Podstawy wprowadzenia aktu
Projekt rozporządzenia stanowi wykonanie upoważnienia zawartego w art. 111 ust. 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”. Zakres zwolnień od ewidencji przy zastosowaniu kas został wyznaczony rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 4 listopada 2014 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2016 r. poz. 1215), zwanym dalej „rozporządzeniem 2015-2016”. Zgodnie z tym rozporządzeniem zwolnienia, co do zasady, przestają obowiązywać z dniem 1 stycznia 2017 r. Projekt rozporządzenia, mającego obowiązywać w roku 2017, uwzględnia plany dotyczące kwestii modernizacji istniejącego sytemu kas rejestrujących w związku z koniecznością uszczelniania systemu VAT i walki z szarą strefą w kontekście postępu technologicznego. Mając na uwadze to, że modernizacja kas jest złożonym przedsięwzięciem proponuje się, aby projekt rozporządzenia zasadniczo powielał dotychczasowe przepisy.
Uzasadnieniem dla stosowania zwolnienia z obowiązku ewidencji za pomocą kasy rejestrującej określonych czynności (preferencja dla podatnika), jest zapewnienie organom podatkowym ułatwionego dostępu do informacji o nich. Jak wskazuje projektodawca w uzasadnieniu, rozwiązanie takie powinno uprościć sprawdzanie wywiązywania się z obowiązków podatkowych podatnika.
Wyższy limit zwolnienia podmiotowego w VAT od 2017 r.
Zmiany w katalogu czynności wyłączonych od obowiązku ewidencjonowania
Katalog ten zasadniczo ma nie ulec zmianie. Jednakże w pozycji 38 (dostawa towarów w systemie wysyłkowym) i 39 (świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych) załącznika do projektu rozporządzenia proponuje się uzupełnienie zapisów. Podmioty te mają upoważnić, co najmniej do końca 2017 r., bank mający siedzibę na terytorium kraju lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową, której jest członkiem, prowadzące rachunek, na który dokonywana jest zapłata z tytułu tych czynności, do przekazywania organom podatkowym lub organom kontroli skarbowej informacji o wszystkich transakcjach dokonywanych na tym rachunku. Uzależnienie stosowania tych zwolnień od wydania upoważnienia jest umotywowane utrwaleniem informacji o dokonanych wpłatach w banku lub SKOK, które w razie potrzeby będą dostępne dla organów podatkowych.
Kwestia zwolnień dla wynajmu i usług zarządzania nieruchomościami
Jednocześnie proponuje się utrzymanie na dotychczasowych zasadach zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kas rejestrujących dla wynajmu i usług zarządzania nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi. Charakter przedmiotowych usług, okoliczność, że co do zasady są one zwolnione od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt. 36 ustawy, powodują, że mogą one korzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kas rejestrujących. Mając jednakże na uwadze interes nabywcy takich usług (najemcy) stosowanie zwolnienia od tego obowiązku uzależnione jest od tego, że najemca otrzyma fakturę albo zapłata następuje za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo kredytowej.
Polecamy: Praktyczny leksykon VAT 2016
Zwolnienie dla osób niewidomych i niepełnosprawnych
Ponadto, w projekcie proponuje się wprowadzenie dodatkowego tytułu zwolnieniowego dla usług opieki medycznej (np. usługi rehabilitacyjne) oraz usług masażu, wykonywanych osobiście przez osoby niewidome posiadające orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Zwolnienie to dotyczyłoby osób samodzielnie prowadzących działalność gospodarczą i niezatrudniających pracowników. Wprowadzenie tego tytułu zwolnieniowego jest uzasadnione brakiem na rynku technicznych rozwiązań pozwalających na samodzielne korzystanie z kas rejestrujących przez osoby niewidome.
Zmiany w katalogu zwolnień podmiotowych i podmiotowo-przedmiotowych
Proponuje się utrzymanie na dotychczasowym poziomie kryterium wysokości obrotu, tj. 20 000 zł dla podmiotów kontynuujących, jak i dla rozpoczynających działalność gospodarczą (dla tych ostatnich liczone w proporcji do okresu wykonywania czynności dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych w danym roku podatkowym).
Projekt utrzymuje tytuł zwolnieniowy dla jednostek samorządu terytorialnego w zakresie czynności wykonywanych przez ich jednostki organizacyjne.
Preferencyjne składki ZUS w 2017 roku
Utrzymanie wyłączenia z obrotu niektórych czynności
Proponuje się utrzymać regulację wyłączającą z obrotu czynności, o których mowa w pozycji 37 załącznika do projektu rozporządzenia (tj. dostawa nieruchomości) oraz z tytułu dostawy towarów i świadczenia usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji (pozycja 50 załącznika do projektu rozporządzenia). Powyższe pozwala eliminować obrót, który niejako zaburza obraz. W przeciwnym razie podatnik dokonujący jednorazowo zbycia np. nieruchomości „skonsumowałby” cały obrót uprawniający go do korzystania ze zwolnienia.
Zmiany w katalogu podmiotów wyłączonych ze zwolnienia od ewidencjonowania
W § 4 projektu rozporządzenia zawarto katalog czynności, do których nie mają zastosowania zwolnienia określone w § 2 i § 3 rozporządzenia. Wykonanie tych czynności rodzi konieczność ich ewidencjonowania (w stosunku do tych czynności bowiem nie stosuje się zwolnień, o których mowa w § 2 i § 3). W celu przeciwdziałania nadużyciom proponuje się utrzymanie nadal zasady wyłączenia ze zwolnienia od ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących pozycji wymienionych w tym przepisie (§ 4 pkt 1 i pkt 2), przy czym zdecydowano się na wyłączenie z obligatoryjnego stosowania kas usług opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów - świadczonych przez osoby wymienione w poz. 51 załącznika do projektu rozporządzenia.
W 2017 roku więcej firm rozliczy się w uproszczony sposób
Odstąpienie od okresu dostosowawczego
Dodatkowo proponuje się odstąpienie od wprowadzonego rozporządzeniem 2015-2016 okresu dostosowawczego na zainstalowanie kasy rejestrującej dla usług obejmowanych na mocy tego rozporządzenia bezwzględnym obowiązkiem ewidencjonowania (przewidującego ich zwolnienie, co do zasady, przez okres ponad dwóch miesięcy). Tym samym w przypadku podatników rozpoczynających po dniu 31 grudnia 2016 r. świadczenie określonych usług, powstałby obowiązek ewidencji przy zastosowaniu kas z chwilą wykonania tych czynności. W § 4 ust. 2 pkt 1 projektu rozporządzenia proponuje się regulację, na mocy której bezwzględnemu obowiązkowi ewidencyjnemu nie będzie podlegać świadczenie usług na warunkach określonych w poz. 36 załącznika do rozporządzenia przez podatnika, o którym mowa w art. 8 ust. 2a ustawy. Oznacza to, że nabycie i odsprzedaż przez podatnika pracodawcę usług pracownikowi będzie wyłączona z bezwzględnego obowiązku ewidencjonowania za pomocą kas rejestrujących.
Polecamy: Jak rozliczyć VAT od sprzedaży dokonywanej przez rolników
Kwestia świadczenia usług w zakresie opieki medycznej
Ponadto bezwzględnemu obowiązkowi ewidencyjnemu nie będzie również podlegać świadczenie usług w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów, usług prawniczych oraz doradztwa podatkowego, tj. jeżeli świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie będzie wynikać, jakiej konkretnie czynności dotyczyła oraz jeśli podatnik dokona upoważnienia.
Podstawa prawna:
- rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 4 listopada 2014 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2016 r. poz. 1215),
- ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z póź. zm.).