W 2004 r. wprowadzono do Ustawy prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi dosyć rewolucyjne rozwiązanie: możliwość dojścia do porozumienia między przedstawicielem organu administracji, a stroną w sprawie. Mediatorem w takiej sprawie jest sędzia lub referendarz sądu administracyjnego, do którego wpłynęła skarga na decyzję. Niestety, mimo upływu 10 lat ten sposób na załatwienie sprawy jest wciąż bardzo mało popularny. Tak niski odsetek spraw kierowanych do mediacji tłumaczy się niewielką wiedzą na temat tej formy rozwiązywania sporów zarówno po stronie sędziów, jak i urzędników. Ponieważ sprawa może być skierowana do mediacji z urzędu lub na wniosek stron, braki w edukacji mają tutaj kluczowe znaczenie.
Jakie sprawy rozpatruje sąd administracyjny?
Wyjaśnić lub zmienić
Mediacja administracyjna ma na celu wytłumaczenie stronie przez organ administracji publicznej powodów wydania decyzji o danej treści i wyjaśnienie, dlaczego strona powinna tę decyzję uszanować. Nie jest wykluczone jednak rozwiązanie, w którym strony umówią się na zmianę decyzji – możliwe jest to wówczas, gdy urzędnik zauważy błąd, lub dokona ponownej analizy wartości interesu jednostki i interesu społecznego w przypadku wydanej decyzji uznaniowej. Zasady ogólne Kodeksu postępowania administracyjnego mówią między innymi o ugodowym załatwianiu spraw, przekonywaniu, wzbudzaniu zaufania obywateli do organów władzy publicznej – jest to doskonały fundament do mediacji i kolejnej możliwości autokontroli organu administracji.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
Korzyści, brak ryzyka
Sprawa rozstrzygnięta w drodze mediacji administracyjnej nie wraca już na wokandę sądową, co oznacza dużą oszczędność czasu i kosztów zarówno dla strony, jak i organów władzy publicznej. Może zatem skutkować nie tylko przekonaniem strony do racji organu, ale także znaczącym polepszeniem jej sytuacji w granicach obowiązującego prawa. Mediacja zakończona niepowodzeniem nie rodzi żadnych negatywnych obowiązków dla strony, a sprawa z powrotem jest rozpatrywana przez sąd administracyjny.
Jakie orzeczenia może wydać wojewódzki sąd administracyjny?
Ze względu na wysoki odsetek zaskarżalności decyzji administracyjnych do sądów, a co za tym idzie długi czas ich rozstrzygania, warto pamiętać o możliwości upomnienia się o skorzystania z takiej formy pomocy, jaką jest mediacja administracyjna. Sędzia nie powinien odmówić uwzględnienia wniosku strony, który ma na celu polubowne rozwiązanie konfliktu.