Rozważania należy rozpocząć od ustalenia, czy e-usługa lekarza, psychologa lub dietetyka może korzystać ze zwolnienia z VAT, gdy miejsce jej świadczenia jest w kraju. To samo dotyczy usług szkoleniowych świadczonych przez Internet.
1. Jak zaklasyfikować usługi świadczone przez Internet
Analiza e-usług nasuwa wątpliwości, czy sam fakt świadczenia usługi przez Internet powoduje, że nie możemy jej zaliczyć do usług medycznych bądź szkoleniowych.
1.1 Usługi medyczne i psychologiczne świadczone przez Internet
Ze zwolnienia może korzystać usługa w zakresie opieki medycznej służąca profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia (art. 43 ust. 1 pkt 18 lub 19 ustawy o VAT).
Zdaniem organów podatkowych i sądów usług świadczonych przez Internet zasadniczo nie można uznać za usługi medyczne ze względu na brak bezpośredniego kontaktu, co uniemożliwia osobiste zbadania pacjenta. Świadczący usługę opiera się wyłącznie na informacjach od niego.
W wyroku WSA w Poznaniu z 8 sierpnia 2013 r. (sygn. akt I SA/Po 245/13) z czytamy:
Zdaniem sądu usługa w zakresie opieki medycznej by uznać ją za wykonaną lege artis wymaga przynajmniej, co wynika nawet z zasad doświadczenia, rzetelnego ustalenia, czy jest konieczna dla osiągnięcia zamierzonego celu. Niezbędna jest więc możliwość oceny stanu zdrowia pacjenta w celu postawienia prawidłowej diagnozy oraz zaordynowania odpowiedniego, dostosowanego do wymogów konkretnej osoby postępowania terapeutycznego.
(…) Nie można więc świadczyć usług w zakresie opieki medycznej, bez wnikliwego zbadania danej osoby, jej obserwacji oraz opieki nad nią w procesie działań medycznych, a to podstawowe warunki definiujące te usługi
Zobacz: Prawo dla firm
Tak samo orzekł WSA w Krakowie w wyroku z 23 czerwca 2015 r. (sygn. akt I SA/Kr 721/15).
Także w piśmie Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 31 grudnia 2014 r. (sygn. IBPP3/443-1156/14/AŚ) czytamy, że:
Świadczone przez Wnioskodawcę usługi stanowią dostęp do strony internetowej Wnioskodawcy. Jak wskazał Wnioskodawca: przekazywane informacje - zgodnie z dostępnym regulaminem mają charakter edukacji zdrowotnej. Prowadzący nie udziela wskazówek postępowania w danym przypadku pacjenta, a przekazuje pacjentowi wiedzę medyczną, o charakterze edukacyjnym. Prowadzący nie udziela indywidualnych porad mających na celu leczenie pacjenta, ponieważ nie ma możliwości przeprowadzenia stosownych badań. E-usługi nie maja na celu leczenia pacjenta a udzielanie mu informacji o charakterze edukacyjnym, na tematy nurtujące pacjenta. Informacje te mają charakter ogólny, nie indywidualny. Po przeprowadzonej wideokonferencji za pośrednictwem elektronicznych środków komunikacji na odległość klient nie będzie badany pod kątem efektów jakie wywoła u niego zastosowanie się do wskazówek/porad udzielonych podczas wideokonferencji. W założeniu Wnioskodawcy takie badania nie będą potrzebne do świadczenia e-usług z uwagi na ich charakter.
Zdaniem autora nie oznacza to jednak, że usługa medyczna świadczona przez Internet zawsze traci swój charakter związany z ochroną zdrowia. Jeżeli z kontekstu wynika, że jej podstawowym celem nie jest ochrona zdrowia, w tym jego utrzymanie lub przywrócenie, lecz raczej udzielenie porady wymaganej przed podjęciem decyzji, wówczas zwolnienie nie będzie miało zastosowania.
Aby świadczenie podlegało zwolnieniu, powinno mieć cel terapeutyczny. Tym samym liczy się nie charakter usługi, lecz jej cel. Jeżeli podstawowym celem danego świadczenia są diagnoza, opieka bądź leczenie chorób lub zaburzeń zdrowia (tj. świadczeniu przyświeca cel terapeutyczny), świadczenie takie podlega zwolnieniu z VAT (zob. wyrok TSUE z 20 listopada 2003 r. w sprawie Peter d'Ambrumenil, C-307/01, lub wyrok ETS z 20 listopada 2003 r. w sprawie Margarete Unterpertinger).
Przeczytaj w INFORLEX.PL Biznes cały artykuł: Jak rozliczyć e-usługi w VAT
W artykule omówiono również usługi szkoleniowe świadczone przez Internet oraz ustalenie miejsca świadczenia e-usług.