Zakaz ma być wprowadzany stopniowo, w 2018 r. obowiązywać będzie w dwie niedziele w miesiącu, w 2019 r. - w trzy, a w 2020 będzie dotyczył już wszystkich niedziel.
Zgodnie z ustawą zakaz obowiązuje w placówkach handlowych, w szczególności w sklepach, na stoiskach, straganach, w hurtowniach, w składach węgla, składach materiałów budowlanych, domach towarowych, domach wysyłkowych, biurach zbytu. Właściciel będzie mógł otworzyć w niedziele placówkę tylko wtedy, gdy sprzedaż będzie prowadził we własnym imieniu i na własny rachunek. To samo dotyczy sklepów działających na zasadzie franczyzy.
Otwarte mogą być galerie handlowe, które dziś często pełnią także funkcję rozrywkowo – usługową. Czynne zatem mogą być działające w nich kina, kawiarnie, restauracje, siłownie czy place zabaw.
NOWOŚĆ na Infor.pl: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!
Pierwszą niedzielą, w którą nie zrobimy zakupów będzie 11 marca. Zakaz handlu będzie obowiązywał także w następujące niedziele: 18 marca, 1 kwietnia (Wielkanoc), 8, 15 i 22 kwietnia,13 i 20 maja,10 i 17 czerwca, 8, 15 i 22 lipca,12 i 19 sierpnia, 9,16 i 23 września,14 i 21 października,11 i 18 listopada, 9 grudnia a także jak dotychczas w święta.
Polecamy: Zakaz handlu w niedziele i święta (PDF)
Ustawa wprowadza ponadto ograniczenie handlu w Wigilię (24 grudnia) oraz w Wielką Sobotę (31 marca). Sklepy będą mogły być wtedy czynne jedynie do godziny 14.
Od zakazu przewidziano wiele wyjątków. Zakazem nie zostaną objęte m.in. stacje benzynowe, w apteki, piekarnie a także na platformy internetowe.
O wszystkich wyjątkach przeczytasz tutaj: Zakaz handlu w niedziele od 1 marca 2018 - wyjątki
Za złamanie zakazu i powierzenie wykonywania pracy w handlu lub wykonywania czynności związanych z handlem pracownikowi lub zatrudnionemu grożą wysokie kary grzywny – od 1000 złotych do aż 100 000 zł. a przy uporczywym łamaniu ustawy - kara ograniczenia wolności.
Obywatelski projekt ustawy o zakazie handlu w niedziele został przygotowany z inicjatywy NSZZ "Solidarność". Komitet Inicjatywy Ustawodawczej uzasadniał ten pomysł m.in. prawem pracownika do wypoczynku, specjalnym charakterem tego dnia a także pozytywnymi skutkami społecznymi poprzez wzmacnianie więzi rodzinnych. Pod projektem zebrano ponad 114 tys. podpisów.
Pierwotnie projekt był bardziej rygorystyczny a zakaz handlu miał obowiązywać we wszystkie niedziele. W trakcie prac parlamentarnych był jednak wielokrotnie zmieniany. Projekt obywatelski przewidywał chociażby mniejszą liczę wyjątków od zakazu handlu a także możliwość wymierzenia kary do 2 lat pozbawienia wolności za działania niezgodne z przepisami ustawy. Zawierał także przepis stanowiący, że „zatrudnienie w niedziele obejmuje handel i wykonywanie innych czynności sprzedażowych w 24 kolejnych godzinach, poczynając od godziny 6.00 w niedzielę do godziny 6.00 dnia następnego”. Finalnie jednak z tego przepisu zrezygnowano. Duże sieci supermarketów mogą więc zobligować pracowników, aby poniedziałkową zmianę zaczynali już w nocy z niedzieli na poniedziałek.
Zobacz: Prawo dla firm
Prawdopodobnie będziemy mieli także do czynienia z różnymi próbami obchodzenia nowego prawa. Niektóre sieci rozważają możliwość otwarcia sklepu w formie showroom gdzie można by było obejrzeć i przymierzyć produkty natomiast zakupu dokonać przez Internet.
Najnowsze wspólne stanowisko Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz PIP dotyczące interpretacji przepisów dostępne tutaj: Zakaz handlu w niedziele od 1 marca 2018 - pytania i odpowiedzi.
Projekt ustawy krytykuje m.in. Forum Obywatelskiego Rozwoju oraz Konfederacja Lewiatan wskazując na wiele nieprecyzyjnych sformułowań zawartych w tym akcie prawnym a także na możliwe negatywne skutki dla gospodarki.
Podyskutuj o tym na naszym FORUM!
Podstawa prawna:
Ustawa o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni (Dz.U. 2018 poz. 305)