Rozporządzenie, którego dotyczy projekt KE, zapewni obywatelom i przedsiębiorstwom możliwość używania krajowych systemów identyfikacji elektronicznej (e-ID) w celu korzystania z usług publicznych w państwach UE dysponujących takimi systemami.
Rozporządzenie przyczyni się także do stworzenia rynku wewnętrznego w zakresie podpisu elektronicznego i transgranicznych elektronicznych usług zaufania, gwarantując, że będą one skuteczne ponad granicami, a ich status prawny będzie identyczny ze statusem usług opierających się na dokumentach papierowych. Umożliwi to ogromne oszczędności na polu elektronicznych zamówień publicznych.
We wniosku uwzględniono w pełni zarówno istniejące krajowe systemy identyfikacji elektronicznej, jak i preferencje państw członkowskich nieposiadających takich systemów.
Przepisy rozporządzenia stanowią, że państwo posiadające system identyfikacji elektronicznej ma prawo podjąć decyzję, czy chce dołączyć do europejskiego systemu.
W przypadku gdy państwo członkowskie podejmie decyzję o przyłączeniu się do ogólnoeuropejskiego systemu, musi ono zapewnić taki dostęp do usług publicznych za pomocą identyfikacji elektronicznej, jaki posiadają jego obywatele.
Neelie Kroes, wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej, powiedziała 4 czerwca 2012 r.: „Transakcje przeprowadzane przez obywateli i przedsiębiorstwa na pozbawionym granic jednolitym rynku cyfrowym – oto prawdziwa wartość Internetu. Pewność prawa i zaufanie mają również ogromne znaczenie, dlatego potrzebujemy bardziej kompleksowego rozporządzenia w sprawie podpisów elektronicznych i identyfikacji elektronicznej. (…) Przedstawiony dziś wniosek umożliwia obywatelom posiadającym elektroniczne środki identyfikacji na pełne wykorzystanie korzyści z tym związanych. Wprowadzając klauzulę wzajemnego uznawania krajowych elektronicznych dokumentów tożsamości oraz wspólne normy dotyczące usług zaufania oraz podpisów elektronicznych, unikniemy podziału Internetu i rozproszenia elektronicznych usług publicznych na poziomie krajowym oraz ułatwimy działalność dużej liczbie przedsiębiorstw i życie ogromnej liczbie obywateli."
Proponowane rozporządzenie:
- nie zobowiązuje państw członkowskich UE do wprowadzenia krajowych dokumentów tożsamości, elektronicznych dowodów tożsamości lub innych rozwiązań w tym zakresie, ani nie wymaga od osób fizycznych uzyskania takich dokumentów,
- nie wprowadza ogólnoeuropejskiego elektronicznego dokumentu tożsamości ani europejskiej bazy danych osobowych,
- nie zawiera przepisów umożliwiających lub też nakazujących przekazywanie danych osobowych stronom trzecim.
Zdaniem Komisji Europejskiej głównymi beneficjentami nowych przepisów ww. rozporządzenia będą:
- Studenci, którzy będą mogli zapisać się przez Internet na studia na zagranicznej uczelni bez konieczności odbywania podróży w celu osobistego dopełnienia formalności;
- Osoby przeprowadzające się innego kraju UE, wstępujące w związek małżeński za granicą lub wypełniające wiele deklaracji podatkowych;
- Pacjenci wymagający pomocy medycznej za granicą, którzy będą mogli bezpiecznie sprawdzić swoje dane medyczne dostępne w Internecie bądź też zezwolić swojemu lekarzowi na dostęp do tych danych:
- Przedsiębiorcy, którzy będą mogli składać przez Internet oferty w przetargach publicznych we wszystkich krajach UE. Możliwe będzie podpisanie, datowanie oraz zapieczętowanie dokumentów przetargowych elektronicznie, bez konieczności drukowania dużej liczby egzemplarzy i wysyłania ich pocztą kurierską.
- Osoby zamierzające prowadzić działalność gospodarczą w innym kraju UE, które będą mogły z łatwością otworzyć firmę przez Internet oraz składać sprawozdania roczne drogą elektroniczną.
- Rządy, które będą mogły znacznie zmniejszyć koszty administracyjne oraz zwiększyć wydajność pracy, w ten sposób służąc lepiej swoim obywatelom oraz oszczędzając pieniądze podatników.
Szczegóły projektowanych przepisów
Dwa zasadnicze elementy rozporządzenia – elektroniczna identyfikacja oraz podpis elektroniczny – stworzą , w zamierzeniu KE, przewidywalne otoczenie regulacyjne, które zapewni bezpieczne i płynne interakcje elektroniczne między przedsiębiorstwami, obywatelami i władzami publicznymi. W związku z tym zwiększy się skuteczność prywatnych i publicznych usług internetowych, e-biznesu oraz handlu elektronicznego w UE.
Strategia w odniesieniu do podpisu elektronicznego, która opiera się na obowiązującej obecnie dyrektywie w sprawie podpisu elektronicznego (dyrektywa 1999/93/WE) przyniosła pewien stopień harmonizacji działań w całej Europie.
Podpis elektroniczny - jak uzyskać?
Pomysł na E-biznes – czy to się w ogóle opłaca?
Wszystkie kraje UE posiadają przepisy dotyczące podpisu elektronicznego, jednak ponieważ różnią się one od siebie, przeprowadzanie transgranicznych transakcji elektronicznych jest praktycznie niemożliwe. To samo dotyczy usług zaufania, takich jak znaczniki czasu, pieczęci elektroniczne i przekaz elektroniczny oraz uwierzytelnianie stron internetowych – działaniom tym brakuje nadal interoperacyjności na poziomie europejskim.
Dlatego też w rozporządzeniu proponuje się wspólne zasady i praktyki dotyczące wspomnianych usług.
W odniesieniu do elektronicznych środków identyfikacji, rozporządzenie wprowadza zasadę wzajemnego uznawania i akceptacji, służącą pewności prawnej. Państwa członkowskie UE uznają te krajowe elektroniczne środki identyfikacji, które zostały oficjalnie zgłoszone Komisji.
Państwa członkowskie UE nie są zobowiązane do zgłaszania krajowych systemów identyfikacji elektronicznej, jednak Komisja ma nadzieję, że wiele państw członkowskich podejmie taką decyzję.
Za pomocą projektu pilotażowego STORK, w którym wzięło udział 17 państw członkowskich, Komisji i państwom członkowskim UE udało się dowieść, że wzajemne uznawanie systemów identyfikacji elektronicznej jest możliwe.
Przedstawiony 4 czerwca 2012 r. projekt rozporządzenia jest ostatnim z pakietu 12 kluczowych projektów przewidzianych w Akcie o jednolitym rynku (zob. IP/11/469).
Propozycje te zostały również uwzględnione w planie działań na rzecz administracji elektronicznej 2011 do 2015 r. (zob. IP/10/1718), unijnym planie działań na rzecz stabilności i wzrostu (zob. IP/11/1180); oraz w Europejskiej agendzie cyfrowej (zob. IP/10/581, MEMO/10/199 i MEMO/10/200).
Więcej informacji:
Identyfikacja elektroniczna, podpis elektroniczny oraz usługi zaufania: pytania i odpowiedzi
Projekty pilotażowe w zakresie transgranicznych usług publicznych
Strona internetowa poświęcona agendzie cyfrowej
Źródło: Komisja Europejska