Zgodnie z przepisami prawa autorskiego, ochronie podlega jakikolwiek przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w dowolnej postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu jej wyrażenia. W szczególności ochronie podlegają utwory graficzne, słowne, plastyczne, fotograficzne oraz wszelkie programy komputerowe. Warto jednak pamiętać, że nawet wykorzystanie fragmentu utworu nie jest w żaden sposób zwolnione od uzyskania zgody na jego wykorzystanie.
Za każdy razem, gdy osoba prowadząca działalność gospodarczą będzie chciała wykorzystać jakikolwiek utwór musi uzyskać zgodę od osoby posiadającej autorskie prawa majątkowe. Prawa takie zazwyczaj posiada autor danego utworu lub też jego spadkobiercy. Może się również zdarzyć, że przeniósł je on np. na wydawcę. Często jest tak, iż autor jest reprezentowany przez organizację zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. Do takich organizacji zalicza się ZAiKS oraz ZPAV. Za pośrednictwem tychże organizacji dokonuje się wszystkich czynności zmierzających do uzyskania zezwolenia na wykorzystanie utworu.
Polecamy: Ważne zmiany dla przedsiębiorców w 2012 roku
Umowa dotycząca korzystania z dowolnego utworu podpisana z właścicielem praw autorskich bądź z organizacją zbiorowego zarządzania prawami autorskimi zawsze ma formę umowy licencyjnej. Na podstawie takiej umowy artysta nie przenosi na przedsiębiorcę wszystkich majątkowych praw autorskich, upoważnia go tylko do określonego sposobu jego eksploatacji. Najczęściej jest tak, iż organizacje zbiorowego zarządzania posiadają już gotowe wzory takich umów. Jednak, gdy samemu chcemy sporządzić taką umowę, należy pamiętać by zawrzeć tam informacje o terytorium na jakim utwór będzie wykorzystany, sposobach jego eksploatacji, okres przez jaki będziemy z niego korzystać oraz zasady wypowiadania umowy. Istotne jest by w umowie znalazło się zapewnienie, iż dana osoba potwierdza posiadanie prawa, że nie jest ono ograniczone i że osoby trzecie nie mają do nich żadnych roszczeń.
Zgoda na wykorzystanie danego utworu jest wydawana na podstawie wypełnionego przez licencjobiorcę wniosku o udzielenie licencji. Taki wniosek musi zawierać wszystkie dane obligatoryjnie wymagane do jej wystawienia, m.in. adres i nazwę licencjobiorcy, zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej, miejsce i sposób wykorzystania utworu oraz okres korzystania. Każdy użytkownik może złożyć taki wniosek i otrzymać wzór umowy, który jest mu potrzebny w odpowiedniej placówce ZAiKS-u.
Polecamy:
Ceny wykorzystania cudzego utworu są zależne od wielu czynników. Najczęściej bierze się pod uwagę obszar na jakim będzie wykorzystywany dany utwór lub też wielkość przedsiębiorstwa.
Przykładowo:
- umieszczenie jednego zdjęcia cudzego autorstwa na okładce książki - 300 zł
- wykorzystanie cudzej fotografii na stronie internetowej - 50zł miesięcznie.
Warto wiedzieć, iż wydatki te można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu.
W każdej firmie przedmiotem ochrony mogą być opakowania, zdjęcia, projekty, oryginalny wygląd ogłoszenia, slogan reklamowy, szkice, rysunki, modele czy też instrukcje obsługi, a nawet wygląd katalogu. Uzyskanie licencji to najbardziej wygodny sposób na poruszanie się legalnie wśród utworów.