Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi wynagrodzenie wypłacone pracownikowi u pracodawcy, u którego przysługuje zasiłek chorobowy. Za wynagrodzenie uwzględniane w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego uważa się przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenia społeczne (13,71%).
Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w roku kalendarzowym jest ograniczona do 30-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej. W 2017 r. kwota ta wynosi 127 890 zł. Gdy łączne przychody pracownika zsumowane z poszczególnych miesięcy przekroczą w roku kalendarzowym tę granicę, to od nadwyżki płatnik nie pobiera już składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Jednak w dalszym ciągu pracodawca opłaca składkę na ubezpieczenie chorobowe (2,45%).
Obliczając podstawę wymiaru zasiłku należy pamiętać, że:
- roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe podlega ograniczeniu i składki te (11,26%) nie są opłacane, gdy podstawa ich wymiaru przekroczy w danym roku kalendarzowym kwotę odpowiadającą 30-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce na dany rok kalendarzowy (w 2016 r. była to kwota 121 650 zł, a w 2017 r. - 127 890 zł);
- po przekroczeniu ustalonej granicy podstawy wymiaru składek i zaprzestaniu opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracodawca jest w dalszym ciągu zobowiązany naliczać i odprowadzać składki na ubezpieczenie chorobowe (2,45%).
Zobacz: Prawo dla firm
Przykład
Pracownik zachorował w październiku 2017 r. Otrzymuje wynagrodzenie w stałej miesięcznej wysokości. Do grudnia 2016 r. wynosiło ono 10 100 zł miesięcznie, od stycznia 2017 r. wzrosło do 16 000 zł miesięcznie. W sierpniu 2017 r. nastąpiło przekroczenie rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Do ustalenia podstawy wymiaru wynagrodzenia należy przyjąć otrzymane przez pracownika przeciętne miesięczne wynagrodzenie za okres od października 2016 r. do września 2017 r. Przychody pracownika, licząc narastająco od początku roku, przekroczyły granicę 30-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sierpniu 2017 r. Począwszy od września 2017 r. były naliczane składki tylko na ubezpieczenie chorobowe. Podstawę wymiaru należy ustalić w następujący sposób:
- od października do grudnia 2016 r. po 8715,29 zł za każdy miesiąc (10 100 zł - 13,71%),
- od stycznia do lipca 2017 r. po 13 806,40 zł (16 000 zł - 13,71%).
W sierpniu 2017 r. nastąpiło przekroczenie granicy 30-krotności przeciętnego wynagrodzenia, dlatego od przychodu należy odjąć składki:
- na ubezpieczenie chorobowe (2,45%), płaconej od całego wynagrodzenia (16 000 zł - 2,45%), co stanowi 392 zł,
- emerytalną i rentową (11,26%), ale tylko od kwoty niestanowiącej przekroczenia rocznego limitu, czyli od 15 890 zł (127 890 zł - 7 miesięcy x 16 000 zł), co stanowi 1789,21 zł.
Do podstawy wymiaru zasiłku należy przyjąć za sierpień 2017 r. kwotę 13 818,79 zł (16 000 zł - 392 zł - 1789,21 zł).
Za wrzesień 2017 r. naliczana jest składka tylko na ubezpieczenie chorobowe. Do podstawy wymiaru zasiłku należy przyjąć kwotę 15 608 zł (16 000 zł - 2,45%).
Podstawa wymiaru zasiłku wynosi 12 684,79 zł, co wynika z wyliczenia:
[(8715,29 zł x 3) + (13 806,40 zł x 7) + 13 818,79 zł + 15 608 zł] : 12 miesięcy = 12 684,79 zł,.
Uzupełnienie podstawy wymiaru zasiłku w miesiącu, w którym nastąpiło przekroczenie 30-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia.
Jeżeli przekroczenie podstawy wymiaru składek nastąpiło w miesiącu, w którym pracownik był nieobecny w pracy z przyczyn usprawiedliwionych, to przed uwzględnieniem tego wynagrodzenia w podstawie wymiaru zasiłku należy je uzupełnić. W takim przypadku należy:
- obliczyć średni wskaźnik składek na ubezpieczenia społeczne potrącanych z wynagrodzenia pracownika za ten miesiąc,
- stosując ten wskaźnik obliczyć pełne miesięczne składki w części finansowanej przez pracownika,
- przychód pracownika za ten miesiąc pomniejszyć o kwotę obliczonych składek.
Średni wskaźnik potrąconych składek oblicza się według następującego wzoru:
kwota składek finansowanych przez pracownika x 100
średni wskaźnik składek =_______________________________________
przychód stanowiący podstawę wymiaru składek
Zastosowanie średniego wskaźnika potrąconej składki ma miejsce:
- w sytuacji, gdy w miesiącu przekroczenia podstawy wymiaru składek pracownik z wynagrodzeniem stałym nie uzyskał pełnego wynagrodzenia z przyczyn usprawiedliwionych,
- jeżeli przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku nie są brane pod uwagę wszystkie składniki wynagrodzenia wypłacone w miesiącu przekroczenia, od których zostały odprowadzone składki na ubezpieczenie chorobowe;
- jeśli składnik wynagrodzenia za okres brany pod uwagę przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku został wypłacony w terminie późniejszym, w miesiącu przekroczenia podstawy wymiaru składek;
- w sytuacji, gdy w miesiącu przekroczenia pracodawca oprócz wynagrodzenia zasadniczego wypłacił np. nagrodę roczną, którą wlicza się do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego w wysokości stanowiącej 1/12 kwoty wypłaconej pracownikowi za rok poprzedzający miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy;
- w przypadku konieczności przekazania do ZUS płatności zasiłku należnego pracownikowi, który w miesiącach uwzględnianych przy obliczaniu podstawy wymiaru zasiłku przekroczył podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Przeczytaj w INFORLEX.PL Biznes cały artykuł: Jak liczyć podstawę wymiaru zasiłku, gdy nastąpiło przekroczenie 30-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia
W artykule omówiono również sytuację, gdy składniki wynagrodzenia wypłacone zostały w różnych terminach płatności.