Od 20 września 2008 r. przedsiębiorcy mają więcej uprawnień przy załatwianiu spraw w organach administracji publicznej. Przepisy ustawy z 10 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 141, poz. 888) nałożyły na te organy zakaz odmawiania przedsiębiorcom przyjmowania niekompletnych pism i wniosków oraz żądania od nich jakichkolwiek dokumentów, których konieczność przedstawienia lub złożenia nie wynika wprost z przepisów prawa. Oznacza to, że organ musi takie niekompletne pismo lub wniosek przyjąć, a następnie domagać się uzupełnienia braków oraz wskazać termin i sposób uzupełnienia ich. Dopiero gdy przedsiębiorca nie uzupełni braków w terminie pismo, zostanie zwrócone.
Dzięki takiemu rozwiązaniu przedsiębiorca uniknie przedawnienia roszczenia, a także zachowa wszelkie wymagane terminy, gdy pismo lub wniosek składał w ostatniej chwili. Uzupełnienie braków może mu zająć kilka dni nawet z przyczyn od niego niezależnych. W praktyce mogłoby się więc zdarzyć, że gdyby urzędnik odmówił przyjęcia niekompletnego pisma, to uzupełnienie braków byłoby możliwe dopiero po upływie przedawnienia.
Artykuł 11, ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że organy administracji publicznej mają obowiązek załatwiania spraw przedsiębiorców bez zbędnej zwłoki. Nie oznacza to, że sprawa musi być załatwiona natychmiast, ale tak szybko, jak to jest tylko możliwe. Pracownik organu nie może więc odłożyć sprawy do dnia upływu ustawowego terminu do załatwienia jej, ale musi to zrobić jak najszybciej.
Urzędnicy niezwłocznie muszą załatwiać sprawy, które mogą zostać rozpatrzone na podstawie dowodów przedstawionych przez stronę łącznie z żądaniem wszczęcia postępowania lub na podstawie faktów i dowodów powszechnie znanych. Taki sam obowiązek ciąży na organie wówczas, gdy fakty i dowody są znane organowi z urzędu lub są możliwe do ustalenia na podstawie danych, którymi on rozporządza.
Gdyby jednak załatwienie sprawy przedsiębiorcy wymagało przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego, to powinno to nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca, zaś sprawy szczególnie skomplikowanej - nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od wszczęcia postępowania, a w postępowaniu odwoławczym - w ciągu miesiąca od dnia otrzymania odwołania.
Wszystkie terminy biegną jednak dopiero od momentu uzupełnienia niekompletnego pisma lub wniosku, a nie od momentu złożenia go z brakami. Nie wlicza się do nich terminów przewidzianych do uzupełnienia pisma lub wniosku oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy przedsiębiorcy albo z przyczyn niezależnych od organu.
Gdyby jednak organ nie podjął w ustalonym terminie czynności w sprawie, lub wprawdzie prowadził postępowanie, ale w terminie nie wydał decyzji, postanowienia albo nie podjął wymaganej czynności i nie wyznaczył nowego terminu załatwienia sprawy, to wówczas przedsiębiorca może wystąpić wobec niego z zarzutem bezczynności.
MAŁGORZATA PIASECKA-SOBKIEWICZ
malgorzata.piasecka@infor.pl