Kiedy zachodzi wyłączna właściwość miejscowa sądu?

Monika Serwatka
Aplikantka radcowska
rozwiń więcej
Powództwo ze stosunku członkostwa spółdzielni, spółki lub stowarzyszenia wytacza się wyłącznie według miejsca ich siedziby.
Kierując sprawę do sądu co do zasady właściwym miejscowo będzie sąd, w okręgu którego pozwany ma miejsce zamieszkania lub, w przypadku gdy pozywana zostaje osoba prawna lub jednostka – sąd w okręg którego znajduje się jej siedziba. W pewnych przypadkach mając na uwadze ułatwienie dochodzenia roszczeń, ustawodawca przewidział możliwość wyboru, przez wnoszącego pozew, sądu do którego ten może sprawę skierować, niestety w przypadku niektórych spraw – pozew możne zostać wytoczony jedynie przed określony sąd. W jakich przypadkach ustawodawca uznał, iż właściwy jest wyłącznie określony sąd?

Powództwo o własność lub inne prawa rzeczowe na nieruchomości

W przypadku tych spraw, jak i w przypadku wytoczenia powództwa o posiadanie nieruchomości, sprawę można wytoczyć wyłącznie przed sąd miejsca położenia nieruchomości. Gdy przedmiotem sporu jest służebność gruntowa, właściwość oznacza się według położenia nieruchomości obciążonej. Dotyczy to także roszczeń osobistych związanych z prawami rzeczowymi, które są dochodzone łącznie przeciwko temu samemu pozwanemu. Przepis o właściwości wyłącznej nie dotyczy roszczeń dochodzonych przez powoda wynikających z umów, które są dochodzone samodzielnie lub bez roszczeń rzeczowych.

Powództwo ze stosunku członkostwa

Powództwo ze stosunku członkostwa spółdzielni, spółki lub stowarzyszenia wytacza się wyłącznie według miejsca ich siedziby. Do spraw takich zaliczyć możemy sprawy o wyłączenie wspólnika, uchylenie, stwierdzenie nieważności, ustalenie istnienia bądź nieistnienia uchwał, powództw przeciwko członkom, czy też powództwo członków przeciwko spółce/spółdzielni/stowarzyszeniu.

Porównaj: Jak napisać zażalenie?

Dodatkowo właściwość wyłączna zachodzi w sprawach spadkowych - z tytułu dziedziczenia, zachowku, zapisu, polecenia i innych rozporządzeń testamentowych - gdzie właściwym jest sąd według ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, w sprawach ze stosunku małżeństwa – gdzie właściwym jest sąd według miejsca, gdzie małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania, jeżeli choć jedno z nich w tym okręgu ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu oraz w sprawach ze stosunku między rodzicami a dziećmi (przysposabiającym i przysposobionym) - przed sąd zamieszkania powoda.

Co w przypadku gdy strony w umowie określiły właściwość sądu?

Stronom na mocy art. 46 Kodeksu postępowania cywilnego przysługuje uprawnienie, aby poddać sądowi pierwszej instancji, który według ustawy nie jest właściwy miejscowo, sporu (zarówno sporu już wynikłego jak i sporów mogących wyniknąć w przyszłości) z oznaczonego stosunku prawnego. Wówczas sądem wyłącznie właściwym będzie sąd wybrany przez strony, przy czym strony nie mogą zmienić właściwość wyłącznej.

Polecamy serwis: Prawo autorskie

Moja firma
Chmura obliczeniowa - bezpieczeństwo danych w erze cyfrowej transformacji, czyli dlaczego polskiego przedsiębiorcy nie stać na rezygnację z chmury [WYWIAD]
06 maja 2024

Czym jest chmura obliczeniowa? Czy przedsiębiorca korzystający z chmury może czuć się bezpiecznie? Czy to opłacalna inwestycja? O tym wszystkim rozmawiamy z Tomaszem Stachlewskim, Head of Technology CEE w AWS. 

OECD: Polska gospodarka zaczyna się powoli ożywiać. Inflacja będzie stopniowo zwalniać
02 maja 2024

Najnowsza prognoza makroekonomiczna OECD zawiera ocenę globalnej sytuacji gospodarczej oraz szczegółowy opis sytuacji gospodarczej państw członkowskich OECD, w tym Polski.

System kaucyjny do zmiany. Jest nowy projekt
30 kwi 2024

Ministerstwo Klimatu i Środowiska przygotowało projekt nowelizacji ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Odnosi się on do funkcjonowania systemu kaucyjnego. Zgodnie z nim kaucja będzie pobierana w całym łańcuchu dystrybucji. Co jeszcze ma się zmienić?

Rewizja KPO przyjęta przez rząd. Co z podatkiem od aut spalinowych?
30 kwi 2024

Rewizja Krajowego Planu Odbudowy (KPO) została przyjęta przez Radę Ministrów - poinformowała na platformie X minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

Nie tylko majówka. W maju będą jeszcze dwa dni ustawowo wolne od pracy. Kiedy?
30 kwi 2024

Dni wolne w maju. Ci, którym nie udało się zorganizować pięcio- czy nawet dziewięciodniowego długiego weekendu, mogą jeszcze spróbować w innym terminie w tym miesiącu. Kiedy jeszcze wypadają dni ustawowo wolne od pracy w najbliższym czasie? 

Sztuczna inteligencja w branży hotelarskiej. Sprawdza się czy nie?
30 kwi 2024

Jak nowe technologie mogą wpłynąć na branżę hotelarską? Czy w codziennym funkcjonowaniu obiektów hotelowych zastąpią człowieka? Odpowiadają przedstawiciele hoteli z różnych stron Polski, o różnych profilach działalności, należących do Grupy J.W. Construction.

Jak zarządzać budżetem biznesu online, gdy wzrastają koszty?
30 kwi 2024

Biznes e-commerce jest pełen wyzwań, bo wymaga zarządzania na wielu płaszczyznach. Jak zachować ciągłość finansową, gdy operator zmienia warunki współpracy? 

Mikroprzedsiębiorcy poszli po kredyty, ale banki udzieliły ich mniej, niż rok temu
30 kwi 2024

Według informacji przekazanych przez Biuro Informacji Kredytowej, w marcu br. banki udzieliły mikroprzedsiębiorcom o 4,5 proc. mniej kredytów, a ich wartość była niższa o 3,3 proc. w porównaniu do marca 2023 r.

Dane GUS na temat handlu hurtowego i nowych zamówień w przemyśle. Poniżej oczekiwań ekspertów
29 kwi 2024

Z danych GUS na temat handlu hurtowego i nowych zamówień w przemyśle w marcu br. wynika m.in., że typowy dla tego okresu wzrost sprzedaży hurtowej w ujęciu miesięcznym osiąga niższą, od notowanej w tym okresie w ubiegłych latach, dynamikę. Statystyki pokazują również kontynuację trwającego już od lutego 2023 roku okresu ujemnej dynamiki sprzedaży hurtowej w ujęciu rocznym. Marcowe dane na temat nowych zamówień w przemyśle, pokazujące znaczny spadek w stosunku do ubiegłego roku, są kolejnym powodem do niepokoju po ogłoszonych wcześniej przez GUS, rozczarowujących wynikach produkcji przemysłowej (spadek o 6,0% r/r w marcu b.r).

Niższy ZUS będzie sprzyjał decyzjom o otwarciu JDG?
29 kwi 2024

W 2023 r. powstało 302 tys. nowych firm jednoosobowych, a 177 tys. odwiesiło swoją działalność. Jednocześnie z rejestrów wykreślono ich aż 196,5 tys. Czy mniejsze koszty prowadzenia działalności gospodarczej spowodują, że będzie ich otwierać się więcej? 

pokaż więcej
Proszę czekać...