Po pierwsze – nieodłączna zmienność okresu świadczenia usługi i procesów usługowych wśród klientów, pracowników
W podstawowym procesie świadczenia usługi występuje zmienność klientów, którzy często współtworzą usługę. Z uwagi na to zaangażowanie klienta w procesie świadczenia usługi należy rozróżnić cztery podstawowe etapy: 1) przybycie (żądanie, zlecenie) klienta; 2) możliwości klienta do określonego, oczekiwanego przez usługodawcę zaangażowania; 3) wysiłek, jaki skłonni są podjąć pracownicy do realizacji usługi; 4) subiektywne preferencje klienta odnośnie do sposobu świadczenia usługi, jej jakości, włączenia dodatkowych potrzebnych elementów lub usunięcia elementów niepotrzebnych.
Trzeba wziąć więc pod uwagę, że nie ma tak naprawdę jednego standardu usługi. Zawsze trzeba nieco wyjść naprzeciw klientowi. Nie można jednak wszystkiego robić samodzielnie, dlatego wraz ze zwiększeniem wymagań usługi przez klienta należy co najmniej zwiększyć jego osobiste zaangażowanie w jej współtworzenie.
Po drugie – znaczące zaangażowanie pracowników
Kapitał ludzki jest krytycznym aktywem dla każdej firmy usługowej. Zaangażowanie pracowników determinuje wyniki finansowe i potencjał innowacyjny firmy usługowej. Wyniki raportu z badań ankietowych sporządzonego przez firmę Watson Wyatt wskazują, że istnieje zależność miedzy opracowanym przez nich wskaźnikiem kapitału ludzkiego (Human Capital Index) a wartością tworzoną dla akcjonariuszy. W szczególności pięć kluczowych praktyk zarządzania kapitałem ludzkim miało wpływ na 30% wzrost wartości tworzonej dla akcjonariuszy: doskonałość procesu rekrutacji, jasno określone zasady nagradzania i odpowiedzialności, koleżeńskie stosunki, elastyczny czas i miejsce pracy, integracja komunikacji oraz rozważne korzystanie z zasobów. Badania objęły 60% firm usługowych.
Przeczytaj również: Kredyt dla przedsiębiorcy - krok po kroku
Pracownicy w firmie usługowej są znacznie ważniejsi niż w firmie produkcyjnej, gdzie trybiki obracają się i wyskakuje gotowy „gadżet”. Usługi wymagają nie tylko wiedzy i umiejętności, ale i kultury, obycia, lekkości w kontaktach i sympatii w stosunku do ludzi. Dlatego rozwój kadr w firmach powinien dostać nie tylko dużą uwagę i budżet zarządzających, ale też w proces współtworzenia usługi powinny zostać wbudowane mechanizmy uczenia się, zbierania informacji, analizy, testowania.
Po trzecie – wymiar innowacji w usługach
Od razu trzeba powiedzieć jasno – wskaźniki typu wydatki na rozwój i badania (R&D) na pracownika czy liczba patentów na pracownika są bezużyteczne w kontekście firm usługowych. W działalności produkcyjnej innowacje można podzielić na innowacje produktu oraz innowacje procesu. Natomiast innowacyjność usług koncentruje się na doskonaleniu umiejętności pracowników oraz wzmacnianiu relacji z partnerami w łańcuchu usług. Innowacje w działalności usługowej mogą jednak dotyczyć również trzeciego wymiaru – struktury organizacyjnej. Ten wymiar innowacyjności nie istnieje w działalności produkcyjnej. Innowacja w firmach usługowych ma na ogół charakter inkrementalny (ewolucyjny) – w przeciwieństwie do działalności produkcyjnej, w której najczęściej ma charakter radykalny.
Po czwarte – koncentracja na budowaniu relacji z partnerami
Oferta firmy usługowej często zawiera elementy, które oferują jej partnerzy np. transport. Wykonanie usługi przez firmę usługową zależy bezpośrednio od jakości wzajemnych stosunków między nią i jej partnerami. Koncepcja współpracy nabiera odmiennego znaczenia w kontekście usług, ponieważ współpracujące firmy są partnerami, a nie tylko dostawcami standardowych komponentów. System pomiaru efektywności powinien zatem uwzględniać element zarządzania relacjami z partnerami.
Polecamy serwis Fundusze unijne
Po piąte – nastawienie na dostarczanie klientowi całościowych rozwiązań
Zasadniczo nie istnieje już dzisiaj czysty produkt czy czysta usługa. Tradycyjny podział na produkty i usługi został zastąpiony podejściem nastawionym na dostarczanie całościowych rozwiązań dla klienta. Oferowanie prostej usługi powinno zatem być wstępem do rozpoznania szerszych potrzeby klienta i zaproponowania mu nowych, całościowych rozwiązań. Na rozwiązanie takie może się składać zarówno dostarczenie określonego produktu, przygotowanie nowej wiedzy, jak i zaoferowanie określonej usługi.
Fragment pochodzi z książki „Strategiczna karta wyników firm usługowych” Rajesha K. Tyagiego i Praveena Gupty (Wydawnictwa Profesjonalne PWN, 2010). Wykorzystanie za wiedzą Wydawcy.