Sprzeciw od kontroli skarbowej
Sposób przeprowadzenia kontroli skarbowej w firmie został szczegółowo określony w Ustawie o swobodzie działalności gospodarczej z dnia 2 lipca 2004 r. Zgodnie z art. 84c przedsiębiorca może wnieść sprzeciw wobec podjęcia i wykonywania czynności kontrolnych przez organ skarbowy, w przypadku gdy weryfikacja nie przebiega zgodnie z zasadami, określonymi w innych artykułach ww. ustawy.
Organ skarbowy przeprowadza kontrolę nieprawidłowo, jeśli nie stosuje się do zapisów w art. 79-79b, dotyczących rozpoczynania i przeprowadzania działań, art. 80 ust. 1 i 2, opisujących kwestie przeprowadzania kontroli pod nieobecność kontrolowanego i jego przedstawicieli, art. 82, który zabrania w większości przypadków przeprowadzać u przedsiębiorcy więcej niż jedną kontrolę w tym samym czasie, i w końcu art. 83, określającego czas trwania działań.
Co zatem robić, kiedy przedsiębiorca stwierdzi, że któreś z jego praw jest łamane?
Zobacz: Podatnik ma tydzień na przygotowanie się do kontroli fiskusa
Sprzeciw od kontroli - jak działać?
Postępowanie należy zacząć od złożenia pisemnego sprzeciwu z dokładnym uzasadnieniem, bezpośrednio do organu przeprowadzającego kontrolę. Poza nim, w formie pisemnej należy również przedstawić zawiadomienie o złożeniu takiego wniosku. Trzeba w tej sytuacji zwrócić szczególną uwagę na terminy - sprzeciw może bowiem zostać złożony wyłącznie w terminie do trzech dni od rozpoczęcia kontroli. Wyjątek stanowi tu oczywiście złamanie reguł dotyczących czasu trwania weryfikacji - zgodnie z przepisami, w zależności od wielkości przedsiębiorstwa kontrola może trwać nawet 48 dni. Dlatego też w takim przypadku przedsiębiorca ma na złożenie wniosku również trzy dni, ale liczonych od daty przekroczenia limitu czasowego przez kontrolera.
W momencie, gdy sprzeciw trafi do organu skarbowego, kontrola musi zostać wstrzymana. Jednynym działaniem, jaki mogą w tym przypadku podjąć kontrolerzy, jest zabezpieczenie dowodów mających związek ze sprawdzanymi zdarzeniami. Wśród takich rzeczy mogą znaleźć się dokumenty, informacje, próbki wyrobów i inne nośniki danych o wartości dowodowej. Natomiast pozostałe działania kontrolne muszą zostać odłożone na trzy dni - tyle bowiem czasu na rozpatrzenie wniosku ma organ skarbowy. Jeśli uzna on, że kontrola powinna zostać kontynuowana, do przedsiębiorcy powinno dotrzeć stosowane powiadomienie. Dopiero wtedy można wznowić czynności weryfikacyjne.
Organ skarbowy może też wydać opinię, iż kontrola powinna zostać zamknięta. Warto też pamiętać, że jeśli podatnik nie otrzyma odpowiedzi na swoje pismo w terminie wcześniej wspomnianych trzech dni roboczych, także uznaje się, że kontrola nie zostanie wznowiona.
Natomiast w przypadku, gdy decyzja zostanie wydana na niekorzyść przedsiębiorcy, pojawia się kolejna możliwość - złożenia zażalenia. Także to pismo musi znaleźć się w urzędzie w terminie trzech dni od otrzymania decyzji pierwotnej. Kontrola skarbowa znowu powinna zostać wstrzymana, tym razem jednak - na siedem dni roboczych. Tak jak w przypadku sprzeciwu, organ skarbowy ma dwie możliwości - kontynuowania lub zamknięcia kontroli. Jeśli decyzja nie zostanie dostarczona podatnikowi w wyznaczonym czasie, uznaje się działania weryfikacyjne za zakończone.
Zobacz: Sprzeciw wobec kontroli działalności gospodarczej
Kiedy nie można zgłosić sprzeciwu?
Możliwość zgłoszenia sprzeciwu od kontroli jest prawem przedsiębiorcy. Zdarzają się jednakże sytuacje, w których nie można z tego prawa skorzystać. Zostały one określone w art. 84 ustawy.
Przede wszystkim, sprzeciw nie zostanie uznany, jeśli kontrola ma na celu przeciwdziałać popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, w tym przestępstwa lub wykroczenia skarbowego. Podobnie przedsiębiorca nie może zaprotestować przeciw kontroli wtedy, gdy służy ona zabezpieczniu dowodów dotyczących ww. czynów zabronionych. W takiej sytuacji nie ma także znaczenia, czy postępowanie odbywa się w obecności, czy też podczas nieobecności właściciela firmy lub też jego pełnomocników.
Nie zawsze złamaniem praw przedsiębiorcy będzie także prowadzenie więcej niż jeden kontroli w tym samym czasie. Także w tym przypadku argumentem, zezwalającym na zwiększenie postępowań weryfikacyjnych, jest zapobieganie popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, także skarbowego, albo zabezpieczenie dowodów jego popełnienia.
Kontrola działalności gospodarczej może też być objęta szczególnymi przepisami - zawartymi w art. 84a pkt 1-7. W takim przypadku podatnik także nie może zgłosić sprzeciwu. Kogo zatem dotyczą przepisy szczególne?
Wśród przedsiębiorstw objętych specjalnymi przepisami można wyróżnić te, które podlegają specjalnemu nadzorowi w zakresie:
● ustawy o Służbie Celnej,
● ustawy o ochronie zwierząt, ustawy Prawo Farmaceutyczne, ystawy o weterynaryjnej kontroli granicznej, stawy o kontroli weterynaryjnej w handlu, ystawy o Inspekcji Weterynaryjnej, ystawy o produktach pochodzenia zwierzęcego, ustawy o paszach,
● kontroli administracyjnej rybołóstwa na podstawie ustawy o rybołóstwie,
● kontroli związanej z nadawaniem towarom przeznaczenia celnego, dokonywanej w urzędzie celnym albo innym miejscu wyznaczonym, na podstawie przepisów celnych oraz ustawy o ochronie roślin,
● kontroli przemieszczających się środków transportu, osób z nich korzystających oraz towarów nimi przewożonych na podstawie ustawy o Służbie Celnej, ustawy o transporcie drogowym i ustawy o transporcie kolejowym,
● zakup ptoduktów lub usług sprawdzających rzetelność usługi na podstawie ustawy o Inspekcji Handlowej oraz
● sprzedaży dokonywanej poza punktem stałej lokalizacji na podstawie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.
Jak więc widać, przedsiębiorca, którego firma została poddana kontroli nie jest bezbronny. Zawsze gdy łamane są jego prawa możliwe jest wystąpienie ze sprzeciwem. Wyjątkami są tylko postępowania związane ze specjalnymi przepisami lub też dotyczące wykroczeń albo przestępstw.
Zobacz: Kontrole w przedsiębiorstwie