej – pełnienie przez niego funkcji nie rodzi konsekwencji podatkowych dla spółki. Należy uznać, że poza prawem do dywidendy udziałowiec ma prawo do osiągania przychodów związanych ze zbyciem udziałów oraz do części wydzielonego majątku w przypadku likwidacji spółki. W odniesieniu do tego, interpretacje podatkowe izb skarbowych oraz sentencje wyroków wskazują, że pełnienie funkcji członka zarządu oraz udziałowca stanowią zobowiązanie wzajemne (wyr. WSA w Gdańsku, I SA/Gd 949/09).
- Członek zarządu niebędący udziałowcem
Inaczej przedstawia się sytuacja, gdy pełniący funkcję członka zarządu spółki nie jest jej udziałowcem ani akcjonariuszem. Wówczas jego działalność staje się nieodpłatnym świadczeniem w rozumieniu ustawy o CIT, a sama spółka otrzymuje z tego tytułu przychód, jeżeli nie pobiera on z tego tytułu wynagrodzenia. Wówczas spółka zobowiązana jest określić wartość nieodpłatnego świadczenia wedle cen rynkowych za wykonywanie tego typu usług.
- Pełnienie funkcji członka zarządu w kilku spółkach grupy kapitałowej
W ramach tej samej grupy kapitałowej możliwe jest pełnienie funkcji członka zarządu w kilku spółkach a pobiera wynagrodzenie tylko z jednej z nich. Wówczas analogicznie jak wyżej - po stronie spółek, od których nie pobiera wynagrodzenia powstają nieodpłatne świadczenia, z których należy rozliczyć się z urzędem skarbowym. Oznacza to, że w związku z nieodpłatnym świadczeniem powstaje po stronie spółki przysporzenie majątkowe, które nie wiąże się z poniesieniem kosztów (interpretacja indywidualna Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 8.11.2007 r. (sygn. IP-PB3-423-60/07-4/AG).