Już na początku należy rozwiać te wątpliwości. Zaliczka na podatek dochodowy w grudniu 2009 r. powinna być wpłacona na konto urzędu skarbowego na dotychczasowych, niezmienionych zasadach. Różnice wynikają wyłącznie z przyjętej formy opodatkowania oraz metody wpłacania zaliczek.
Zaliczki miesięczne - metoda podstawowa
Przy opodatkowaniu według skali podatkowej obowiązek wpłaty zaliczki powstaje od miesiąca, w którym dochód z działalności gospodarczej przekroczy kwotę wolną od podatku (w 2009 r. jest to 3091 zł). Zaliczki obliczane są narastająco. Wpłacane powinny być do 20 następnego miesiąca za dany miesiąc. Zaliczka za grudzień wpłacana jest w wysokości zaliczki za listopad w terminie do 20 grudnia. Oznacza to, że w terminie do 21 grudnia 2009 r. (20 grudnia 2009 r. wypada w niedzielę) podatnik, opodatkowany według skali, powinien wpłacić podwójną zaliczkę za listopad 2009 r.
PRZYKŁAD
Dochód Pana Nowaka z działalności gospodarczej w okresie styczeń-listopad 2009 r. wyniósł 86 257 zł. Zaliczki wpłacone za wcześniejsze miesiące 2009 r. wyniosły 11 678 zł.
Składki na ubezpieczenie zdrowotne do odliczenia wynoszą 2294,22 zł. Wyliczona zaliczka za listopad 2009 r. wyniesie po zaokrągleniu: 1100 zł = [(86 257 zł - 85 528 zł) x 32% + 14 839,02 zł] - 2294,22 zł - 11 678 zł. Pan Nowak zapłaci do 21 grudnia 2009 r. zaliczkę na podatek w kwocie 2200 zł (podwójna zaliczka za listopad).
Przy opodatkowaniu podatkiem liniowym zaliczki miesięczne płacone są również narastająco. Zaliczki powinny być płacone począwszy od miesiąca, w którym podatnik uzyskał dochód z działalności gospodarczej, w terminie do 20 dnia następnego miesiąca za dany miesiąc. Również w przypadku przedsiębiorców opodatkowanych podatkiem liniowym zaliczkę za grudzień 2009 r. uiszcza się w wysokości zaliczki za listopad do 21 grudnia 2009 r. Oznacza to, że przedsiębiorca opodatkowany podatkiem liniowym również zapłaci podwójną zaliczkę za listopad 2009 r.
PRZYKŁAD
Spółka cywilna składa się z dwóch wspólników - osób fizycznych (każda 50 proc. udziałów). Dochód z działalności gospodarczej wspólników opodatkowany jest podatkiem liniowym. Dochód spółki w okresie styczeń-listopad 2009 r. wyniósł 234 236 zł. Dochód każdego ze wspólników wyniósł 117 118 zł. Zaliczki na podatek wpłacone przez poszczególnych wspólników za wcześniejsze miesiące 2009 r. wyniosły 18 707 zł. Do odliczenia od podatku każdy ze wspólników ma kwotę 2294,22 zł z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne. Wyliczona zaliczka za listopad każdego ze wspólników wyniesie w takim przypadku: 1251 zł = 117 118 zł x 19% - 2294,22 zł - 18 707 zł. Oznacza to, że każdy ze wspólników wpłaci w terminie do 21 grudnia 2009 r. zaliczkę w kwocie 2502 zł (podwójna zaliczka za listopad).
Kwartalne wpłacanie zaliczek
Prawo do wpłacania zaliczek kwartalnie mają tzw. mali podatnicy oraz podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej. Prawo wpłacania zaliczek kwartalnych przysługuje przedsiębiorcom opodatkowanym zarówno według skali podatkowej, jak i podatkiem liniowym. Zaliczki kwartalne za okres od pierwszego do trzeciego kwartału powinny być wpłacane w terminie do 20 dnia każdego miesiąca, następującego po kwartale, za który wpłacana jest zaliczka. Zaliczka za ostatni - IV kwartał 2009 r. wpłacana jest w wysokości zaliczki za poprzedni - III kwartał w terminie do 21 grudnia 2009 r.
PRZYKŁAD
Pan Kowalski prowadzi indywidualną działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym. Zaliczka wyliczona z działalności gospodarczej za III kwartał 2009 r. wynosi 234 zł. Oznacza to, że Pan Kowalski wpłaci do 21 grudnia 2009 r. tytułem zaliczki za IV kwartał 2009 r. kwotę 234 zł.
Zaliczki uproszczone
Zaliczki w formie uproszczonej mogą wpłacać podatnicy opodatkowani zarówno według skali podatkowej, jak i podatkiem liniowym. Podstawą obliczenia zaliczki jest dochód z zeznania podatkowego złożonego:
1) w roku podatkowym poprzedzającym dany rok podatkowy albo
2) w roku podatkowym poprzedzającym dany rok o dwa lata, jeżeli w roku powyższym w zeznaniu nie wykazano dochodu opodatkowanego.
Miesięczna zaliczka wynosi 1/12 kwoty podatku obliczonego od powyższego dochodu według skali obowiązującej w bieżącym roku lub stawki podatku liniowego, jeżeli podatnik opodatkowany jest tym podatkiem. Zaliczkę za dany miesiąc należy wpłacić do 20 dnia następnego miesiąca. Zaliczkę za grudzień należy wpłacić w terminie do 20 grudnia w wysokości zaliczki za listopad. Oznacza to, że również przy uproszczonej metodzie wpłaty zaliczek zaliczkę za listopad 2009 r. przedsiębiorca wpłaci w podwójnej wysokości.
PRZYKŁAD
Pan Jurecki wybrał w 2009 r. uproszczoną metodę wpłacania zaliczek. Podstawą ich obliczenia był dochód wykazany w zeznaniu PIT-36 za 2007 r., które zostało złożone w 2008 r. Zaliczka wyliczona na tej podstawie wynosiła miesięcznie 346 zł. Składka zdrowotna do odliczenia od zaliczki za listopad wynosi 193,10 zł. Zaliczka do wpłaty za listopad 2009 r. wynosi 153 zł. Pan Jurecki wpłaci w terminie do 21 grudnia 2009 r. zaliczkę w podwójne wysokości, tj. w kwocie 306 zł.
Przy korzystaniu z kredytu podatkowego podatnik nie ma obowiązku wpłacania zaliczek na podatek dochodowy.
Jak widać, w 2009 r. zaliczkę za grudzień 2009 r. wpłacamy w terminie do 21 grudnia 2009 r. (przesunięcie terminu, ponieważ 20 grudnia przypada w niedzielę) w wysokości zaliczki za listopad 2009 r. W bieżącym roku nie obowiązują jeszcze rozwiązania, które przewidują przesunięcie terminu zapłaty zaliczki za grudzień na styczeń następnego roku. Te nowe rozwiązania miały obowiązywać dopiero od 2010 r. Ich wejście w życie stoi jednak pod dużym znakiem zapytania. Projekt nowelizacji ustaw o podatku dochodowym, który znajduje się obecnie w Sejmie i Senacie, przewiduje, że przedsiębiorcy jeszcze przez kilka kolejnych lat zaliczkę za grudzień będą płacić w wysokości zaliczki za listopad, w terminie do 20 grudnia danego roku.
Edward Żurański
Podstawa prawna:
• art. 44 ust. 6, ust. 6c ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn.zm.),
• art. 25 ust. 1a ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn.zm.).