Zgodnie z art. 4 ustawy deweloperskiej, deweloper zapewnia nabywcom co najmniej jeden z następujących środków ochrony:
- zamknięty mieszkaniowy rachunek powierniczy;
- otwarty mieszkaniowy rachunek powierniczy i gwarancję ubezpieczeniową;
- otwarty mieszkaniowy rachunek powierniczy i gwarancję bankową;
- otwarty mieszkaniowy rachunek powierniczy.
Przepis art. 4 Ustawy stosuje się do przedsięwzięć deweloperskich, w odniesieniu do których rozpoczęcie sprzedaży nastąpiło po dniu wejścia jej w życie (art. 37). W przypadku przedsięwzięć deweloperskich, w odniesieniu do których rozpoczęcie sprzedaży nastąpiło przed dniem wejścia w życie Ustawy, deweloper w prospekcie informacyjnym zamieszcza w sposób widoczny dla nabywcy informację o braku stosowania środków ochrony, o których mowa w art. 4 (art. 38).
Dodatkowo, art. 3 ustęp 10 zawiera definicję pojęcia „rozpoczęcie sprzedaży” – zgodnie z tym artykułem jest to podanie do publicznej wiadomości informacji na temat rozpoczęcia procesu oferowania lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych w ramach określonego przedsięwzięcia deweloperskiego.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
Zobacz też: Jak odzyskać pieniądze od dewelopera?
Rodzaje rachunków
Ustępy 7 i 8 art. 3 u.o.p.n. zawierają definicje podstawowych rachunków wprowadzonych przez przepisy Ustawy:
- otwarty mieszkaniowy rachunek powierniczy − należący do dewelopera rachunek powierniczy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665, z późn. zm.4) służący gromadzeniu środków pieniężnych wpłacanych przez nabywcę, na cele określone w umowie deweloperskiej, z którego wypłata zdeponowanych środków następuje zgodnie z harmonogramem przedsięwzięcia deweloperskiego określonego w tej umowie;
- zamknięty mieszkaniowy rachunek powierniczy − należący do dewelopera rachunek powierniczy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe służący gromadzeniu środków pieniężnych wpłacanych przez nabywcę na cele określone w umowie deweloperskiej, z którego wypłata zdeponowanych środków następuje jednorazowo, po przeniesieniu na nabywcę prawa, o którym mowa w art. 1.
Ustawa bardzo szczegółowo reguluje zagadnienie mieszkaniowego rachunku powierniczego – rozdział 2, 3 i 4 Ustawy (od art. 5 do art. 16) opisują stosunki między nabywcą, deweloperem oraz bankiem, związane z wprowadzeniem do obrotu właśnie tego instrumentu.
Celem tego artykułu jest zobrazowanie jak funkcjonują przepisy dotyczące rachunków powierniczych w praktyce. Zwłaszcza, że właśnie ta zmiana jest fundamentalną zmianą na tym rynku i właśnie wokół tego przepisu w trakcie pracy nad Ustawą, a także obecnie było najwięcej kontrowersji.
Poniżej zacytowano fragment stanowiska Polskiego Związku Firm Deweloperskich wobec tzw. ustawy deweloperskiej, która obrazuje te kontrowersje: „Najdonioślejszym w skutki rozwiązaniem przyjętym w ustawie jest uzależnienie możliwości prowadzenia działalności deweloperskiej od zgody banku na prowadzenie specjalnego rodzaju rachunku –
mieszkaniowego rachunku powierniczego. Obowiązek uzyskania rachunku powierniczego w banku (czyli koncesjonowania i swoistej „licencji na działalność”) może doprowadzić do znacznego ograniczenia liczby firm deweloperskich”.
Dodatkowo, prasa donosiła, że nowe przepisy są praktycznie martwe, gdyż jedynie niewielka liczba podmiotów otworzyła mieszkaniowy rachunek powierniczy. W celu zweryfikowania opinii takich jak przywołano powyżej oraz uzyskania rzeczywistego obrazu sytuacji na rynku, zadano deweloperom szereg pytań na temat mieszkaniowych rachunków powierniczych.
Zobacz: Odbiór mieszkania od dewelopera
Źródło: Raport z badania rynku budownictwa mieszkaniowego - rynek pierwotny