Najnowsze dane Narodowego Banku Polskiego po raz pierwszy od dłuższego czasu wskazały na spadek podaży pieniądza. Warto jednak zwrócić uwagę, że liczby te kurczą się głównie w zestawieniu miesięcznym, natomiast w porównaniu z początkiem 2022 roku notują nadal wzrosty – o 6,9% (23,4 mld PLN). Podobnie jest w przypadku gotówki. Pomimo czerwcowego odpływu fizycznego pieniądza z rynku jest go o 7,7% (27 mld PLN) więcej w zestawieniu ze styczniem br.
Gotówka cały czas funkcjonuje na co dzień
Badania przeprowadzone przez firmę Tavex pokazują, że dla większości Polaków gotówka wciąż jest w gospodarce niezbędna – aż 82% z nich sprzeciwia się jej likwidacji w obiegu gospodarczym. Do głównych powodów, dla których wciąż chcemy używać gotówki, należą m.in. lepsza kontrola wydatków (30%), poczucie niezależności (21%) czy ochrona danych osobowych (17%).
Co więcej, 80% Polaków dysponuje gotówką – wynika z analizy firmy Tavex. Jest to również domena młodych. Przykładowo kwotę powyżej 100 zł w banknotach ma 20% respondentów zarówno w wieku do 24 lat, jak i w przedziale 25-34 lat.
Argumenty za pozostawieniem gotówki w obiegu
Argumentem „za” pozostawieniem gotówki w obiegu jest niezależność, która w ostatnim czasie nabrała na znaczeniu. Przykładowo w przypadku awarii infrastruktury technicznej, która sparaliżowałaby cały system płatniczy, posiadając fizyczne pieniądze w portfelu nadal możemy dokonywać transakcji. Co więcej, w środowisku rosnącej inflacji i stóp procentowych gotówka pozwala nam efektywniej zaplanować i kontrolować wydatki – mówi Aleksander Pawlak, Prezes Zarządu firmy Tavex. Pieniądz gotówkowy ułatwia również udział w życiu społecznym ludziom mniej biegłym technologicznie, jak np. osobom starszym ¬– dodaje.
Co się dzieje z pieniędzmi?
Według danych NBP podaż pieniądza w czerwcu br. zmniejszyła się o ponad 16 mld zł. Część z tej kwoty przypada również na gotówkę, która wyszła z obiegu.
Drogi pieniądz wyraźnie zmniejsza popyt na kredyty i zwiększa chęć do redukcji zadłużenia. Jak podał NBP w swoim raporcie liczba sprzedanych kontraktów na budowę mieszkań na największych rynkach pierwotnych w I kwartale 2022 r. była najniższa w okresie ostatnich sześciu kwartałów. Natomiast według czerwcowego odczytu BIK Indeksu Popytu na Kredyty Mieszkaniowe o 59,9% spadła wartość zapytań o kredyty mieszkaniowe.
Czy jest się więc czym martwić? Obecnie ciężko stwierdzić. Gdyby tendencje te nadal się utrzymały, pogłębiłoby to spadek aktywności gospodarczej i działało antyinflacyjnie. Jednak zmiana, którą obecnie obserwujemy jest pewną „nowością” na rynku. W zestawieniu z poprzednimi miesiącami zarówno podaż pieniądza, jak i wartość gotówki w obiegu rośnie. Przykładowo w porównaniu do stycznia br. jest jej o ponad 27 mld PLN więcej – mówi Aleksander Pawlak, Prezes Zarządu firmy Tavex. Warto również zdawać sobie sprawę z tego co stoi za czerwcowym spadkiem wartości fizycznego pieniądza w obrocie. Pieniądze te ulokowane zostały m.in. w długoterminowych lokatach czy w nowej ofercie obligacji detalicznych – dodaje.
Źródło: Tavex