W dobie nieustających wyzwań, to właśnie umiejętności przywódcze naszych liderów są najsilniej wystawione na próbę. Każdy kryzys stanowi egzamin ich siły oraz magnetyzmu. Beata Drzazga – przedsiębiorca wizjoner, konsultant biznesowy i prelegent na konferencjach związanych z przywództwem i biznesem, opowiada czy urodzony lider to mit czy rzeczywistość.
Stworzyła pani największą w Polsce firmę świadczącą usługi opieki długoterminowej. Jakie cechy powinien posiadać lider, aby stworzyć takiego giganta w branży tak trudnej jak sektor zdrowia?
Niewątpliwie, powinien to być lider, który ceni ludzi, nie lęka się wyzwań, aspiruje do ciągłego rozwoju i tworzenia. Gdy skoncentrujemy te elementy, istnieje duża szansa na sukces. Należy również pamiętać o roli, jaką odgrywają ludzie, których angażujemy do współpracy - ich lojalność, identyfikacja z firmą również wpływają na jej triumf. Lider powinien również nauczyć swoich ludzi samodzielnego radzenia sobie, nie tylko dostarczać gotowych rozwiązań. Zgodnie z pewnym powiedzeniem, jeśli chcesz, by twoi pracownicy z pasją zbudowali łódź, naucz ich miłości do morza. Jeżeli pracownik zrozumie i pokocha misję oraz wizję firmy, w której będzie brał udział, zaangażuje się w nią i stworzy coś naprawdę niezwykłego. Już na wstępie można ocenić, czy dana osoba chce podążać tą samą ścieżką. Ważną cechą dobrego lidera jest umiejętność dobrania odpowiedniego zespołu. Wszyscy ludzie są różni - niektórzy nadają się do twórczej pracy, inni do wykonywania konkretnych zadań. Oba typy są potrzebne, lecz lider musi wiedzieć, kogo potrzebuje więcej i gdzie umieścić poszczególnych ludzi. Istotne jest, by lider potrafił przekonać ludzi do swojej wizji i nauczył ich, jak mają nadążyć za nim. Rynek często daje możliwości rozwoju, ale czasem zewnętrzne ograniczenia. Brak odpowiednich osób może stanowić przeszkodę. Dobry lider musi umieć budować, prowadzić i motywować zespół. Musi również być wzorem dla swoich pracowników, wykazując odpowiedzialność, sumienność i ciekawość świata. Lider powinien szanować wiedzę swojego zespołu i być dla nich dostępny. Lider nie jest wszystkowiedzący, dlatego otacza się ludźmi, którzy są ekspertami w swoich dziedzinach. Istotna jest też pokora lidera, który zdaje sobie sprawę, że każdy członek zespołu wnosi coś wartościowego do projektu. Każdy jest cenny jako jednostka, ale jeszcze cenniejszy jako część zespołu.
Czy różne gałęzie biznesu wymagają różnych typów liderów?
Wszystkie dziedziny biznesu wymagają podobnych cech lidera, jednak w zależności od konkretnego sektora, powinno się dobierać odpowiednich specjalistów. Jeżeli lider posiada umiejętności zarządzania, będzie w stanie efektywnie kierować firmą w każdej branży. Kluczem jest jednak zatrudnienie odpowiednich specjalistów - osób o zróżnicowanej wiedzy i kompetencjach adekwatnych do specyfiki danej branży.
Jakie cechy powinien posiadać lider, by był szanowany i słuchany przez innych?
Liderzy, którzy cieszą się szacunkiem, to przede wszystkim osoby etyczne, szanujące innych - zarówno pracowników, jak i klientów czy partnerów biznesowych. Szanowany lider to ten, który kieruje się wartościami. Szacunku nie da się wymusić - zasługuje się na niego swoją postawą. Liderzy, których słuchamy, cieszą się naszym szacunkiem. Z kolei liderzy, którzy łamią zasady etyki, nie szanują innych i są aroganccy, mogą być słuchani, ale z innych powodów - na przykład ze strachu. W moim przekonaniu, relacje z pracownikami powinny być budowane w taki sposób, aby po opuszczeniu firmy mówili o niej tylko dobre rzeczy. Reputacja głoszona przez naszych pracowników jest najlepszą rekomendacją naszych umiejętności przywódczych.
Czy zdolności przywódcze są cechą wrodzoną, czy można je nabyć?
Jestem przekonana, że zdolności przywódcze są talentem, z którym się rodzimy. Oczywiście, istnieją liczne szkoły, kursy, które mogą nauczyć nas umiejętności przywódczych. Niemniej jednak, uważam, że liderzy, którzy zdobyli swoje umiejętności w ten sposób, nie wydają się być autentyczni. W moim odczuciu dobry lider powinien posiadać charyzmę, co jest cechą, której nie da się nauczyć.
Przez wiele lat prowadziła pani zespół liczący ponad 3250 osób, z których znaczna część pozostała z panią na wiele lat. Jakie zasady przyświecały pani jako liderce w tym procesie?
Najważniejszą zasadą jest autentyczność, bycie sobą oraz posiadanie i przestrzeganie pewnych wartości. Tylko wtedy relacje z pracownikami stają się niemalże przyjacielskie, niezależnie od ich stanowiska. Nagrodą za tę autentyczność jest lojalność pracowników. W sytuacjach, kiedy warunki nie pozwalają na lepsze wynagrodzenie, pracownicy wiedzą, że jeśli tylko będzie taka możliwość, ich wysiłek zostanie odpowiednio wynagrodzony. Więź z zespołem buduje się latami, konsekwentnie. Warto doceniać swoich pracowników, inwestować w ich rozwój i wynagradzać ich zaangażowanie. Wtedy gdy nadchodzą trudne czasy, można mieć pewność, że nie opuszczą okrętu, ale pozostaną na pokładzie, by przetrwać burzę i ratować łódź.