Prowadzone przedsiębiorstwo może jak najbardziej być przedmiotem czynności prawnych, takich jak sprzedaż czy dzierżawa. Taka czynność może dotyczyć zarówno całości przedsiębiorstwa, jak i jego zorganizowanej, samodzielnej części.
Polecamy: Wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej - porada
Aby ustalić, co w istocie wchodzi w skład przedsiębiorstwa, które np. chcemy sprzedać, należy posiłkować się art. 55(1) Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem, w skład przedsiębiorstwa wchodzą zarówno składniki materialne, jak i niematerialne, tj.:
• oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
• własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
• prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
• wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
• koncesje, licencje i zezwolenia;
• patenty i inne prawa własności przemysłowej;
• majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
• tajemnice przedsiębiorstwa;
• księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Polecamy: Czy sprzedaż żywych zwierząt podlega VAT ?
Powyższe wyliczenie jest jedynie przykładowe i nie oznacza, że przedsiębiorstwo podlega sprzedaży tylko wtedy, gdy zawiera w sobie wszystkie ww. składniki. Katalog ten może być zarówno rozszerzony, jak i zawężony. Ostateczny kształt umowy o sprzedaży przedsiębiorstwa będzie zawsze zależał od woli umawiających się stron: sprzedającego i kupującego.
Aby umowa sprzedaży przedsiębiorstwa w ogóle mogła być skuteczne, konieczne jest zachowanie szczególnej formy jej sporządzenia. Kodeks cywilny wskazuje, że do tego rodzaju sprzedaży konieczna jest umowa z podpisami notarialnie poświadczonymi, pod rygorem jej nieważności. Oznacza to, że jeżeli sprzedający i kupujący nie dochowają takiej formy, umowa nie wywrze skutków prawnych.
Z chwilą sprzedaży przedsiębiorstwa, nabywca i zbywca odpowiadają solidarnie za zobowiązanie wynikające z prowadzenia firmy, takie jak zaległe wynagrodzenia czy inne należności np. na rzecz kontrahentów. W przypadku nabywcy granica tej odpowiedzialności została ograniczona do kwoty wartości całego przedsiębiorstwa według stanu z chwili nabycia.