Zgodnie z kodeksem cywilnym, postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Dlatego UOKiK prowadzi stały monitoring wzorców umownych stosowanych przez przedsiębiorców działających w różnych branżach.
W skierowanym do sądu pozwie przeciw Getin Bankowi Urząd zakwestionował postanowienia stosowane w regulaminie oraz w umowie kredytu hipotecznego. Jedno z nich dotyczy utrzymywania podwyższonego oprocentowania kredytu mimo prawomocnego wpisu hipoteki do księgi wieczystej. Kwestionowana klauzula jest znana kredytobiorcom, którzy po tzw. okresie przejściowym – czyli przed ustanowieniem hipoteki na rzecz banku – nadal byli zobowiązani do zapłaty wyższego oprocentowania. Bank przewidywał zmniejszenie oprocentowania, ale dopiero po upływie określonego czasu, a nie w momencie ustania ryzyka związanego z brakiem zabezpieczenia. Zdaniem Urzędu tego typu działanie niekorzystnie kształtuje sytuację ekonomiczną konsumenta, rażąco uprzywilejowując bank.
Zobacz: Kredyty konsumpcyjne chętnie reklamowane
Ponadto Urząd kwestionuje prawo banku do dokonania na koszt kredytobiorcy wyceny nieruchomości, w przypadku gdy zalega on z terminową spłatą dwóch rat kredytu. Zdaniem UOKiK wiązanie przez bank sytuacji zalegania ze spłatą kredytu z obowiązkiem dokonania wyceny nieruchomości jest bezpodstawne. Zaznaczyć należy, że wycena jest uzasadniona w przypadku zmiany wartości nieruchomości, natomiast nie ma żadnego związku z zaleganiem przez kredytobiorcę ze spłatą rat. Takie działanie powoduje, że konsument ponosi dodatkowe, nieuzasadnione koszty.
Jeżeli sąd podzieli argumenty Prezesa Urzędu, zakwestionowane postanowienia zostaną wpisane do rejestru klauzul niedozwolonych, a ich stosowanie w obrocie będzie zabronione. Jeśli przedsiębiorcy mimo to będą ją stosowali, UOKiK może wszcząć postępowanie w sprawie naruszenia zbiorowych interesów konsumentów i w konsekwencji nałożyć na przedsiębiorcę karę w wysokości do 10% ubiegłorocznego przychodu. Obecnie w rejestrze zawierającym ponad 1500 niedozwolonych klauzul - 92 dotyczy usług finansowych.
Zobacz serwis: Zamiana kredytów