Tzw. e-zwolnienia- czy to naprawdę coś nowego?
Zmiany, które mają powszechnie obowiązywać od 1 lipca 2018 r., nie są zasadniczo czymś nowym. Już 1 stycznia 2016 r. weszło w życie nowe brzmienie art. 55a ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, które wprowadziło możliwość wystawiania elektronicznych zaświadczeń lekarskich po wcześniejszym założeniu profilu na PUE oraz otrzymaniu certyfikatu ZUS. A zatem, system e-zwolnień formalnie funkcjonuje w polskim porządku prawnym już przeszło dwa lata. Elektroniczne zaświadczenie lekarskie jest bezpośrednio przesyłane przez lekarza do ZUS’u, a następnie do pracodawcy, na profil płatnika w PUE ZUS (Platformie Usług Elektronicznych), a w przypadku, gdy pacjent posiada profil ubezpieczonego/świadczeniobiorcy na PUE ZUS, informacja ta jest przekazywana również jemu. Ustawodawca wprowadził okres przejściowy do 30 czerwca 2018 r., w którym lekarze mogą jeszcze zamiast tylko e-ZLA wystawiać zaświadczenia w formie papierowej.
Polecamy: Kodeks pracy 2018. Praktyczny komentarz z przykładami
Aby jednak system elektronicznych zaświadczeń mógł spełniać swoje funkcje, płatnik składek musi mieć założony profil na PUE, a następnie poinformować swoich pracowników o elektronicznej obsłudze zaświadczeń lekarskich. Obowiązek założenia konta na PUE do końca 2015 roku ciążył na płatnikach zobowiązanych do przekazywania dokumentów ubezpieczeniowych w formie elektronicznej, czyli rozliczających składki za więcej niż 5 osób. Pracownicy tychże przedsiębiorców mogli więc korzystać z sytemu e-zwolnień już od 1 stycznia 2016 r. Płatnicy, którzy nie założyli profilu na PUE byli zobowiązani do końca grudnia 2015 r. pisemnie poinformować swoich ubezpieczonych o obowiązku dostarczania od 1 stycznia 2016 r. wydruków e-ZLA.
Od 1 lipca 2018 r. funkcjonować będą jedynie zaświadczenia w formie elektronicznej. W tym miejscu nasuwa się pytanie, co w przypadku, gdy nie jesteśmy pewni czy nasz pracodawca (płatnik) posiada konto na PUE i czy nasze zaświadczenie skutecznie do niego dotrze? Mimo iż pracodawca ma założony profil PUE i zaświadczenie może być przekazane elektronicznie, ubezpieczony ma prawo zażądać od lekarza wydruku elektronicznego zaświadczenia lekarskiego.
INFORAKADEMIA: E-składka, czyli jedno konto w ZUS
W razie gdy pracodawca nie posiada konta na PUE, lekarz wystawiający elektroniczne zaświadczenie lekarskie zostanie powiadomiony o tym przez system, i będzie zobowiązany wręczyć pacjentowi wydruk zaświadczenia elektronicznego oraz poinformować go o obowiązku dostarczenia tego wydruku pracodawcy. Pacjent nie jest związany terminem 7 dni na dostarczenie zaświadczenia do pracodawcy i nie grozi mu ewentualność obniżenia zasiłku chorobowego czy opiekuńczego z powodu przekroczenia terminu. Pracodawca zaś jest zobowiązany niezwłocznie przekazać zaświadczenie do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, podając datę dostarczenia wydruku zaświadczenia lekarskiego.
Zobacz: ZUS
Jakie korzyści niosą elektroniczne zaświadczenia lekarskie?
Ustawodawca zapewnia, iż nowa forma zaświadczeń znacznie ułatwia pracę lekarzom. Aby wystawienie e-zwolnień było jednak możliwe lekarz musi mieć założony profil na platformie usług elektronicznych ZUS lub zintegrowaną z PUE aplikację gabinetową, która pozwoli wystawiać zaświadczenia lekarskie podczas wizyty domowej nawet za pomocą urządzenia mobilnego. System przekaże także lekarzowi informację o możliwości skierowania pacjenta na rehabilitację leczniczą w ramach prewencji rentowej ZUS oraz automatycznie wypełni formularz wniosku ZUS PR-4. Lekarz będzie mógł więc od razu wystawić wniosek o rehabilitację. System zapewni bezpośredni dostęp do danych pacjenta, jego pracodawców (płatników składek) oraz w przypadku wystawienia e-ZLA z powodu opieki nad członkiem rodziny – również do danych tych członków. Jeśli chodzi o przedsiębiorcę, który już korzysta z profilu PUE, ma on dostęp do wszystkich elektronicznych zaświadczeń lekarskich swoich pracowników, a co więcej system daje mu możliwość wysłania wniosku o kontrolę takiego zaświadczenia.
Oczywiście korzyści z nowej formy tzw. L4 miały płynąć także dla pacjenta (ubezpieczonego), który miał uniknąć kłopotliwego dostarczania zaświadczenia lekarskiego w formie papierowej do pracodawcy podczas swojej choroby czy opieki nad członkiem rodziny. Korzyść ta jednak uzależniona jest od korzystania z profilu PUE przez jego pracodawcę, gdyż w innym wypadku zasadniczo jego obowiązki się nie zmienią.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. 2017 r., poz. 1368),
Ustawa z dnia 21 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2017 r. poz. 992).