Najprostszym rozwiązaniem dla zapewnienia stabilności zobowiązania jest wskazanie w samej umowie jakim prawem będą posługiwać się kontrahenci. Mogą wybrać prawo ojczyste jednej ze stron, lecz mogą także wybrać prawo państwa trzeciego. Strony mogą dokonać wyboru prawa dla całej umowy, lecz także tylko dla jej wyraźnie określonej części. W każdym czasie trwania umowy reżim prawny może zostać zmieniony za zgodą wszystkich stron kontraktu.
Rozwód międzynarodowy - jakie prawo?
Brak wybranego reżimu prawnego
Nie zawsze jednak strony pamiętają, by zastrzec w umowie konkretny reżim prawny. Wówczas sytuację reguluje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 593/2008 z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych, zwane krócej Rzym I. Należy jednak pamiętać, że rozporządzenie to nie dotyczy każdego rodzaju zobowiązań, a jedynie umów kupna-sprzedaży, świadczenia usług, umów franczyzowych lub dystrybucyjnych. Wszelkie inne zobowiązania, szczególnie z zakresu prawa rodzinnego lub prawa spółek, pozostają poza zasięgiem Rozporządzenia Rzym I.
Rozporządzenie Rzym I ustala fundamentalne zasady dla określenia które prawo będzie stosowane przy danych postanowieniach umownych:
- prawem właściwym dla danej umowy jest prawo kraju zamieszkania głównego uczestnika zawierającego umowę,
- gdy przepis dotyczy nieruchomości, stosowane będzie prawo właściwe dla miejsca położenia tej nieruchomości, chyba że nieruchomość została oddana do korzystania na okres krótszy niż 6 miesięcy, wówczas właściwe jest prawo kraju zamieszkania osoby, która oddała nieruchomość do użytku,
- jeżeli umowa jest powiązana ściśle z innym państwem, stosuje się prawo tego państwa,
- w umowach konsumenckich stosowane jest prawo miejsca zamieszkania konsumenta, pod warunkiem że także przedsiębiorca prowadzi tam swoją działalność gospodarczą,
- w umowach ubezpieczenia stosuje się prawo państwa zamieszkania ubezpieczyciela,
- w umowach przewozu pasażerów stosuje się prawo miejsca zamieszkania pasażera, pod warunkiem że w tym miejscu rozpoczęła się podróż lub jest to miejsce docelowe.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
Pomocna klauzula arbitrażowa
W konflikcie o wybór stosowanego prawa z pomocą może przyjść zawarta w umowie klauzula arbitrażowa, czyli zapis na sąd polubowny, do którego strony udają się w razie wystąpienia sporu. Wyrok arbitrażowy ma zasięg międzynarodowy i wartość taką, jak wyrok sądu powszechnego, stąd często łatwiejszym rozwiązaniem jest skorzystanie z takiego rozwiązania, aniżeli szukanie różnych rozwiązań prawnych z wielu systemów.