RADA
Sposób rozliczenia poniesionych wydatków będzie zależał od typu nabytego klimatyzatora. Niektóre typy klimatyzatorów stanowią odrębne środki trwałe i podlegają amortyzacji według stawki 10%. Inne nie spełniają wymogów uznania ich za odrębne środki trwałe, a ich montaż stanowi wydatek o charakterze ulepszeniowym, zwiększającym wartość początkową budynku. Szczegóły - w uzasadnieniu.
UZASADNIENIE
Z treści pytania nie wynika, jakiego typu klimatyzator został przez Pana kupiony. Taka informacja jest istotna z uwagi na to, że prawidłowe ujęcie w ewidencji zainstalowanych urządzeń klimatyzacyjnych w dużej mierze zależy właśnie od rodzaju klimatyzatora. W praktyce występują trzy rodzaje klimatyzatorów:
• klimatyzatory przenośne,
• systemy klimatyzacyjne, które składają się z centrali oraz instalacji rozprowadzonej wewnątrz budynku. Jako urządzenie trwale wbudowane w budynek, wymagają specjalistycznego montażu. Bez wykorzystania elementów pomieszczenia, w którym są montowane, systemy tego rodzaju nie będą prawidłowo funkcjonować,
• klimatyzatory typu split, które składają się z części wewnętrznej, umieszczonej w pomieszczeniu, oraz części znajdującej się na zewnątrz budynku. Do tej pory nie ma jednolitej kwalifikacji tych urządzeń. Część organów podatkowych prezentuje stanowisko, że stanowią one odrębne środki trwałe. Inne zaś twierdzą, że tego rodzaju klimatyzatory nie powinny być kwalifikowane jako odrębne środki trwałe.
Rodzaje klimatyzatorów:
1) Klimatyzatory przenośne ze względu na swój charakter mogą stanowić odrębne środki trwałe, podlegające amortyzacji. Jeżeli jednak ich wartość jednostkowa nie przekracza 3500 zł, podatnik może nie zaliczać takiego klimatyzatora do środków trwałych. Wydatki na jego nabycie będą stanowiły koszt uzyskania przychodów w miesiącu oddania klimatyzatora do używania.
2) Systemy klimatyzacyjne na stałe wbudowane w konstrukcję budynku nie stanowią odrębnego środka trwałego, a jedynie zwiększają wartość początkową budynku.
3) W odniesieniu do klimatyzatorów typu split nie ma jednolitej kwalifikacji dla celów podatkowych. Część organów podatkowych prezentuje stanowisko, że stanowią one odrębne środki trwałe, tak jak klimatyzatory przenośne. Inne zaś twierdzą, że nie są to odrębne środki trwałe, a więc stanowią ulepszenie budynku.
Metody amortyzacji
Klimatyzator jako środek trwały
Jeżeli zakupione przez Pana urządzenie do klimatyzacji będzie spełniało kryteria środka trwałego, należy je zakwalifikować według Klasyfikacji Środków Trwałych do grupy rodzajowej 653 „Urządzenia klimatyzacyjne”. Właściwa stawka amortyzacyjna dla tej grupy wynosi 10%.
Takie stanowisko potwierdzają również organy podatkowe. W piśmie z 3 listopada 2006 r., nr 1419/UDD-415/161/06/MP, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Płocku stwierdził:
Stanowi on (klimatyzator - przyp. redakcji) więc środek trwały, który zgodnie z rozporządzeniem w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT) zakwalifikować należy do rodzaju 653 Urządzenia klimatyzacyjne. Urządzenia klimatyzacyjnego nie należy kwalifikować jako wyposażenia w rozumieniu przepisów rozporządzenia w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT), gdyż nie jest ono trwale wmontowane w konstrukcję budynku (jak przykładowo wymienione w rozporządzeniu instalacje sanitarne, elektryczne, sygnalizacyjne, komputerowe, telekomunikacyjne, przeciwpożarowe oraz normalne wyposażenie budynku, np. wbudowane meble) i w dowolnym momencie może zostać odłączone od budynku bez uszczerbku zarówno dla budynku, jak i urządzenia.
Reasumując, klimatyzator stanowi środek trwały w rozumieniu art. 16a ust. 1 pkt 2 updop. Podatnik ma więc prawo dokonywać jego amortyzacji do celów podatkowych na zasadach określonych w art. 16a-16m ww. ustawy, a dokonywane odpisy amortyzacyjne może zaliczać do kosztów uzyskania przychodu na podstawie art. 15 ust. 6 updop. (...)
Przytoczone wyjaśnienie organu podatkowego zostało wydane w oparciu o ustawę o podatku dochodowym od osób prawnych, jednak w drodze analogii znajdzie zastosowanie do podatników podatku dochodowego od osób fizycznych.
Klimatyzator jako ulepszenie budynku
Jeżeli nabyta przez Pana klimatyzacja nie może stanowić odrębnego środka trwałego, należy zwiększyć wartość początkową budynku, w którym została zamontowana. Klimatyzacja jest wtedy wydatkiem o charakterze ulepszeniowym. Odpisów amortyzacyjnych od zwiększonej wartości początkowej powinien Pan wtedy dokonywać według stawki właściwej dla budynku (2,5%) od miesiąca następującego po miesiącu, w którym ulepszenie zostało zakończone.
Jedynie gdy wartość wydatków poniesionych na ulepszenie budynku (w tym na klimatyzację) nie przekroczy w roku podatkowym kwoty 3500 zł, będzie Pan mógł nie zwiększać wartości budynku jako środka trwałego. Wtedy poniesione wydatki powinien Pan zaliczyć jednorazowo do kosztów uzyskania przychodu.
Szybka amortyzacja
W opisanej w pytaniu sytuacji można rozważyć skorzystanie przez Pana z tzw. szybkiej amortyzacji. Polega ona na możliwości jednorazowego zaliczenia w koszty uzyskania przychodów wydatków na nabycie środków trwałych - do wartości 50 000 euro w roku podatkowym (w 2008 r. 188 000 zł). Ta metoda amortyzacji dotyczy jednak tylko określonej grupy podatników oraz określonej grupy środków trwałych.
Po pierwsze, z jednorazowej amortyzacji mogą korzystać:
• podatnicy, którzy rozpoczęli działalność gospodarczą,
• mali podatnicy, czyli tacy, u których przychód ze sprzedaży, wraz z kwotą należnego VAT, nie przekroczył w poprzednim roku podatkowym 800 000 euro. Przeliczenia kwot wyrażonych w euro należy dokonać według średniego kursu NBP ogłaszanego na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł. W 2008 r. kwota ta wynosi 3 014 000 zł.
Należy też pamiętać, że jednorazowa amortyzacja nie znajdzie zastosowania do podatnika rozpoczynającego prowadzenie działalności gospodarczej, który w roku jej rozpoczęcia, a także w okresie dwóch lat, licząc od końca roku poprzedzającego rok jej rozpoczęcia, prowadził działalność gospodarczą samodzielnie lub jako wspólnik spółki niemającej osobowości prawnej lub działalność taką prowadził małżonek tej osoby, jeżeli między małżonkami istniała w tym czasie wspólność majątkowa (art. 22k ust. 11 updof).
Jeżeli zatem rozpoczął Pan działalność gospodarczą w 2008 r. lub w 2008 r. jest Pan małym podatnikiem i nie mają zastosowania ograniczenia, o których mowa w art. 22k ust. 11 updof, to spełnia Pan pierwszy z warunków do skorzystania z jednorazowej amortyzacji.
Po drugie, amortyzacji jednorazowej podlegają tylko te środki trwałe, które są zaliczane do grupy 3-8 KŚT, z wyłączeniem samochodów osobowych. Ponieważ, jak wspomniano, klimatyzatory kwalifikowane są w grupie 653 „Urządzenia klimatyzacyjne”, zatem spełniają warunki do skorzystania z tej metody amortyzacji.
Jeżeli więc należy Pan do grupy podmiotów uprawnionych do jednorazowej amortyzacji oraz zakupiona klimatyzacja stanowi odrębny środek trwały, który można zakwalifikować do grupy 653 „Urządzenia klimatyzacyjne”, może Pan skorzystać z jednorazowej amortyzacji. W przeciwieństwie do „zwykłej” amortyzacji, kiedy odpisów amortyzacyjnych dokonujemy zasadniczo od miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek trwały został wprowadzony do ewidencji, w przypadku jednorazowego odpisu można go już dokonać w miesiącu, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych.
Warto wspomnieć, że jednorazowa amortyzacja stanowi pomoc de minimis, udzielaną na zasadach określonych w bezpośrednio obowiązujących aktach prawa wspólnotowego, dotyczących pomocy w ramach zasady de minimis.
• art. 22a i 22k ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 225, poz. 1673
Rafał Styczyński
doradca podatkowy