Krok milowy
Rodziny biznesowe przez długie lata swojego funkcjonowania, intuicyjnie radzą sobie z łączeniem potrzeb firmy i rodziny. Jednak z czasem, wraz z rozwojem firmy, w jej działania angażuje się coraz więcej osób. Dorastają przecież dzieci, które zakładają też swoje rodziny. Krąg ludzi, na których firma oddziałuje powiększa się. Dlatego właśnie, tak ważne jest stworzenie zasad komunikowania wewnątrz rodziny właścicielskiej, jak też między rodziną a przedsiębiorstwem, kształtujących wzajemne relacje oraz obraz firmy w opinii publicznej.
Zakres konstytucji rodziny może znacząco różnić się pomiędzy firmami. Zależy bowiem od wielkości rodziny, etapu rozwoju firmy oraz liczby zaangażowanych udziałowców, a także od tego, który z aspektów przedsiębiorstwa rodzinnego (tj. firma, własność, rodzina) jest priorytetem dla interesariuszy skupionych wokół biznesu.
Polecamy: E-wydanie Dziennika Gazety Prawnej
Niezależnie jednak od specyfiki firmy, każdy dokument powinien zawierać:
- cel tworzenia konstytucji oraz wskazanie osób powołujących i moderujących prace nad dokumentem
- wartości jakimi kieruje się rodzina i firma - wizję i misję firmy i rodziny
- reguły, jako jasno ustalone zasady, którymi będzie kierować się cała rodzina
- politykę, czyli zbiór procedur dotyczących aspektów aktywności rodziny w biznesie (np. praw głosu, dziedziczenia udziałów)
- definicje, a więc wyjaśnienia, co jest rozumiane pod pojęciami takimi jak: rodzina, założyciele, potomkowie, zarząd, zjazd itp.
Zobacz: Firma
Korzyści
Mimo, że proces ustanawiania konstytucji jest ściśle związany z odkrywaniem tematów tabu, rozwiązywaniem konfliktów oraz konfrontowaniem firmy i rodziny z jej obawami czy pragnieniami, właściciele i członkowie rodziny, mogą odkryć całą moc korzyści zarówno dla firmy, jak i dla rodziny.
Przede wszystkim, sam proces tworzenia konstytucji ułatwia komunikację całej rodziny zaangażowanej w biznes oraz służy profesjonalizacji firmy. Ważne jednak, by rodzina zdawała sobie sprawę, że nie tylko samo ustanawianie konstytucji wymaga wysiłku: jej wdrożenie to także proces długotrwały i może trwać od 12 do 24 miesięcy.
Wprowadzenie w życie zasad wypracowanych podczas tworzenia Konstytucji, dostarcza trzech podstawowych korzyści:
1. wzmacnia rodzinę
2. angażuje i jednoczy rodzinę wokół kwestii majątkowych
3. prowadzi do rozwoju firmy
Należy też podkreślić, że chociaż Konstytucja sama w sobie nie ma mocy prawnej, może znacząco wpływać na prawne aspekty działania firmy. Dlatego tak ważna jest ocena niektórych jej zapisów przez prawników oraz zatwierdzenie ich przez zarząd firmy. Zaangażowani, najczęściej na końcowym etapie ustanawiania konstytucji, prawnicy przygotowują dokumenty wynikające z przyjętych przez rodzinę reguł, m.in. intercyzy, testamenty, czy umowy spółki. Wówczas wybrane aspekty zapisane w konstytucji są umocowane również prawnie. Zapisy w statucie fundacji rodzinnej czy trustu rodzinnego, będące najczęściej wynikiem decyzji podjętych przez rodzinę w procesie ustanawiania konstytucji, także zyskują moc prawną.
Zobacz: Prawo dla firm
Podniosły moment
Złożenie podpisów pod konstytucją to uroczysty, przełomowy moment dla każdej przedsiębiorczej rodziny. Jest to zdarzenie, o którym poinformowani powinni być wszyscy interesariusze, włącznie z dyrektorami firmy spoza rodziny oraz pracownikami.
Przyjęcie długowieczności jako biznesowego wyzwania jest jednym z najtrudniejszych zadań wyznaczanych sobie przez właścicieli firm. Kreowanie wielopokoleniowej przyszłości przedsiębiorstwa rodzinnego wymaga bowiem odwagi, wiary w siłę rodziny, a także gotowości do zmian i do takich decyzji, które wzmacniają wartość rodzinnego biznesu.
Warto jednak najpierw ustalić czy długowieczność jest prawdziwym celem rodziny biznesowej. Z perspektywy założyciela może wyglądać to inaczej niż z perspektywy późniejszych pokoleń. Zatem w gestii tego, kto powołał firmę do istnienia, leży stworzenie mechanizmów zwiększających szansę długowieczności. A nie jest to proste zadanie, warto więc się do niego odpowiednio przygotować.
Zobacz: Mała firma