Urlop na żądanie udzielany jest przez pracodawcę na wniosek pracownika w terminie przez niego wskazanym. Wobec tego pracownik ma prawo decydowania o terminie jego wykorzystania jednostronnie i samodzielnie w przeciwieństwie do reguł udzielania innych urlopów. Specyfiką tego urlopu jest konieczność pozostawienia przez pracodawcę 4 dni w roku na niego przeznaczonych, nieuwzględnianych w planie urlopów. Jeżeli jednak u pracodawcy nie ustala się planu urlopów wówczas urlop na żądanie należy uwzględnić przy porozumieniu stron w sprawie udzielania urlopów. Ważne jest, iż co do zasady pracodawca nie może odmówić jego udzielenia, bowiem zgodnie z art. 1672 kodeksu pracy, czynność ta należy do obowiązku pracodawcy. Jeżeli zatem nie występują żadne szczególne okoliczności, które mogą stanowić podstawę odmowy to nieudzielenie urlopu bądź udzielenie go w innym terminie niż wskazany przez pracownika będzie stanowić wykroczenie przeciwko prawom pracownika.
Polecamy: Rejestracja firmy w CEIDG
Zgłoszenie żądania o udzielenie urlopu
Regulacje kodeksu pracy wskazują, iż wniosek o udzielenie urlopu powinien zostać złożony najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu. Sąd Najwyższy w sentencji wyroku z dnia 15 listopada 2006 r. (I PK 128/06) wskazał, że wniosek o udzielenie urlopu "na żądanie" (art. 1672 k.p.) powinien być zgłoszony najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu, jednak do chwili przewidywanego rozpoczęcia pracy przez pracownika według obowiązującego go rozkładu czasu pracy. Regulamin pracy albo przyjęta u pracodawcy praktyka zakładowa (zwyczaj) mogą przewidywać późniejsze zgłoszenie wniosku o udzielenie urlopu "na żądanie". Określony termin do złożenia wniosku jest terminem końcowym, w którym pracownik może zgłosić swoje żądanie. Oznacza to, że pracownik, który planuje wcześniej skorzystać z urlopu na żądanie nie musi czekać do dnia rozpoczęcia urlopu. Dodatkowo wniosek o udzielenie urlopu może zostać złożony w dowolnej formie, bowiem ustawa nie zastrzega dla tej czynności żadnej formy. Natomiast pracodawca w regulaminie pracy może wskazać sposoby informowania o korzystaniu z urlopu na żądanie.
Zatem, aby pracownik prawidłowo wykorzystał urlop na żądanie konieczne jest:
1) zgłoszenie w przepisanym terminie żądania udzielenia urlopu,
2) jego udzielenie przez pracodawcę,
3) rozpoczęcie korzystania z urlopu.
Wymiar urlopu na żądanie
Łączny wymiar urlopu udzielanego na żądanie nie może w roku kalendarzowym przekroczyć 4 dni, niezależnie od liczby pracodawców, z którymi pracownik pozostaje w stosunku pracy w ciągu tego roku. Wobec powszechnej zasady uprawnienia pracownicze ustalane są na podstawie każdego stosunku pracy oddzielnie. Ma to również znaczenie przy ustalaniu zakresu świadczeń pracowniczych. Zgodnie z tym, pracownik pozostający w tym samym czasie w stosunku pracy z kilkoma pracodawcami, u każdego z nich ma prawo do 4 dni urlopu na żądanie w roku kalendarzowym.
Zadaj pytanie na naszym FORUM: Moja Firma - Kadry i ZUS