Urząd Patentowy pobiera opłaty jednorazowe oraz opłaty okresowe w związku z ochroną wynalazków, produktów leczniczych, produktów ochrony roślin, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych. Opłaty te stanowią dochód budżetu Państwa. Szczegółowe zasady ustalania, uiszczania i wysokość opłat są określone w rozporządzeniu Rady Ministrów. Uwzględniają one podział na jednoroczne lub kilkuletnie okresy ochrony. Opłaty te nie mogą prowadzić do nadmiernego i nieuzasadnionego ograniczenia dostępności procedur w zakresie uzyskiwania i utrzymywania ochrony.
Opłaty jednorazowe za zgłoszenia, wnioski, oświadczenia i inne czynności przewidziane w ustawie powinny być uiszczane z góry, o ile ustawa lub rozporządzenie nie przewiduje uiszczenia opłaty na wezwanie Urzędu Patentowego w określonym terminie. Opłata jednorazowa za zgłoszenie może być również uiszczona w ciągu jednego miesiąca od daty doręczenia wezwania Urzędu Patentowego. Jeżeli miałaby miejsce sytuacja, w której w wyniku złożonego wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy decyzja lub postanowienie Urzędu Patentowego zostało uchylone, opłata uiszczona od tego wniosku podlega zwrotowi.
W razie nieuiszczenia w terminie opłat, które powinny być uiszczone z góry, Urząd Patentowy wezwie przedsiębiorcę do wniesienia tych opłat w terminie 14 dni. W razie bezskutecznego upływu wyznaczonego terminu, postępowanie wszczęte w wyniku dokonania zgłoszenia lub złożenia wniosku zostanie umorzone bądź czynność uzależniona od opłaty zostanie zaniechana.
Przeczytaj również: O tym jak kształtuje się ochrona patentu?
Jeżeli termin do uiszczenia opłaty jednorazowej za ochronę lub opłaty za pierwszy okres ochrony, określony jest w decyzji o udzieleniu patentu, prawa ochronnego lub odpowiednio prawa z rejestracji, wynosi on trzy miesiące od daty doręczenia wezwania. Jednocześnie zgłaszający przedsiębiorca może uiścić opłatę za dalsze rozpoczęte okresy ochrony lub opłatę wymaganą do przedłużenia ochrony na okresy rozpoczęte przed tym terminem. Natomiast opłaty za dalsze okresy ochrony powinny być uiszczane z góry, nie później niż w dniu, w którym upływa poprzedni okres ochrony.
Opłaty za dalsze okresy można uiszczać także w terminie sześciu miesięcy, nie później niż w dniu, w którym upływa poprzedni okres ochrony, przy równoczesnym uiszczeniu opłaty dodatkowej w wysokości 30 % opłaty należnej. Termin ten nie podlega przywróceniu. Jeżeli chodzi o opłaty okresowe mogą być one również uiszczone w ciągu jednego roku przed końcem upływu okresu ochrony. Opłaty te podlegają zwrotowi, jeżeli przed tym terminem udzielone prawo zostanie unieważnione lub wygaśnie. Jeżeli zaś chodzi o opłaty za okresy ubiegłe i za okres bieżący, nie podlegają one zwrotowi.
W razie udzielenia patentu dodatkowego pobiera się za ochronę wynalazku opłatę jednorazową. Jeżeli patent dodatkowy stanie się patentem, pobiera się opłaty okresowe, poczynając od okresu ochrony następującego po ustaniu patentu głównego, w wysokości, jaka przypadałaby za ten okres i dalsze okresy ochrony wynalazku stanowiącego przedmiot patentu głównego.
W przypadku natomiast wydania decyzji o udzieleniu dodatkowego prawa ochronnego, jeżeli upływa lub upłynął okres, na jaki udzielony był patent podstawowy, należna opłata za ochronę może być uiszczona w ciągu 3 miesięcy od otrzymania decyzji.
Termin do uiszczenia opłat może być przywrócony na wniosek zgłaszającego, jeżeli w ciągu dwóch miesięcy od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu, nie później jednak niż w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym termin ten upłynął, uprawdopodobni on, że uchybienie nastąpiło bez jego winy. Jednocześnie ze złożeniem takiego wniosku zgłaszający powinien uiścić zaległą opłatę. Przywrócenie terminu do złożenia wniosku jest niedopuszczalne. Jeżeli natomiast została wydana decyzja o umorzeniu postępowania z powodu nieuiszczenia opłaty albo decyzja stwierdzająca wygaśnięcie decyzji o udzieleniu patentu, prawa ochronnego lub odpowiednio prawa z rejestracji z powodu nieuiszczenia opłaty jednorazowej decyzja taka może zostać uchylona na wniosek zgłaszającego o ponowne rozpatrzenie sprawy, w którym uprawdopodobni on, że uchybienie nastąpiło bez jego winy, i po jednoczesnym uiszczeniu zaległej opłaty.
Zasady te stosuje się odpowiednio w przypadku nieuiszczenia opłaty za dalsze rozpoczęte okresy ochrony lub opłaty wymaganej do przedłużenia ochrony na okresy rozpoczęte przed tym terminem.
Polecamy serwis Leasing
Istnieje możliwość zwolnienia przedsiębiorcy z obowiązku ponoszenia opłat. Tak jest np. w przypadku gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść w pełnej wysokości opłaty za zgłoszenie wynalazku lub wzoru użytkowego. Urząd Patentowy zwolni go częściowo od tej opłaty. Pozostała część opłaty nie może być niższa niż 30 % opłaty należnej. Należy pamiętać, że Urząd dokonuje zwolnienia jedynie na wniosek zgłaszającego. W przypadku gdy wnioskodawca wykaże, że nie jest w stanie ponieść w pełnej wysokości opłaty od wniosku o wydanie decyzji w postępowaniu spornym oraz od wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, Urząd Patentowy zwalnia go częściowo lub całkowicie od tej opłaty. Dotyczy to także opłat okresowych za ochronę wynalazku lub wzoru użytkowego oraz opłaty jednorazowej za ochronę wynalazku stanowiącego przedmiot patentu dodatkowego. Nie dotyczy to natomiast opłat za okresy przekraczające dziesięć lat od zgłoszenia.
W przypadkach wniosku o zwolnienie z opłat Urząd Patentowy może, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia, wezwać zgłaszającego lub wnioskodawcę do złożenia oświadczenia o stanie rodzinnym i majątkowym osób pozostających ze zgłaszającym lub wnioskodawcą we wspólnym gospodarstwie domowym. Oprócz tego istnieje możliwość odroczenia terminu do uiszczenia opłat. Odbywa się to na uzasadniony wniosek zgłaszającego, wniesiony przed upływem wyznaczonego terminu, termin do uiszczenia opłat, nie dłużej jednak niż o 6 miesięcy. Należy pamiętać, że odroczony termin nie ulega przywróceniu.
Warto wskazać, że istnieje możliwość ponownego rozpatrzenia sprawy w związku z wydanym postanowieniem dotyczącym zwolnienia lub odroczenia. Wniosek ten jest również zwolniony od opłaty.
W sprawach o zwolnienie i odroczenie Urząd Patentowy wydaje postanowienia. W przypadku odmowy zwolnienia lub częściowego zwolnienia od opłaty, wyznacza się termin jej uiszczenia.
Urząd Patentowy pobiera jednorazową opłatę za zamieszczenie w „Wiadomościach Urzędu Patentowego” informacji o udzieleniu patentu, dodatkowego prawa ochronnego, prawa ochronnego, prawa z rejestracji oraz za publikację tych części zgłoszenia, które podlegają publikacji, a także za wydanie dokumentu stwierdzającego udzielenie prawa. Jest to tzw. opłata za publikację. Zgłaszający obowiązany jest uiścić opłatę po otrzymaniu decyzji o udzieleniu prawa, w terminie trzech miesięcy od doręczenia wezwania. W takim przypadku nie stosuje się zasady, że w razie nieuiszczenia w terminie opłat, które powinny być uiszczone z góry, Urząd Patentowy wzywa do wniesienia tych opłat w terminie 14 dni.
Urząd Patentowy wstrzyma wydanie dokumentu patentowego, dodatkowego świadectwa ochronnego, świadectwa ochronnego lub świadectwa rejestracji do dnia uiszczenia opłaty za publikację w „Wiadomościach Urzędu Patentowego”.