Metodą najczęściej wykorzystywaną na portalach internetowych jest zastrzeganie prawa do wykorzystywania utworów, zdjęć, artykułów poprzez zaakceptowanie regulaminu serwisu, w którym najczęściej można spotkać się z zapisem dotyczącym korzystania z praw autorskich do danego dzieła na podstawie udzielanej licencji przez jego twórcę. Niezwykle istotne jest zatem zapoznanie się dokładnie z zamieszonym regulaminem serwisu. Inaczej przedstawia się sytuacja, gdy użytkownicy zamieszczają własne zdjęcia na stworzonym przez siebie blogu bądź portalu. Wówczas, w przypadku używania danego zdjęcia przez innych użytkowników bez podania źródła oraz autora można znacznie skuteczniej dochodzić swoich racji i szybciej uzyskać stosowne zadośćuczynienie w wyniku kradzieży.
Co zrobić, gdy znajdziemy własne zdjęcie na innym portalu?
W przypadku znalezienia zdjęcia własnego autorstwa należy od razu reagować. W tym przypadku należy odwołać się do przepisów ustawy o prawach autorskich. W odniesieniu do zdjęć zastosowanie znajdą przepisy dotyczące ochrony osobistych praw autorskich, czyli takich, które powstają w chwili tworzenia danego dzieła, w tym przypadku zdjęcia. Są to prawa niezbywalne, a ich ochrona nie jest ograniczona w czasie. Nie można zatem ich zbyć ze względu na osobistą więź łącząca autora ze zdjęciem. Przede wszystkim wyraża się to w oznaczeniu dzieła imieniem, nazwiskiem bądź pseudonimem autora. W przypadku kradzieży zastosowanie będzie miał art. 78 ustawy.
Zobacz również: Kto może korzystać z prawa przedruków w Internecie?
Ochrona osobistych praw autorskich
W przypadku jakiegokolwiek naruszenia prawa do zdjęcia (kradzieży) autorowi służą odpowiednie roszczenia, wynikające z mocy samego prawa. W pierwszej kolejności autor może żądać od osoby, która dopuściła się naruszenia wykonania odpowiednich czynności potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia, w tym publicznego oświadczenia. Ponadto autorowi służy roszczenie o pieniężne zadośćuczynienie bądź uiszczenie odpowiedniej kwoty sumy pieniężnej na wskazany przez autora cel społeczny. Ważne jest jednak, że do możliwości istnienia roszczenia konieczne jest wykazanie winy drugiego użytkownika. Jednakże nie ma to odniesienie do roszczenia o usunięcie skutków naruszenia, bowiem z takim roszczeniem twórca może wystąpić niezależnie od zawinienia sprawcy.
Autor zdjęć może ponadto domagać się na drodze cywilnej ustalenia istnienia bądź nieistnienia prawa do danego zdjęcia. Dodatkowo autorskie prawa osobiste nie wygasają z chwilą śmierci autora. Zgodnie z art. 78 § 2 ustawy, jeżeli twórca nie wyraził innej woli, po jego śmierci z powództwem o ochronę autorskich praw osobistych zmarłego może wystąpić małżonek, a w jego braku kolejno: zstępni, rodzice, rodzeństwo, zstępni rodzeństwa. Należy jednak pamiętać, że rozporządzanie po śmierci autora jego dziełem nie uprawnia spadkobierców do działania, które mogłoby naruszyć treść bądź formę danego dzieła (zdjęcia). Zatem podsumowując spadkobiercy mają prawo dochodzić wszelkich roszczeń, jakie przysługiwały autorowi z tytułu naruszenia bądź kradzieży. Warto również zaznaczyć, iż w przypadku kradzieży podstawą do działania może być także pociągnięcie osoby posługującej się zdjęciem do odpowiedzialności karnej.