Zakazania tego typu działań można żądać na drodze sądowej, a rozstrzygnięcie kwestii czy inny przedsiębiorca narusza chroniony prawnie wzór przemysłowy zależy od stopnia zaobserwowanego podobieństwa między konkurującymi produktami.
Przede wszystkim obserwacja
Kryterium oceny podobieństwa wzorów przemysłowych jest całokształt ich cech składających się na wygląd zewnętrzny. Porównanie wzorów powinno być dokonywane na podstawie zdjęć (lub rysunków) udostępnionych na potrzeby rejestracji i ograniczać się do elementów postrzeganych za pomocą zmysłu wzroku. Przy ocenie nie uwzględnia się zatem cech niewidocznych, takich jak np. budowa wewnętrzna produktów. Tego rodzaju właściwości wyrobu nie stanowią przedmiotu ochrony jako wzór przemysłowy, co jednak nie wyklucza innej ich ochrony np. jako wynalazki.
Wzory podobne, czyli jakie
Nie każde podobieństwo między wzorami jest zabronione, lecz takie, które powoduje, że wzory wyglądają na identyczne lub podobne na tyle, że nie wywołują odmiennego ogólnego wrażenia na obserwatorze. Wynika z tego, że czasem z pozoru niewielkie różnice między produktami mogą przesądzać o ich odmienności, jeżeli istotnie wpływają na wygląd zewnętrzny tych produktów (np. różny kolor wyrobów w sytuacji, gdy towary mają zbliżony kształt). Należy także podkreślić, że wzory mają wywoływać odmienne ogólne (całościowe) wrażenie, a więc podobieństwa poszczególnych elementów wyrobów są w zasadzie dopuszczalne, a w niektórych przypadkach wręcz uzasadnione.
Polecamy: serwis Zakładam firmę
Wzór nie musi być oryginalny
Powinien jednak posiadać indywidualny charakter, tzn. jego wygląd zewnętrzny musi być inny od pozostałych wzorów występujących na rynku. Natomiast wspomniane podobieństwa poszczególnych części wyrobów mogą wystąpić w przypadku wzorów, co do których wymóg funkcjonalności (użyteczności) przeważa nad ich założeniami estetycznymi (np. długopisy czy listwy podłogowe).
Cechy funkcjonalne produktu często bowiem ograniczają kreatywność osoby opracowującej wzór i przesądzają o konieczności zastosowania takich (znanych już), a nie innych (nowych) rozwiązań technicznych.
Oceny dokonują zorientowani
Dla wykazania, że wygląd produktów wywołuje podobne wrażenie nie wystarczy subiektywna ocena dowolnego „laika” i konieczne jest zasięgnięcie opinii tzw. „zorientowanego użytkownika”. Jest to osoba mająca rozeznanie w danym sektorze wyrobów, co przejawia się w szczególności w jej wiedzy na temat dostępnego wzornictwa produktów w tym sektorze. Przyjmuje się również, że tak zorientowana osoba nie podejmuje pochopnych decyzji co do nabycia produktu, lecz przed zakupem uważnie produkt ogląda, bada jego budowę i użyteczność, a ponadto zwraca uwagę na detale.
Polecamy: Po co rejestrować znak towarowy?