Do istotnych zagrożeń strukturalnych podmiotowości należą: nadmierna hierarchizacja, formalizacja działania, rozbudowany system nadzoru i kontroli, centralizacja procesu decyzyjnego. Podmiotowość mogą ograniczać także: zbyt formalne, nie uwzględniające indywidualności pracownika, podejście do jego możliwości rozwoju i kariery, brak możliwości wykazania się posiadanymi kompetencjami, stosowanie niejednoznacznych kryteriów oceny pracownika.
Podmiotowość
Pytanie: Czy reguły i procedury w firmie nie utrudniają pracy?
TAK – 20,12%
RACZEJ TAK – 31,83%
RACZEJ NIE – 30,18%
NIE – 12,46%
BRAK ODPOWIEDZI – 5,41%
Pytanie: Czy Pani/Pan sam kontroluje przebieg swojej pracy?
TAK – 51,65%
RACZEJ TAK – 33,78%
RACZEJ NIE – 5,86%
NIE – 6,31%
BRAK ODPOWIEDZI – 2,40%
Pytanie: Czy bez obaw wyraża Pani/Pan swoje zdanie o tym co się dzieje w przedsiębiorstwie?
TAK – 19,82%
RACZEJ TAK – 35,14%
RACZEJ NIE – 27,63%
NIE – 15,47%
BRAK ODPOWIEDZI – 1,95%
Dowiedz się Jak badać satysfakcję pracowników?
Pytanie: Czy ma Pani/Pan przekonanie, że może coś zmieniać w przedsiębiorstwie?
TAK – 10,21%
RACZEJ TAK – 15,77%
RACZEJ NIE – 35,29%
NIE – 35,89%
BRAK ODPOWIEDZI – 2,85%
Pytanie: Czy Pani/Pana propozycje i usprawnienia są w przedsiębiorstwie wykorzystywane?
TAK – 18,02%
RACZEJ TAK – 36,04%
RACZEJ NIE – 21,62%
NIE – 20,72%
BRAK ODPOWIEDZI – 3,60%
Uzyskane wyniki wskazują, że większość pracowników w obrębie własnego stanowiska pracy ma warunki do odczuwania podmiotowości. 85,43% (suma odpowiedzi „TAK” i „RACZEJ TAK”) badanych wskazuje, że samodzielnie kontrolują oni swoją pracę. Gorzej jednak przedstawia się sytuacja z możliwościami wpływania na sytuację w przedsiębiorstwie. Aż 42,34% badanych ma poczucie, że ich propozycje i usprawnienia propozycji nie są lub nie będą w przedsiębiorstwie wykorzystywane. Ponad 71% badanych nie wyraża przekonania, że może coś zmienić w przedsiębiorstwie. Takie poczucie ma tylko 25,98% respondentów. Tak więc, jak można przypuszczać, w obrębie własnego stanowiska pracy większość badanych ma możliwość kontroli i doświadczania skuteczności własnego działania – jednak nie przekłada się to na całą organizację, na kwestie strategiczne. Tylko 51,95% badanych przyznaje, że reguły i procedury nie utrudniają im pracy. Aż 42,64% wyraża opinię przeciwną. Jak wspomniano, barierą dla podmiotowości może być nadmierna formalizacja działań, a także nieżyciowe procedury lub nierealistyczne przepisy, a to może nieco ograniczać poczucie podmiotowości niektórych respondentów.
Autor: Dagmara Lewicka. Artykuł jest fragmentem książki Zarządzanie kapitałem ludzkim w polskich przedsiębiorstwach - Wydawnictwo Profesjonalne PWN.