Przekształcenie przedsiębiorcy w spółkę z o.o.

Ustawą z dnia 25 marca 2011 roku o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (Dz. U. 2011, Nr 106, poz. 622), która weszła w życie z dniem 1 lipca 2011 roku,  do Kodeksu spółek handlowych został wprowadzony Rozdział 26.

W rozdziale tym została przewidziana zupełnie nowa forma przekształcenia przedsiębiorcy w spółkę kapitałową – spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

Przekształcenie przedsiębiorcy w spółkę kapitałową – poradnik

Celem wprowadzenia takich przepisów było maksymalne uproszczenie procedury dla przedsiębiorców, prowadzących działalność na podstawie wpisu do Ewidencji Działalności Gospodarczej, którzy zamierzają kontynuować prowadzenie działalności gospodarczej w formie spółki kapitałowej.

Zasada sukcesji praw i obowiązków spółki przekształconej

Zgodnie z art. 584² § 2 Kodeksu spółek handlowych, spółka przekształcona pozostaje podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane przedsiębiorcy przed jego przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej.

Przepisu nie stosuje się do ulg podatkowych przewidzianych w przepisach prawa podatkowego Zatem pierwszą korzyścią, która jest związana z tą formą przekształcenia, jest okoliczność, że spółka powstała w wyniku przekształcenia jest sukcesorem praw i obowiązków przedsiębiorcy. Jest to uregulowanie tożsame z uregulowaniem dotyczącym sukcesji praw i obowiązków dotyczących łączenia i przekształcenia spółek.

Zasada przejścia praw i obowiązków nie obejmuje praw i obowiązków związanych z prawem podatkowym. W rozumieniu Ordynacji podatkowej przedsiębiorca pozostaje w dalszym ciągu podatnikiem i w związku z tym spoczywa na nim obowiązek uiszczenia zobowiązań podatkowych, które powstały przed dniem przekształcenia.

Podsumowując ten wątek rozważań, należy wskazać, że wprowadzone uregulowanie posiada bardzo doniosłe znaczenie. Przedsiębiorca, zamierza przekształcić działalność w spółkę, nie stanie przed koniecznością negocjacji dotychczasowych umów handlowych zawartych ze swoimi kontrahentami.

Do momentu wprowadzenia tej regulacji, dla przedsiębiorcy, który zamierzał prowadzić działalność w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością było wniesienie przedsiębiorstwa aportem do nowo powstałej spółki lub też nabycie przez spółkę w drodze umowy kupna przedsiębiorstwa jako zorganizowanego zespołu praw i zobowiązań.

Rozwiązania takie nie powodowały, że na spółkę automatycznie przechodziły wszystkie prawa i obowiązki związane z przedsiębiorstwem.

Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę kapitałową

Warunki formalne przekształcenia

Jeśli przyjrzymy się warunkom formalnym, jakie jest obowiązany spełnić przedsiębiorca aby przekształcić swoją działalność w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, dojdziemy do wniosku, że wbrew postulatowi szybkości i uproszczenia mechanizmu przekształcenia, przekształcenie takie może pochłonąć sporo czasu, jak również może odznaczać się koniecznością poniesienia wymiernych kosztów.

Zgodnie z art. 584⁵ Kodeksu spółek handlowych, do przekształcenia przedsiębiorcy wymaga się:

1.sporządzenia planu przekształcenia przedsiębiorcy wraz z załącznikami oraz opinią biegłego rewidenta;

2. złożenia oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorcy;

3. powołania członków organów spółki przekształconej;

4. zawarcia umowy spółki albo podpisania statutu spółki przekształconej;

5. dokonania w rejestrze wpisu spółki przekształconej i wykreślenia przedsiębiorcy przekształcanego z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Zgodnie z art. 584⁸ § 1 Kodeksu spółek handlowych, plan przekształcenia przedsiębiorcy należy poddać badaniu przez biegłego rewidenta w zakresie poprawności i rzetelności.

Sąd rejestrowy właściwy według siedziby przedsiębiorcy przekształcanego wyznacza na wniosek przedsiębiorcy przekształcanego biegłego rewidenta.

W uzasadnionych przypadkach sąd może wyznaczyć dwóch albo większą liczbę biegłych. Z powyższego wyliczenia wynika, że w proces przekształcenia musi zostać zaangażowany notariusz, jak również biegły rewident.

Jeśli chodzi o moment przekształcenia, to w myśl art. 584¹ § 1 Kodeksu spółek handlowych, przedsiębiorca przekształcany staje się spółką przekształconą z chwilą wpisu spółki do rejestru (dzień przekształcenia).

Jednocześnie właściwy organ ewidencyjny z urzędu wykreśla przedsiębiorcę przekształcanego z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Sąd rejestrowy przesyła niezwłocznie właściwemu organowi ewidencyjnemu odpis postanowienia o wpisie do rejestru przedsiębiorców jednoosobowej spółki kapitałowej powstałej wskutek przekształcenia.

Odpowiedzialność przedsiębiorcy za zobowiązania nowo-powstałej spółki przez okres trzech lat

Przepisy ustanawiające mechanizm przekształcenia przedsiębiorcy w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością jednocześnie zapobiegły tzw. „ucieczki przed wierzycielami”. Tytułem przypomnienia należy wskazać, że w odniesieniu do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, generalna zasada stanowi, że wspólnik nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki.

Natomiast w zakresie spółki powstałej w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy, przedsiębiorca ponosi odpowiedzialność solidarną ze spółką przekształconą za zobowiązania przedsiębiorcy przekształcanego związane z prowadzoną działalnością gospodarczą powstałe przed dniem przekształcenia, przez okres trzech lat, licząc od dnia przekształcenia.

Procedura przekształcenia przedsiębiorcy

Tym samym, przekształcenie przedsiębiorcy w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością nie ma wpływu na sytuację wierzycieli takiego przedsiębiorcy.

Piotr Rożański, aplikant radcowski

Łukasz Bernatowicz, radca prawny

Kancelaria BKM