Jak ustalić okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego dla przedsiębiorcy?

ZUS
Zakład Ubezpieczeń Społecznych
rozwiń więcej
Zasiłek macierzyński przysługuje przez okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego lub urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego
217 dni, czy 31 tygodni? Ile dni zasiłku macierzyńskiego przysługuje przy porodzie jednego dziecka, a ile z tytułu przyjścia na świat bliźniąt? Przepisy prawne są stosunkowo złożone. Przeczytaj, aby odnaleźć się w gąszczu regulacji przygotowanych przez ustawodawcę.

Zasiłek macierzyński przysługuje przez okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego lub urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego. Od 1 stycznia 2010 r. zasiłek macierzyński przysługuje także przez okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, a także urlopu ojcowskiego.

Od 1 stycznia 2009 r. zasiłek macierzyński z tytułu urodzenia dziecka przysługuje przez:

20 tygodni (140 dni) - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,

31 tygodni (217 dni) – w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie,

33 tygodni (231 dni) – w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie,

35 tygodni (245 dni) – w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie,

37 tygodni (259 dni) – w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.

ubezpieczona, po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego przez okres co najmniej 14 tygodni (98 dni) po porodzie, może zrezygnować z pozostałej jego części. W takim przypadku nie wykorzystanej części zasiłku macierzyńskiego udziela się ubezpieczonemu - ojcu dziecka, na jego pisemny wniosek w okresie przypadającym bezpośrednio po terminie rezygnacji z części zasiłku macierzyńskiego przez ubezpieczoną.

W razie urodzenia dziecka martwego lub zgonu dziecka przed upływem 8 tygodni życia, ubezpieczonej przysługuje zasiłek macierzyński w wymiarze 8 tygodni (56 dni) po porodzie, nie krócej jednak niż przez 7 dni od dnia zgonu dziecka. Jeżeli był to poród mnogi, zasiłek macierzyński przysługuje w wymiarze stosownym do liczby dzieci pozostałych przy życiu. W razie zgonu dziecka po upływie 8 tygodni życia, ubezpieczona zachowuje prawo do zasiłku macierzyńskiego nie dłużej niż przez okres 7 dni od śmierci dziecka.

W przypadku, gdy ubezpieczona rodzi więcej niż jedno dziecko, a jedno dziecko (lub więcej dzieci) umiera, zasiłek macierzyński przysługuje jej przez okres odpowiedni do liczby dzieci pozostałych przy życiu. Ubezpieczona zachowuje w takim przypadku prawo do zasiłku macierzyńskiego przez okres 7 dni od dnia zgonu dziecka, nie dłużej jednak niż do ostatniego dnia okresu wynikającego z liczby dzieci pozostałych przy życiu.

Od 1 stycznia 2009 r. okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie jest uzależniony od liczby dzieci przyjętych na wychowanie i wynosi:

20 tygodni (140 dni) - w przypadku przyjęcia jednego dziecka na wychowanie,

31 tygodni (217 dni) – w przypadku jednoczesnego przyjęcia dwojga dzieci na wychowanie,

33 tygodni (231 dni) – w przypadku jednoczesnego przyjęcia trojga dzieci na wychowanie,

35 tygodni (245 dni) – w przypadku jednoczesnego przyjęcia czworga dzieci na wychowanie,

37 tygodni (259 dni) – w przypadku jednoczesnego przyjęcia pięciorga i więcej dzieci na wychowanie,

nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia, a w przypadku dziecka wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 10 roku życia. 

W liczbie dzieci przyjętych równocześnie na wychowanie, od której zależy okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego, uwzględnia się dzieci w wieku do ukończenia 7 lub odpowiednio 10 roku życia. Ubezpieczona, która przyjmuje dziecko w wieku do 7 roku życia, a w przypadku dziecka wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, w wieku do 10 roku życia na wychowanie w celu jego przysposobienia i wystąpi z wnioskiem do sądu o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka albo przyjmie takie dziecko na wychowanie w ramach rodziny zastępczej (z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem), ma od 1 stycznia 2009 r. prawo do zasiłku macierzyńskiego przez okres co najmniej 9 tygodni (63 dni). Dotyczy to także ubezpieczonego, który przyjmuje dziecko na wychowanie.

Osoba ubezpieczona z tytułu prowadzenia działalności pozarolniczej przyjęła na wychowanie dwoje dzieci w wieku: 2 miesięcy i 5 lat oraz wystąpiła do sądu z wnioskiem o przysposobienie dzieci. Zasiłek macierzyński przysługuje jej przez okres 31 tygodni.

Ubezpieczona przyjęła na wychowanie dziecko w wieku 6 lat i 9 miesięcy i wystąpiła do sądu z wnioskiem o przysposobienie tego dziecka. Zasiłek macierzyński przysługuje jej przez okres 12 tygodni, tj. nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia.

Osoba współpracująca podlegająca ubezpieczeniu chorobowemu przyjęła na wychowanie dziecko w wieku 6 lat i 11 miesięcy w ramach rodziny zastępczej spokrewnionej z dzieckiem. Zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonej przez okres 9 tygodni, mimo że w tym okresie dziecko kończy 7 rok życia.

W razie zgonu przyjętego na wychowanie dziecka po upływie 8 tygodni życia dziecka, ubezpieczona zachowuje prawo do zasiłku macierzyńskiego przez okres 7 dni od dnia zgonu dziecka. Jeżeli ubezpieczona przyjęła równocześnie na wychowanie więcej niż jedno dziecko i nastąpił zgon dziecka (dzieci) po upływie 8 tygodni życia, zasiłek macierzyński przysługuje przez okres odpowiedni do liczby dzieci pozostałych przy życiu, nie dłużej jednak niż do ostatniego dnia okresu, ustalonego w art. 183 Kodeksu pracy, wynikającego z liczby przyjętych na wychowanie dzieci pozostałych przy życiu.

Ubezpieczona, która urodziła dziecko ma od 1 stycznia 2010 r. prawo do zasiłku macierzyńskiego także przez okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego, którego wymiar wynosi:

  • w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie: 

od 1 stycznia 2010 r. do 31 grudnia 2011 r. – do 2 tygodni,

od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2013 r. – do 4 tygodni,

od 1 stycznia 2014 r. – do 6 tygodni,

  • w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie:

od 1 stycznia 2010 r. do 31 grudnia 2011 r. – do 3 tygodni,

od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2013 r. – do 6 tygodni,

od 1 stycznia 2014 r. – do 8 tygodni.

ubezpieczona, która przyjęła na wychowanie dziecko w wieku do 7 roku życia, a w przypadku dziecka wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego w wieku do 10 roku życia, na wychowanie i wystąpiła z wnioskiem do sądu o wszczęcie postępowania w sprawie jego przysposobienia albo przyjęła takie dziecko w ramach rodziny zastępczej (z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem) ma od 1 stycznia 2010 r. prawo do zasiłku macierzyńskiego także przez okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, którego wymiar wynosi:

  • w przypadku przyjęcia na wychowanie jednego dziecka:

od 1 stycznia 2010 r. do 31 grudnia 2011 r. – do 2 tygodni,

od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2013 r. – do 4 tygodni,

od 1 stycznia 2014 r. – do 6 tygodni,

  • w przypadku jednoczesnego przyjęcia na wychowanie więcej niż jednego dziecka:

od 1 stycznia 2010 r. do 31 grudnia 2011 r. – do 3 tygodni,

od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2013 r. – do 6 tygodni,

od 1 stycznia 2014 r. – do 8 tygodni,

  • w przypadku korzystania z uprawnień do minimalnego wymiaru urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego:

od 1 stycznia 2010 r. do 31 grudnia 2011 r. – 1 tydzień,

od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2013 r. – do 2 tygodni,

od 1 stycznia 2014 r. – do 3 tygodni.

Zasiłek macierzyński za okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego przysługuje w wymiarze tygodnia lub jego wielokrotności, od następnego dnia po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego albo urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego.

Polecamy: Jak założyć własną firmę

Zasiłek macierzyński za okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego może być wypłacany także ubezpieczonemu ojcu wychowującemu dziecko, w przypadku gdy: 

  • ubezpieczona matka dziecka zrezygnowała z pozostałej części zasiłku macierzyńskiego, po wykorzystaniu po porodzie co najmniej 14 tygodni, a niewykorzystaną część zasiłku macierzyńskiego wypłacono ubezpieczonemu ojcu wychowującemu dziecko albo
  • zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego był wypłacony ubezpieczonej matce dziecka.

Warunkiem wypłaty zasiłku macierzyńskiego przez dodatkowy okres jest wystąpienie przez ubezpieczoną lub ubezpieczonego z odpowiednim wnioskiem do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przed rozpoczęciem korzystania z zasiłku macierzyńskiego za dodatkowy okres.

W przypadku, gdy ubezpieczona matka dziecka, która urodziła dziecko lub która przyjęła dziecko w wieku do 7 lub 10 roku życia na wychowanie, zmarła w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego za dodatkowy okres, ubezpieczony ojciec wychowujący dziecko ma prawo do niewykorzystanej przez matkę części zasiłku macierzyńskiego za dodatkowy okres, jeżeli przerwie wykonywaną działalność zarobkową w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

W razie zgonu dziecka w czasie wypłaty zasiłku macierzyńskiego za dodatkowy okres, ubezpieczona zachowuje prawo do zasiłku macierzyńskiego przez okres 7 dni od dnia zgonu dziecka. Jeżeli ubezpieczona urodziła lub przyjęła na wychowanie więcej niż jedno dziecko i nastąpił zgon dziecka (dzieci), zasiłek macierzyński przysługuje przez okres odpowiedni do liczby dzieci pozostałych przy życiu.

Ubezpieczona, która w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego za dodatkowy okres wymaga opieki szpitalnej, może przerwać pobieranie zasiłku, o ile o zasiłek macierzyński wystąpi ubezpieczony ojciec dziecka. Ubezpieczonemu przysługuje w takim przypadku prawo do części zasiłku macierzyńskiego odpowiadającej okresowi pobytu ubezpieczonej w szpitalu. Łączny wymiar zasiłku macierzyńskiego wykorzystanego przez ubezpieczoną matkę dziecka i ubezpieczonego ojca dziecka nie może jednak przekraczać wymiaru określonego przepisami Kodeksu pracy. Zasada ta ma zastosowanie zarówno do ubezpieczonej, która pobiera zasiłek macierzyński za dodatkowy okres z tytułu urodzenia dziecka, jak również z tytułu przyjęcia na wychowanie dziecka w wieku do 7 lub 10 roku życia.

Od 1 stycznia 2010 r. ubezpieczony ojciec wychowujący dziecko ma prawo do zasiłku macierzyńskiego przez okres określony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu ojcowskiego w wymiarze 1 tygodnia, a od 1 stycznia 2012 r. – w wymiarze 2 tygodni, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 12 miesięcy życia.

Osoba podlegająca ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu wykonywania współpracy przy prowadzeniu działalności pozarolniczej wystąpiła w dniu 14 stycznia 2010 r. z wnioskiem o wypłatę od 21 stycznia 2010 r. zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu ojcowskiego na dziecko urodzone w dniu 6 stycznia 2010 r., przedkładając niezbędne dokumenty. Ubezpieczony ma prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres od 21 do 27 stycznia 2010 r. (7 dni).

Osoba podlegająca ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu wykonywania działalności pozarolniczej wystąpiła w dniu 20 stycznia 2010 r. z wnioskiem o wypłatę od 1 lutego 2010 r. zasiłku macierzyńskiego przez okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu ojcowskiego, na dziecko urodzone w dniu 2 października 2009 r. Ubezpieczony przedłożył dokumenty wymagane do wypłaty zasiłku macierzyńskiego. Ubezpieczony ma prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres od 1 do 7 lutego 2010 r. (7 dni).

Polecamy: serwis Leasing

Artykuł jest fragmentem poradnika „Świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa dla osób prowadzących działalność pozarolniczą” autorstwa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Moja firma
OECD: Polska gospodarka zaczyna się powoli ożywiać. Inflacja będzie stopniowo zwalniać
02 maja 2024

Najnowsza prognoza makroekonomiczna OECD zawiera ocenę globalnej sytuacji gospodarczej oraz szczegółowy opis sytuacji gospodarczej państw członkowskich OECD, w tym Polski.

System kaucyjny do zmiany. Jest nowy projekt
30 kwi 2024

Ministerstwo Klimatu i Środowiska przygotowało projekt nowelizacji ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Odnosi się on do funkcjonowania systemu kaucyjnego. Zgodnie z nim kaucja będzie pobierana w całym łańcuchu dystrybucji. Co jeszcze ma się zmienić?

Rewizja KPO przyjęta przez rząd. Co z podatkiem od aut spalinowych?
30 kwi 2024

Rewizja Krajowego Planu Odbudowy (KPO) została przyjęta przez Radę Ministrów - poinformowała na platformie X minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

Nie tylko majówka. W maju będą jeszcze dwa dni ustawowo wolne od pracy. Kiedy?
30 kwi 2024

Dni wolne w maju. Ci, którym nie udało się zorganizować pięcio- czy nawet dziewięciodniowego długiego weekendu, mogą jeszcze spróbować w innym terminie w tym miesiącu. Kiedy jeszcze wypadają dni ustawowo wolne od pracy w najbliższym czasie? 

Sztuczna inteligencja w branży hotelarskiej. Sprawdza się czy nie?
30 kwi 2024

Jak nowe technologie mogą wpłynąć na branżę hotelarską? Czy w codziennym funkcjonowaniu obiektów hotelowych zastąpią człowieka? Odpowiadają przedstawiciele hoteli z różnych stron Polski, o różnych profilach działalności, należących do Grupy J.W. Construction.

Jak zarządzać budżetem biznesu online, gdy wzrastają koszty?
30 kwi 2024

Biznes e-commerce jest pełen wyzwań, bo wymaga zarządzania na wielu płaszczyznach. Jak zachować ciągłość finansową, gdy operator zmienia warunki współpracy? 

Mikroprzedsiębiorcy poszli po kredyty, ale banki udzieliły ich mniej, niż rok temu
30 kwi 2024

Według informacji przekazanych przez Biuro Informacji Kredytowej, w marcu br. banki udzieliły mikroprzedsiębiorcom o 4,5 proc. mniej kredytów, a ich wartość była niższa o 3,3 proc. w porównaniu do marca 2023 r.

Dane GUS na temat handlu hurtowego i nowych zamówień w przemyśle. Poniżej oczekiwań ekspertów
29 kwi 2024

Z danych GUS na temat handlu hurtowego i nowych zamówień w przemyśle w marcu br. wynika m.in., że typowy dla tego okresu wzrost sprzedaży hurtowej w ujęciu miesięcznym osiąga niższą, od notowanej w tym okresie w ubiegłych latach, dynamikę. Statystyki pokazują również kontynuację trwającego już od lutego 2023 roku okresu ujemnej dynamiki sprzedaży hurtowej w ujęciu rocznym. Marcowe dane na temat nowych zamówień w przemyśle, pokazujące znaczny spadek w stosunku do ubiegłego roku, są kolejnym powodem do niepokoju po ogłoszonych wcześniej przez GUS, rozczarowujących wynikach produkcji przemysłowej (spadek o 6,0% r/r w marcu b.r).

Niższy ZUS będzie sprzyjał decyzjom o otwarciu JDG?
29 kwi 2024

W 2023 r. powstało 302 tys. nowych firm jednoosobowych, a 177 tys. odwiesiło swoją działalność. Jednocześnie z rejestrów wykreślono ich aż 196,5 tys. Czy mniejsze koszty prowadzenia działalności gospodarczej spowodują, że będzie ich otwierać się więcej? 

Dostawa jedzenia w majówkę nie musi być tylko do domu
26 kwi 2024

Majówka w tym roku, przy dobrej organizacji urlopu, może mieć aż 9 dni. Część Polaków decyduje się na taki długi wyjazd, sporo planuje wziąć dodatkowe wolne tylko 2 maja i też wyjechać, część będzie odpoczywać w domu. Będziemy jadać w restauracjach, gotować czy zamawiać jedzenie na wynos?

pokaż więcej
Proszę czekać...