W toku licytacji wykonawcy przebijają oferty złożone przez konkurentów, oferując coraz niższe ceny. Dzięki wykorzystaniu narzędzi elektronicznych wykonawcy mogą na bieżąco obserwować przebieg licytacji (w tym również zaproponowane przez innych wykonawców ceny) i niezwłocznie reagować na jej przebieg.
Licytacja elektroniczna została zaprojektowana jako prosty i szybki sposób udzielania mniej skomplikowanych zamówień. Wskazuje na to chociażby fakt, iż początkowo możliwość jej stosowania została przez ustawodawcę ograniczona wyłącznie do zamawiania dostaw lub usług powszechnie dostępnych i o ustalonych standardach jakościowych. Jakkolwiek ustawa z dnia 4 września 2008 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień rozszerzyła jej zastosowanie na wszystkie dostawy, usługi i roboty, także na budowlane, to jednak w dalszym ciągu to właśnie do takich prostych zamówień licytacja elektroniczna nadaje się najbardziej.
Może ona być stosowana wyłącznie do udzielania zamówień o mniejszej wartości, nieprzekraczającej tzw. progów unijnych – kwot określonych w rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie kwot wartości zamówień oraz konkursów, od których jest uzależniony obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich (DzU Nr 224, poz. 1795)2. Wynika to z faktu, iż tryb licytacji elektronicznej nie został przewidziany przepisami dyrektyw unijnych – dyrektywy 2004/18/WE oraz 2004/17/WE.
Stosowanie licytacji elektronicznej niesie za sobą wiele wymiernych korzyści. Do najważniejszych z nich należą:
• możliwość osiągnięcia znaczących oszczędności;
• zapewnienie wyższej niż w tradycyjnych postępowaniach przejrzystości postępowania;
• możliwość udzielenia postępowania szybciej niż w tradycyjnym trybie przetargowym;
• zapewnienie większej konkurencji.
Polecamy: Kiedy nie stosuje się ustawy Prawo zamówień publicznych?
Szacuje się, że ceny uzyskiwane w wyniku zastosowania mechanizmu licytacji elektronicznej są średnio 20% niższe niż w przypadku stosowania procedur „papierowych”. Potwierdzają to statystyki dotyczące licytacji elektronicznych przeprowadzonych na Platformie Licytacji Elektronicznych Urzędu Zamówień Publicznych. Wynika to przede wszystkim z faktu, że w toku licytacji elektronicznej wykonawcy uzyskują pełną informację o cenach oferowanych przez konkurentów – i mogą na bieżąco reagować na ich oferty, proponując korzystniejsze warunki cenowe.
Do tego należy doliczyć zaoszczędzone koszty administracyjne związane z prowadzeniem procedury w formie elektronicznej, na co składają się w szczególności: brak obowiązku dokonywania oceny ofert przez pracowników zamawiającego, automatyczne generowanie przez system licytacyjny niektórych dokumentów (zaproszenia do udziału w licytacji, zawiadomienia o wyborze oferty najkorzystniejszej) czy też przekazywanie wszelkich dokumentów, oświadczeń i wniosków od momentu otwarcia licytacji wyłącznie drogą elektroniczną.
Kolejną argumentem przemawiającym za stosowaniem licytacji elektronicznej jest wysoka przejrzystość prowadzonego postępowania. Powoduje ją przede wszystkim fakt, iż wszystkie informacje związane ze składanymi postąpieniami są jawne i widoczne dla wszystkich zainteresowanych podmiotów bezpośrednio w systemie informacyjnym. Dodatkowo, informacje te są zwykle w trwały sposób zapisane, a zapisy te mogą stanowić istotną pomoc przy wyjaśnianiu mogących pojawić się zarzutów dotyczących przeprowadzenia licytacji albo stanowić materiał dowodowy w przypadku wystąpienia ewentualnych sporów pomiędzy zamawiającym a uczestnikami postępowania.
Nie bez znaczenia jest również fakt, że licytacja elektroniczna jest obecnie trybem umożliwiającym stosunkowo szybkie udzielenie zamówienia. Jak wynika ze statystyk opublikowanych w rocznym Sprawozdaniu Urzędu Zamówień Publicznych z udzielonych zamówień, w roku 2009 średni czas trwania procedury prowadzonej w trybie licytacji elektronicznej wyniósł 34 dni, a więc najkrócej spośród wszystkich trybów udzielenia zamówienia.
Powyższe cechy czynią tryb licytacji elektronicznej bardzo skutecznym narzędziem udzielania mniej skomplikowanych, prostszych zamówień publicznych.
Polecamy: serwis Leasing
Artykuł jest fragmentem publikacji: „Instrumenty elektroniczne w procesie udzielania zamówień publicznych”. Publikacja została opracowana w ramach projektu systemowego Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.