Sposób, w jaki przedsiębiorca płaci podatki, ma znaczący wpływ na jego zdolność kredytową. Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą mogą rozliczać się z fiskusem za pomocą skali podatkowej (stawki 18% i 32%), podatku liniowego (19%), ryczałtu ewidencjonowanego (stawki: 3%, 5,5%, 8,5%, 17% i 20%) oraz karty podatkowej. Wybierając dwa pierwsze sposoby, przedsiębiorca jest zobowiązany do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Wybór jednej z tych dwóch form opodatkowania daje mu także największe szanse na pozytywną decyzję kredytową w banku. Taki sposób rozliczeń z fiskusem akceptują wszystkie instytucje finansowe, które odpowiedziały na ankietę Tax Care (wzięły w niej udział 22 banki). Z praktyki doradców kredytowych Tax Care wynika także, że banki najchętniej udzielają kredytów właśnie przedsiębiorcom na podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Problem może się jednak pojawić w sytuacji, gdy przedsiębiorca wykazuje wysokie koszty - jest to korzystne z podatkowego punktu widzenia (wyższe koszty, niższa podstawa opodatkowania), ale w inny sposób patrzą na to analitycy banków. Niska podstawa opodatkowania to prostu niski dochód, a odpowiednia jego wysokość jest jednym z podstawowych kryteriów udzielenia kredytu.
Dochód „ryczałtowców” to określony procent ich przychodu
Koszty nie będą miały znaczenia w przypadku „ryczałtowców” i „kartowiczów”, ponieważ oni rozliczają się z fiskusem w zryczałtowanej formie. Jak wspomnieliśmy wcześniej, „ryczałtowców” dotyczy pięć stawek procentowych, które zależą od rodzaju prowadzonej przez nich działalności. Naliczany według nich podatek stanowi procent przychodu i w podobny sposób zazwyczaj oceniają zdolność kredytową „ryczałtowców” banki: obliczając dochód przedsiębiorcy zakładają, że dochód to określony procent przychodu. Niestety, często ów procent nie jest zbyt wysoki (zazwyczaj od 10% do 25 przychodu), co może niekorzystnie wpłynąć na zdolność kredytową. Niektóre z banków uzależniają wysokość dochodu od stawki ryczałtu, wychodząc z założenia, że im wyższa stawka ryczałtu, tym większy procent przychodów. Takie rozwiązanie stosują na przykład Getin Noble Bank i Idea Bank, dla których dochód netto w przypadku ryczałtu-3-procentowego stanowi 15% przychodu, ale już przy ryczałcie 20-procentowym - aż 70% przychodu (notabene ten drugi przykład to najkorzystniejszy dla „ryczałtowców” sposób obliczeń dochodu wśród banków, które odpowiedziały na ankietę Tax Care). Podobne rozwiązanie, tyle że w podziale na konkretne branże, stosuje Deutsche Bank, który przy obliczaniu dochodu dla branży produkcyjnej bierze pod uwagę 10% przychodu, natomiast dla wynajmu nieruchomości - już 50% przychodu.
Niskie mnożniki dla „kartowiczów”
Banki deklarują także, że udzielą kredytu także „kartowiczom”, czyli przedsiębiorcom, którzy co miesiąc płacą taką samą kwotę podatku. Ale i tutaj pojawia się pytanie, czy będą mieli odpowiednią zdolność kredytową. W przypadku kartowiczów analitycy bankowi biorą bowiem pod uwagę tzw. wymiar karty, czyli wspomnianą stałą miesięczną kwotę podatku, mnożąc go przez określoną liczbę. Ponieważ przeciętny wymiar karty to kilkaset złotych, a najwyższe stosowane przez banki mnożniki to 9-krotność miesięcznej stawki podatku (mBank, Multibank), może się okazać, że wielu „kartowiczów” wyjdzie z banku z kwitkiem.
Deklaracje mogą nie mieć pokrycia w praktyce
Jedynym spośród 22 banków, który zdecydowanie przyznał, że nie udzieli kredytu ani „ryczałtowcom”, ani „kartowiczom”, jest Citi Handlowy. Taka szczerość być może nie jest korzystna z marketingowego punktu widzenia, ale z pewnością ma jeden plus dla klientów: nie stracą czasu z powodu mydlenia oczu, co z pewnością będzie miało miejsce w części pozostałych banków, których deklaracje mogą nie mieć pokrycia w praktyce.
Agata Szymborska-Sutton,
Współpraca: Magdalena Piórkowska