Dość powszechnym problemem zarówno dla pracodawców, jak i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jest nadużywanie przez pracowników zwolnień lekarskich, dzięki którym zwolnieni są ze świadczenia pracy. W obecnym stanie prawnym kontrola ZUS obejmuje zwolnienia wystawiane na okres powyżej 7 dni, bowiem tyle właśnie dni ma osoba ubezpieczona na dostarczenie papierowego zaświadczenia o niezdolności do pracy. Kwestię wystawiania i kontroli zwolnień lekarskich regulują przepisy ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 1999 r., nr 60 poz. 636). Zgodnie z art. 68 ust. 1 tej ustawy, ZUS oraz płatnicy składek są uprawnieni do przeprowadzenia kontroli zwolnień lekarskich. Na mocy tej regulacji może to być kontrola formalna bądź merytoryczna. Co to oznacza dla pracownika? Przede wszystkim kontrola będzie polegała na ustaleniu, czy ubezpieczony w oznaczonym okresie niezdolności do pracy faktycznie nie wykonuje pracy zarobkowej bądź wykorzystuje zwolnienie w sposób niezgodny z jego celem.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
Zmiany od 2015 r.
Po wejściu w życie nowych przepisów zwolnienia wystawiane będą w formie elektronicznej, co znacznie usprawni pracę lekarzy i ZUSu. Dzięki wdrożeniu nowych regulacji, możliwe będzie sprawdzanie zwolnień wystawianych na okres poniżej 7 dni. Aby możliwe było wystawienie e – zwolnienia, lekarz zobowiązany będzie je potwierdzić za pomocą specjalnego certyfikatu, który będzie weryfikowany za pomocą ePUAP. Dodatkowo każdy lekarz będzie miał dostęp do profilu informacyjnego ubezpieczonego jak również płatnika. Samo zwolnienie będzie stanowiło dokument, zawierający opis chorobowy w postaci jej numeru statystycznego wraz z okresem niezdolności do pracy ubezpieczonego. System informatyczny będzie tak skonstruowany, aby mógł podpowiedzieć lekarzowi wszystkie dane dotyczące ubezpieczonego.
Po wystawieniu e – zwolnienia lekarz będzie miał obowiązek w tym samym dniu wysłać je na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS. W przypadku zaistnienia przeszkody, uniemożliwiającej przekazanie e – zwolnienia (np. w związku z awarią systemu), lekarz przekaże zwolnienie natychmiast po ustaniu przeszkody. Co ważne, papierowe zwolnienia będą nadal ważne a lekarze będą mieli możliwość ich wystawiania. Aby było możliwe wystawienie zwolnienia na dotychczasowych zasadach, ubezpieczony sam musi poinformować o tym lekarza. Dotyczy to sytuacji, gdy firma nie posiada profilu informacyjnego płatnika składek na ubezpieczenia społeczne. Mimo wszystko tak wystawione zwolnienie zostanie przekazane do ZUS w formie elektronicznej. Lekarz będzie miał wówczas trzy dni na wywiązanie się z obowiązku przekazania zwolnienia.
Zmiany dotyczące wprowadzenia e – zwolnień wejdą w życie 1 stycznia 2015 r.