U podstawy pytań behawioralnych znajduje się teza mówiąca o tym, że zachowanie kandydata w przeszłości może sugerować to, w jaki sposób poradzi on sobie z podobną sytuacją w przyszłości. Warto nadmienić, że stanowią one proste narzędzie weryfikacji deklarowanych kandydata kwalifikacji i umiejętności. A zatem, jeśli wskazuje on w swoim CV lub liście motywacyjnym, że posiada wysoko rozwiniętą umiejętność radzenia sobie z trudnymi klientami, powinniśmy zadbać o to, by dokładnie sprawdzić ten obszar. Dobrym sposobem może okazać się prośba o szczegółowe opisanie sytuacji, w której kandydat zetknął się z takim klientem i musiał sobie poradzić z jego zarzutami.
Na podstawie uzyskanych informacji z pewnością będziemy mogli wysnuć ciekawe wnioski. Zwłaszcza, gdy pytanie padnie w i tak dość stresujących kandydata okolicznościach rozmowy kwalifikacyjnej (jest to doskonały moment, by przy okazji sprawdzić, w jaki sposób reaguje on na stres). Doświadczeni HR-owcy wiedzą, że pojawienie się takich pytań w trakcie (z pozoru luźnej) rozmowy na temat przebiegu doświadczenia często bywa dla kandydatów zaskakujące i wytrąca ich z rytmu – osoba, która zafałszowuje swój obraz może wówczas sama się zdemaskować.
Jak radzić sobie z behawioralnymi pytaniami w trakcie rekrutacji?
Metoda wywiadu behawioralnego jest bardzo skuteczną techniką weryfikacji deklarowanych przez kandydata umiejętności i sukcesów zawodowych, które sobie przypisuje. Jak już wspominałam, wywiad behawioralny polega na zadawaniu pytań oscylujących wokół zachowania kandydata w przeszłości. Rekruter może wówczas zapytać o konkretne zadania i sytuacje zawodowe, jakie miały miejsce w przeszłości kandydata. Dodatkowo mogą pojawić się w takiej rozmowie pytania doprecyzowujące np. o konkretne działania, jakie kandydat podejmował w przeszłości. Można wręcz nawet zapytać o to, jaka wtedy panowała pogoda (świeciło słońce, czy padał deszcz, była to wiosna a może lato, etc.) albo o jakieś detale dotyczące otoczenia, w jakim opowiadana przez niego sytuacja się rozgrywała (np. jakim długopisem podpisywał ważny kontrakt, jakiego koloru miał wtedy na sobie krawat, czy w pomieszczeniu było duszno, etc.). Osoba opowiadająca o rzeczywistym wydarzeniu automatycznie udzieli odpowiedzi na sformułowane w ten sposób pytanie, gdyż takie szczegóły znajdują się w jej pamięci długotrwałej (odpowiadającej za pamiętanie bodźców, przedmiotów, czynności przez długi a czasem nieograniczony czas). Natomiast osoba konfabulująca może mieć z tym pytaniem mały kłopot – często wtedy zaobserwować można np. zawahanie czy przebiegający po twarzy grymas, które mogą być dla nas alarmującym sygnałem. Warto w takiej sytuacji drążyć temat, by potwierdzić lub pozbyć się wrażenia, że kandydat nie jest wobec nas całkowicie szczery.
Jak odpowiadać na pytanie o powody zmiany pracy?
Można również poprosić kandydata, aby dokonał oceny efektów podejmowanych przez niego działań z perspektywy czasu. Na pewno pomoże w takiej sytuacji umiejętność zadawania pytań (otwartych, zamkniętych oraz porównawczych, czy filtrujących). W oparciu zaś o uzyskane odpowiedzi, jesteśmy w stanie (zakładając, że kandydat może postąpić podobnie następnym razem) wyciągnąć konkretne wnioski na jego temat. Owe spostrzeżenia natomiast mogą odegrać decydującą rolę w trakcie dokonywania wyboru osoby, która otrzyma zatrudnienie na danym stanowisku w naszej firmie.
Warto poznać listę najpopularniejszych pytań behawioralnych (znajdziecie ją w innym moim artykule dotyczącym wywiadu behawioralnego) i wykorzystywać je w wywiadzie kwalifikacyjnym – z pewnością przyczyni się to do tego, że uzyskamy większy wgląd w posiadane przez kandydata umiejętności.