Rozwiązanie umowy o pracę może nastąpić z mocy samego prawa, na podstawie porozumienia stron, za wypowiedzeniem lub bez wypowiedzenia. Niedopełnienie formalności w zakresie rozwiązania umowy o pracę może skutkować przywróceniem pracownika do pracy przez sąd pracy lub przyznaniem mu odszkodowania.
Upływ okresu umowy o pracę
Terminowe umowy o pracę rozwiązują się z mocy prawa w dniu określonym w tej umowie jako termin zakończenia jej obowiązywania. Przykładowo, w przypadku umowy na czas określony będzie to data wskazana w tej umowie lub upływ okresu, na jaki została zawarta. Przy umowie na zastępstwo będzie to powrót do pracy zastępowanego pracownika. Strony stosunku pracy nie muszą zatem składać żadnych dodatkowych oświadczeń potwierdzających rozwiązanie takiej umowy o pracę. Dzieje się to z mocy prawa i jedynym obowiązkiem pracodawcy jest rozliczenie się z pracownikiem oraz wydanie mu świadectwa pracy potwierdzającego okres zatrudnienia. Od 22 lutego 2016 r. zostaną zlikwidowane umowy na czas wykonywania określonej pracy. Po nowelizacji przepisów nadal jednak będą funkcjonować tego rodzaju umowy, które zostały zawarte przed 22 lutego 2016 r. Do tych umów będziemy stosować dotychczasowe przepisy. Zatem umowy na czas wykonywania określonej pracy zawarte przed zmianą przepisów również rozwiążą się z upływem terminu, na jaki zostały podpisane.
Zobacz serwis: Moja firma
Porozumienie stron
Rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron jest możliwe w każdym czasie i w dogodnym dla stron umowy terminie. Nie ma przy tym znaczenia, czy pracownik pozostaje w tym czasie na urlopie wypoczynkowym, zwolnieniu chorobowym, czy jest nieobecny w pracy z powodu innej usprawiedliwionej przyczyny. Decydujące znaczenie ma zatem w tym przypadku wola stron stosunku pracy.
Pracownik przebywał na urlopie wypoczynkowym od 4 do 15 stycznia 2016 r. W trakcie urlopu znalazł bardziej korzystną ofertę pracy i po przeprowadzonej rozmowie kwalifikacyjnej został pozytywnie zaopiniowany jako kandydat do pracy u nowego pracodawcy, począwszy od 13 stycznia 2016 r. W związku z tym 12 stycznia 2016 r. pracownik zwrócił się do dotychczasowego pracodawcy z wnioskiem o rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron. Pracodawca przychylił się do wniosku pracownika. Za pozostałą niewykorzystaną część urlopu wypłacono mu ekwiwalent pieniężny. Postępowanie pracodawcy było prawidłowe.
Nie ma również przeszkód prawnych, aby do takiego rozwiązania doszło w trakcie trwającego okresu wypowiedzenia umowy pracownika. Nie ma przy tym znaczenia, która ze stron stosunku pracy wypowiedziała umowę oraz jakiej długości obowiązywał okres wypowiedzenia. Również w tym przypadku decydująca będzie wola stron stosunku pracy.
Jeżeli pracownik składa prośbę o rozwiązanie umowy za porozumieniem stron w konkretnym dniu, pracodawca może przychylić się do takiej prośby bądź odmówić. Gdy pracodawca wyrazi zgodę na porozumienie stron, wskazując jednak inną datę rozwiązania umowy niż zaproponowana przez pracownika, to aby doszło do rozwiązania umowy za porozumieniem, pracownik będzie musiał wyrazić zgodę na zaproponowany przez pracodawcę nowy termin rozwiązania umowy.
Pracownik złożył pracodawcy wniosek o rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron 22 stycznia 2016 r. Pracodawca dokonał na piśmie następującej adnotacji: „zgoda w dniu 25 stycznia 2016 r.” i przekazał pismo do zakładowego działu kadr. 25 stycznia pracownikowi wystawiono świadectwo pracy z terminem rozwiązania umowy na ten dzień w trybie porozumienia stron. Takie postępowanie pracodawcy nie było prawidłowe, ponieważ nie doszło do rozwiązania umowy o pracę. Dla skutecznego rozwiązania umowy w tym dniu adnotacji na tym piśmie musiałby również dokonać pracownik, wyrażając zgodę na rozwiązanie umowy o pracę 25 stycznia 2016 r. W przeciwnym razie do rozwiązania umowy nie dochodzi ani 22, ani 25 stycznia 2016 r., a stosunek pracy pracownika trwa nadal.
Nie ma ustalonego maksymalnego okresu od zawarcia porozumienia – w zakresie rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron – do tego rozwiązania. Teoretycznie okres ten może być długi (nawet kilkumiesięczny) i nie będzie to sprzeczne z obowiązującymi przepisami prawa pracy. Jeżeli tylko jest taka wola stron, to mogą one w zawartym porozumieniu wskazać nawet dość odległy termin, w którym chcą, aby łącząca ich umowa o pracę rozwiązała się.
Przepisy prawa pracy nie przewidują żadnej szczególnej formy rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron. Do takiego rozwiązania dojdzie zatem nawet w przypadku ustnego porozumienia pracodawcy z pracownikiem w tym zakresie. Warto jednak, aby w celach dowodowych takie rozwiązanie było potwierdzone na piśmie. Może być ono sporządzone odręcznie przez pracownika i nie musi zawierać żadnych szczególnych elementów, uzasadnień ani pouczeń. Wystarczy, że wynika z niego wola strony stosunku pracy do rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron w konkretnie wskazanym dniu. Pracodawca może również wspólnie z pracownikiem spisać porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę.
Przeczytaj w INFORLEX.PL Biznes cały artykuł: Rozwiązywanie umów o pracę – po zmianach przepisów
W artykule m.in.:
- Rozwiązanie umowy przez pracodawcę za wypowiedzeniem
- Skracanie i wydłużanie okresu wypowiedzenia
- Zwolnienie pracownika z obowiązku pracy w okresie wypowiedzenia
- Konsultacja związkowa
- Przyczyna wypowiedzenia umowy
- Ochrona przed wypowiedzeniem umowy o pracę
- Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia
- Wygaśnięcie stosunku pracy