Jakie zmiany zaproponował resort nauki i szkolnictwa wyższego?
Polska obecnie jest zaliczana do grupy krajów o średnim stopniu innowacyjności, jednak tak naprawdę dystans dzielący nas od krajów będących na czele stawki jest bardzo duży, zmiany mają na celu jego zmniejszeni m.in. poprzez wprowadzenie systemu instrumentów premiujących i zachęcających do podejmowania działalności innowacyjnej, w szczególności ulg podatkowych, ustabilizowaniu finansowania komercjalizacji wyników badań naukowych czy ułatwień proceduralnych.
Wśród najważniejszych propozycji ustawodawczych, znalazły się m.in.:
- Zniesienie opodatkowania podatkiem dochodowym od własności intelektualnej wnoszonej do spółki – fakt, że akcje spółki otrzymane za wkład w postaci własności intelektualnej nie podlegają opodatkowaniu to nie nowość, jednak nowe przepisy przewidują zastosowanie tego mechanizmu na stałe.
- Wydłużenie z 3 do 6 lat możliwości odliczenia kosztów na działalność Badawczą i Rozwojową (dalej: „B+R”) – jest to rozwiązanie bardzo korzystne, bowiem podatnik, który w jednym roku wyda na działalność B+R, ale równocześnie poniesie stratę lub jego dochód będzie niższy niż wydatki i odliczenie nie będzie mu przysługiwało, będzie miał możliwość jego wydłużenia aż o sześć lat.
- Zwrot gotówkowy dla nowopowstałych przedsiębiorstw – ten mechanizm stanowi alternatywę, dla wyżej wymienionego wydłużenia okresu rozliczenia, a polega na tym, że przedsiębiorca, który w danym roku poniósł wydatki na działalność B+R, ale jego działalność nie przyniosła zysku, może starać się o zwrot gotówkowy, przypuszczalnego, ale niewykorzystanego odliczenia.
- Ustabilizowanie finansowania działań związanych z komercjalizacją wyników badań naukowych i prac rozwojowych – obowiązkiem jednostek naukowych będzie przeznaczenie 2% środków pochodzących z dotacji na utrzymanie potencjału badawczego, na finansowanie działań związanych z komercjalizacją wyników badań naukowych oraz prac rozwojowych.
- Modyfikacja procedury „uwłaszczenia naukowców” – polegającej na umożliwieniu dysponowania prawami własności intelektualnej w celach komercyjnych bezpośrednio tym, którzy są tejże własności twórcami - do tej pory procedura uwłaszczeniowa (regulująca zasady nabywania przez naukowców praw do wyników swoich badań) była bardzo biurokratyczna, a zainteresowanie nią samych naukowców rzadkie.
- Uelastycznienie zasad dysponowania przez państwowe osoby prawne posiadaną infrastrukturą w tym badawczą – podmioty takie jak uczelnie, instytuty badawcze będą mogły zawierać krótkie (do 90 dni), umowy najmu i dzierżawy mienia bez zgody Ministra Skarbu Państwa.
Jak podkreśla resort nauki i szkolnictwa wyższego, zmiany w zakresie ulg podatkowych są dopasowane do możliwości przyszłorocznego budżetu i stopniowo będą zwiększane. Ministerstwo uważa, że powyższe oraz przyszłe zmiany będą zachętą dla przedsiębiorców oraz naukowców do podejmowania działalności mającej na celu prowadzenie, wdrażanie oraz komercjalizację badań nie tylko w Polsce, ale również na świecie. Na to czy zmiany przyniosą pożądane skutki będzie trzeba jeszcze na pewno poczekać. Jednak ze względu na fakt iż wzrost gospodarczy kraju jest uzależniony od innowacyjności rynku i nowych technologii, próba podjęta przez ustawodawcę wydaje się konieczna i należy ocenić ją pozytywnie. Dopiero praktyka pokaże czy taki kierunek zmian przynosi zamierzone efekty czy jednak należy jeszcze go udoskonalić.