Dochodzenie odsetek
Odsetki nie są wliczane do wartości przedmiotu sporu, jeżeli są dochodzone obok roszczenia głównego i nie zostały poddane oprocentowaniu. W kwestii wpływu odsetek na wartość przedmiotu sporu w jednoznaczny sposób wypowiedział się Sąd Najwyższy, który w uchwale 7 sędziów z 21 października 1997 r. (III ZP 16/97, OSNP 98/7/204) przedstawił wszystkie dostępne warianty dochodzenia odsetek pod kątem ich wpływu na wartość przedmiotu sporu.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
1. Świadczenie główne + odsetki określone procentowo
Podstawowym sposobem żądania odsetek jest umieszczenie w pozwie żądania zasądzenia świadczenia głównego z odsetkami określonymi procentowo od świadczenia głównego od konkretnej daty. Może to być przykładowo od daty opóźnienia w spełnieniu świadczenia.
2. Odsetki za zamknięty okres czasu
Kolejnym sposobem jest żądanie zasądzenia samych odsetek za zamknięty okres czasu. Odsetki muszą być wtedy wyliczone kwotowo lub nie wyliczone. Ma to miejsce np. w przypadku zapłaty świadczenia głównego po terminie bez odsetek lub w przypadku przeniesienia wierzytelności z tytułu odsetek na inną osobę.
Wartość przedmiotu sporu a właściwość sądu
3. Świadczenie główne + odsetki wyliczone kwotowo za zamknięty okres
Następnym sposobem jest żądanie zasądzenia świadczenia głównego i obok niego odsetek wyliczonych kwotowo za pewien zamknięty okres czasu np. do daty wniesienia pozwu. W takim przypadku świadczenie główne może być żądane z odsetkami lub bez odsetek, ale nie żąda się odsetek od odsetek wyliczonych kwotowo – zakaz anatocyzmu.
4. Świadczenie główne + odsetki wyliczone kwotowo + odsetki
Czwartym sposobem jest żądanie zasądzenia świadczenia głównego i obok niego odsetek wyliczonych kwotowo za określony, zamknięty okres np. do czasu wytoczenia powództwa. W tym sposobie od odsetek wyliczonych kwotowo żąda się odsetek.
Ma tutaj miejsce doliczenie skapitalizowanych odsetek do świadczenia głównego rozumiane w ten sposób, że nie muszą one być z nim zsumowane. Ważne jest, aby zostały poddane oprocentowaniu, gdyż wówczas przestają być odsetkami, a stają się kapitałem.
Kiedy odsetki można doliczyć do wartości przedmiotu sporu?
5. Świadczenie główne powiększone o odsetki za zamknięty okres + odsetki
Ostatnim sposobem wskazanym przez Sąd Najwyższy jest żądanie zasądzenia świadczenia głównego, z którym zostały zsumowane odsetki za określony, zamknięty okres np. do czasu wytoczenia powództwa wraz z odsetkami od tak powiększonego świadczenia głównego. Mamy tu do czynienia z anatocyzmem.
Następuje tu doliczenie skapitalizowanych odsetek do świadczenia głównego. Odsetki nie muszą być z nim zsumowane. Istotne, aby zostały poddane oprocentowaniu, gdyż wówczas przestają być odsetkami, a stają się kapitałem.
Wpływ odsetek na wartość przedmiotu sporu
Za Sądem Najwyższym należy wskazać, że jeżeli odsetki zostały skapitalizowane w znaczeniu prawnym, czyli obliczono ich sumę za określony czas a następnie poddano je oprocentowaniu, to nie są one już odsetkami.
Jeżeli występuje taka sytuacja ma miejsce doliczenie do świadczenia głównego sumy odpowiadającej odsetkom za dany okres. Jeżeli natomiast odsetki nie zostały poddane oprocentowaniu, to w dalszym ciągu pozostają odsetkami dochodzonymi "obok" świadczenia głównego.