Przeciętne wynagrodzenie w pierwszym kwartale 2011 roku wyniosło 3.466,33 zł, a to oznacza, że maksymalna wysokość dotacji z Urzędu Pracy, jaką może bezrobotny otrzymać na założenie własnej działalności gospodarczej wynosi 20.797,98 zł (6-krotność przeciętnego wynagrodzenia). Dotacja ta niewątpliwie pomoże sfinansować koszty pomocy prawnej, konsultacji, doradztwa a także zakup wyposażenia oraz środków trwałych niezbędnych początkującemu przedsiębiorcy. Powstaje jednak pytanie, czy i jak opodatkować otrzymane przez bezrobotnego dofinansowanie z PUP, oraz czy i jak rozliczyć dokonane wydatki?
Bezrobotny, który otrzymał dotację na rozpoczęcie działalności gospodarczej zgodnie z ustawą z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. Nr 99, poz. 1001 ze zm.) oraz Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu dokonywania refundacji ze środków Funduszu Pracy kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego, przyznawania bezrobotnemu środków na podjęcie działalności gospodarczej oraz form zabezpieczenia zwrotu otrzymanych środków (Dz. U. Nr 236, poz. 2002 ze zm.) uzyskał przychód klasyfikowany jako przychód z innych źródeł. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 121 ustawy o PIT jednorazowe środki przyznane bezrobotnemu na podjęcie działalności, o której mowa w art. 46 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy są zwolnione z opodatkowania. Oznacza to, że przychodu tego nie ujmuje się w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, ani w zeznaniu rocznym rozpoczynającego działalność gospodarczą i to bez względu na formę opodatkowania (Interpretacja Indywidualna z 21 grudnia 2007 r. ITPB1/415-279/07/PS). Nie ma znaczenia zatem, czy działalność jest opodatkowana w postaci ryczałtu ewidencjonowanego, czy też na zasadach ogólnych.
Co z wydatkami?
Stosownie do treści art. 22 ust. 1 ustawy o PIT, kosztami uzyskania są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Wynika z tego, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie koszty bezpośrednio i pośrednio związane z uzyskiwaniem przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 powołanej ustawy. Jednak, aby dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, podatnik musi wykazać jego związek z prowadzoną działalnością oraz to, że poniesienie tego wydatku miało lub mogło mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu, ewentualnie na zachowanie lub zabezpieczenie źródła tego przychodu.
W myśl art. 23 ust. 1 pkt 45 powołanej ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, dokonywanych według zasad określonych w art. 22a-22o, od tej części ich wartości, która odpowiada poniesionym wydatkom na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie tych środków lub wartości niematerialnych i prawnych, odliczonym od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym albo zwróconym podatnikowi w jakiejkolwiek formie. Oznacza to, że odpisy amortyzacyjne dokonywane od środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, których zakup został sfinansowany w całości z otrzymanych środków nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów i nie podlegają zaewidencjonowaniu w podatkowej księdze przychodów i rozchodów (Interpretacja Indywidualna z 14 marca 2008r. IPPB1/415-489/07-4/AŻ).
Zatem do kosztów podatkowych można zaliczyć wynajem biura, magazynu, zakup wyposażenia, towarów handlowych, zakup usług księgowych, doradczych, telefonicznych i innych, natomiast raty amortyzacyjne środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których zakup sfinansowany został z dotacji kosztami podatkowymi nie będą. Nasuwa się wniosek, że zamiast kupować środek trwały warto wziąć go w leasing operacyjny, gdyż w takim przypadku raty leasingowe stanowić będą koszty podatkowe.
Polecamy: Jak rozliczyć odsetki od należności podatkowych?
Co z VAT?
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124) w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Natomiast w myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ww. ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług. Zatem prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn.:
- odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony,
- są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych niezależnie od tego z jakich środków zakupy zostały sfinansowane (Interpretacja Indywidualna z 30 listopada 2006 r. US15/POIII/443/47/AG/06, Interpretacja Indywidualna 1 marca 2011 r. IBPP3/443-941/10/AB).
Podsumowanie
Dotacja z PUP otrzymana przez bezrobotnego na rozpoczęcie działalności gospodarczej jest zwolniona z podatku dochodowego. Wydatki, które zostały sfinansowane tą dotacją podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, z wyjątkiem odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Podatnik będący czynnym podatnikiem VAT ma prawo odliczyć podatek VAT na zasadach ogólnych od wszystkich wydatków sfinansowanych dotacją.
Polecamy: Jakie formy opodatkowania mogą wybrać wspólnicy spółek osobowych?