Wzmocnienie rozwoju startupów w Polsce, zwiększenie ich konkurencyjności oraz zahamowanie "eksportowania" polskich pomysłów za granicę – takie mają być efekty ustawy wprowadzającej Prostą Spółkę Akcyjną (PSA), którą uchwalił Sejm. Nowelizacja KSH, która zakłada nowy rodzaj spółki, ma sprawić, że polscy innowacyjni przedsiębiorcy będą mogli łatwiej niż obecnie założyć spółkę i pozyskać kapitał potrzebny do rozwoju swojej działalności. Ustawę tę MPiT przygotowało wraz z zespołem ekspertów. Jest ona ostatnim rozwiązaniem z pakietu 100 zmian dla firm. Chcemy, by zaczęła obowiązywać 1 marca 2020 r.
"Prosta Spółka Akcyjna to rozwiązanie, które przygotowaliśmy z myślą o startupach i we współpracy ze środowiskiem startupowym. Chcemy, dzięki tym rozwiązaniom, zatrzymać w Polsce młode innowacyjne przedsięwzięcia, a także przyciągnąć te zagraniczne. Bardzo się cieszę, że nasze prace nad Prostą Spółką Akcyjną znalazły swój szczęśliwy finał i dziś Sejm uchwalił ustawę. Liczę na to, że proces legislacyjny w Senacie będzie konstruktywny i ustawa trafi do podpisu prezydenta. Przedsiębiorcy będą mogli korzystać z nowej formy prowadzenia działalności już od marca przyszłego roku" - podkreśla minister Jadwiga Emilewicz.
Polecamy: Odpowiedzialność członków zarządu spółek kapitałowych
Jak dodaje: "Prosta spółka akcyjna to opcja zwłaszcza dla startupów, które potrzebują finansowania zewnętrznego. Jest to kolejne, przygotowane przez rząd, rozwiązanie, które ma wzmocnić rozwój startupów i przyczynić się do wzrostu innowacyjności naszej gospodarki. W tej roli sprawdziła się już ulga na B+R. A także IP box, czyli 5-procentowy podatek od przychodów z wyników prac badawczo-rozwojowych oraz zwolnienie podatkowe dla alternatywnych spółek inwestycyjnych. Te rozwiązania, wraz z ustawą o PSA, oraz m.in. programem Start in Poland, sprawią, że nasze państwo stanie się jeszcze bardziej atrakcyjne dla inwestorów i startupów. A już teraz - według CeoWorld - jesteśmy pod tym względem w awangardzie, jako siódmy najbardziej przyjazny startupom kraj w 2019 roku" – wskazuje szefowa MPiT.
"Pomysł na Prostą Spółkę Akcyjną nie urodził się w głowach urzędników, czy prawników. Impuls do stworzenia tego rozwiązania dali reprezentanci startupów. To środowisko młode, ale niezwykle ważne i perspektywiczne, jeżeli chodzi o wkład w rozwój i unowocześnienie polskiej gospodarki. Obecnie nasze prawo daje wybór między spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, a spółką akcyjną. Formy te nie są jednak dopasowane do potrzeb startupów. Właśnie dlatego proponujemy wprowadzenie do naszego porządku prawnego nowej formy spółki" - mówi wiceminister Marek Niedużak.
Czym wyróżnia się Prosta Spółka Akcyjna
Prosta spółka akcyjna ma łączyć cechy spółki z o.o. (stosunkowo proste i mało kosztowne założenie, funkcjonowanie i likwidacja spółki) z zaletami spółki akcyjnej.
Główne cechy prostej spółki akcyjnej (PSA) to:
- brak barier wejścia (1 zł kapitału na start),
- szybka rejestracja elektroniczna (w 24 h za pomocą formularza, obok możliwości rejestracji metodą „tradycyjną”),
- uproszczenia i elektronizacja procedur w spółce (w tym możliwość podejmowania uchwał za pomocą poczty elektronicznej albo w czasie wideokonferencji),
- duża swoboda i elastyczność w określaniu rodzajów akcji i zasad działania spółki; maksymalnie wykorzystany kapitał ludzki (w tym akcje za prace i usługi),
- łatwiejsze dysponowanie środkami spółki – brak "zamrożonego" kapitału zakładowego, ale zarazem obowiązek dbania o wypłacalność spółki i inne środki, które zapewniają ochronę jej wierzycielom,
- uproszczony elektroniczny rejestr akcjonariuszy, prowadzony np. przez firmę inwestycyjną albo notariusza – dopuszczamy wykorzystanie blockchainu do prowadzenia tego rejestru, otwierając się na najnowocześniejsze technologie,
- brak statusu spółki publicznej i związanych z tym restrykcyjnych obowiązków – akcje PSA nie będą notowane na giełdzie; jednocześnie będzie możliwość przekształcenia PSA w spółkę akcyjną w celu wejścia na giełdę,
- nieskomplikowana i elastyczna struktura organów (brak obligatoryjnej rady nadzorczej i możliwość powołania rady dyrektorów),
- uproszczona likwidacja PSA – skrócony został, w stosunku do innych spółek, czas potrzebny na przeprowadzenie likwidacji, a dodatkowo możliwe będzie rozwiązanie spółki bez likwidacji – przez przejęcie jej majątku i zobowiązań przez akcjonariusza. PSA to odpowiedź na postulaty środowisk startupowych.
Zobacz: Prosta spółka akcyjna
Propozycja prostej spółki akcyjnej to efekt wielomiesięcznych rozmów i konsultacji ze środowiskiem praktyków i ekspertów. Środowisko startupów było inicjatorem analiz i dyskusji, które zaczęliśmy już w 2016 r. Biała księga innowacji z września 2016 r. potwierdziła, że wsparcie innowacji powinno polegać m.in. na zmianach w instytucjonalnym otoczeniu prawnym, w prawie spółek.
Z analiz MPiT wynika, że obecnie dostępne formy prowadzenia działalności gospodarczej, takie jak spółka z o.o. czy spółka akcyjna nie w pełni odpowiadają na potrzeby startupów. Potwierdzają to badania Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, w których aż 73% ankietowanych wskazało na potrzebę nowej formuły prawnej dla innowacyjnych firm – nowej spółki kapitałowej. Ten nowoczesny typ spółki ma ułatwić w szczególności rozwój startupów. Chcemy jednak, by była ona dostępna dla każdej firmy, dla której tradycyjne ramy organizacyjne, bazujące jeszcze na Kodeksie handlowym z 1934 r., są zbyt sztywne i skomplikowane.
Według Fundacji Startup Poland w 2016 r. funkcjonowało w Polsce około 2,7 tysiąca podmiotów, w przypadku których przetwarzanie informacji i pochodne technologie stanowiły kluczowy element ich działalności. Rzeczywista liczba przedsięwzięć typu startup jest jednak znacznie wyższa. Potencjał startupów w 2023 r. to, zgodnie z prognozami Deloitte, 2,2 mld zł wartości dodanej, ponad 50 tys. miejsc pracy i 757 mln zł przychodów dla gospodarstw domowych.
M.in. dzięki projektowanej ustawie, Polska włącza się w europejski trend tworzenia form prawnych z myślą o startupach. Przykładem może być obowiązująca od 1 stycznia 2017 r. regulacja słowacka (prosta spółka na akcje), czy SAS, ogromnie popularna we Francji. PSA pozwoli nam więc nie tylko zatrzymać rodzime startupy w Polsce, ale także konkurować regulacyjnie z innymi krajami.