Łatwiej ze wsparciem kooperantów
Nowelizacja Prawa zamówień publicznych stwarza przede wszystkim realną szansę na poszerzenie kręgu przedsiębiorców, mogących ubiegać się o przyznanie zamówień publicznych.
Jak przewiduje mianowicie ust. 2a dodany na podstawie nowelizacji do art. 26 Prawa zamówień publicznych, wykonawca na żądanie zamawiającego i w zakresie przez niego wskazanym jest zobowiązany wykazać odpowiednio (nie później niż na dzień składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu lub składania ofert) m.in. że:
- dysponuje odpowiednimi uprawnieniami do wykonywania określonej działalności lub czynności (jeżeli przepisy prawa nakładają obowiązek ich posiadania),
- wiedzą i doświadczeniem oraz potencjałem technicznym, jak również
- osobami zdolnymi do wykonania zamówienia, a także odpowiednią sytuacją ekonomiczną i finansową, umożliwiającą realizację zamówienia.
Istotne novum polega w tym przypadku na tym, że zgodnie ze znowelizowanymi przepisami, wykonawcy nie muszą już samodzielnie wykazywać, iż spełniają wszystkie powyższe kryteria.
Jak przewiduje bowiem ust. 2b, dodany w wyniku nowelizacji do art. 26 Prawa zamówień publicznych, wykonawcy będą mogli w tym względzie polegać na wiedzy, doświadczeniu, potencjale technicznym, a także zdolności finansowej innych podmiotów. I to niezależnie od charakteru prawnego łączących ich z nimi stosunków.
Wykonawca, aby udowodnić zamawiającemu, że będzie dysponował zasobami niezbędnymi do realizacji zamówienia powinien przedstawić zamawiającemu pisemne zobowiązanie tych innych podmiotów, że oddadzą wykonawcy do dyspozycji niezbędne zasoby na czas wykonywaniu udzielonego zamówienia.
Faktycznie więc to na innych podmiotach, występujących przeważnie jako kooperanci wykonawcy (w praktyce często znacznie więksi i zamożniejsi od przedsiębiorcy ubiegającego się o udzielenie zamówienia publicznego) spoczywać będzie główny ciężar odpowiedzialności za prawidłową i zgodną w wymaganiami zamawiającego realizację zamówienia.
Polecamy: Jak założyć firmę
Poza tym tak jak dotychczas, zgodnie z art. 26 ust. 1 Prawa zamówień publicznych, w przypadku gdy wartość kontraktu przekracza kwotę określoną w odrębnych przepisach (tj. np. dla robót budowlanych równowartość w złotych kwoty 4.845.000 euro) zamawiający ma obowiązek wezwać kandydata ubiegającego się o udzielenie zamówienia publicznego do przedstawienia dokumentów poświadczających spełnianie warunków udziału w postępowaniu.
Jeżeli natomiast wartość kontraktu nie przekracza kwot określonych w odrębnych przepisach (tj. np. dla robót budowlanych równowartości w złotych kwoty 4.845.000 euro) zamawiający może ale nie ma obowiązku wzywać ubiegającego się o udzielenie zamówienia publicznego do przedstawienia tych dokumentów.
Oświadczenia lub dokumenty potwierdzające spełnianie warunków udziału w postępowaniu, zamawiający wskazuje w ogłoszeniu o zamówieniu, specyfikacji istotnych warunków zamówienia lub zaproszeniu do składania ofert.
Szybsza procedura
Nowelizacja Prawa zamówień publicznych zmieniła również warunki udzielania przez zamawiającego odpowiedzi na zapytania dotyczące wyjaśnienia treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Jak przewiduje art. 38 ust. 1 Prawa zamówień publicznych, wykonawca może zwrócić się do zamawiającego o wyjaśnienie treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, a zamawiający jest obowiązany udzielić wyjaśnień niezwłocznie, jednak nie później niż na 6 dni przed upływem terminu składania ofert.
W przypadku zaś przetargu ograniczonego oraz negocjacji z ogłoszeniem, kiedy zachodzi pilna potrzeba udzielenia zamówienia, zamawiający jest obowiązany udzielić wyjaśnień na 4 dni przed upływem terminu składania ofert.
Natomiast w sytuacji jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w odrębnych przepisach (tj. np. dla robót budowlanych równowartość w złotych kwoty 4.845.000 euro) zamawiający powinien udzielić wyjaśnień nie później niż na 2 dni przed upływem terminu składania ofert.
Zamawiający udzieli odpowiedzi na pytania dotyczące wyjaśnień odnoszących się specyfikacji istotnych warunków zamówienia w określonych wyżej terminach tylko pod warunkiem, że wniosek o wyjaśnienie treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia wpłynął do zamawiającego nie później niż do końca dnia, w którym upływa połowa wyznaczonego terminu składania ofert.
Jeśli wykonawca nie dotrzyma przewidzianego terminu na złożenie zapytania o udzielenie wyjaśnień, zamawiający będzie mógł udzielić wyjaśnień albo pozostawi ten wniosek bez rozpoznania
Polecamy: Ulgi i odliczenia w PIT
Niekaralność za przestępstwa przeciwko środowisku
Nowelizacja zmieniła również wymogi przesądzające o możliwości dopuszczenia przedsiębiorcy do udziału w postępowaniu w przedmiocie udzielenia zamówienia publicznego.
Dodatkowym kryterium, którego spełnienie jest wymagane w związku z postępowaniem w przedmiocie udzielenia zamówienia publicznego jest wykazanie, że przedsiębiorca będący osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą (albo wspólnicy spółek osobowych czy też w przypadku spółek kapitałowych- urzędujący członkowie zarządu) nie został prawomocnie skazany za przestępstwa przeciwko środowisku.
Przestępstwa przeciwko środowisku na mocy nowelizacji przepisów zostały bowiem dodane do katalogu przestępstw, za które prawomocne skazanie pozbawia możliwości ubiegania się o udzielenie zamówienia publicznego.
Wraz z dokumentacją przedkładaną w związku z postępowaniem w przedmiocie udzielenia zamówienia publicznego należy więc przedstawić zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego (KRK) z wyraźną informacją, potwierdzającą niekaralność za przestępstwa przeciwko środowisku przedsiębiorcy, wspólników spółek osobowych oraz członków zarządu spółek kapitałowych. Dotychczasowe zaświadczenia z KRK, niepotwierdzające niekaralności za przestępstwa przeciwko środowisku już nie wystarczą.
Zmiany procedury odwoławczej
Nowe przepisy przyniosły także istotne zmiany w zakresie procedury odwoławczej w postępowaniu w przedmiocie udzielenia zamówienia publicznego. Na podstawie przepisów nowelizacji obowiązującej od 29 stycznia 2010 r. zmienił się zakres i forma środków ochrony prawnej przewidzianych w Prawie zamówień publicznych.
Najistotniejsza zmiana w tym zakresie wiąże się ze zlikwidowaniem instytucji protestu, który wedle art. 180 ust. 1 prawa zamówień publicznych w brzmieniu obowiązującym przed 29 stycznia 2010 r., można było wnieść wobec treści ogłoszenia o zamówieniu, ogłoszenia o konkursie, postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia, regulaminu konkursu, czynności podjętych przez zamawiającego w postępowaniu lub konkursie oraz w przypadku zaniechania przez zamawiającego czynności, do której był obowiązany na podstawie ustawy.
Obecnie podstawowym środkiem ochrony prawnej przysługującym podmiotom uczestniczącym w postępowaniu w przedmiocie udzielenia zamówienia publicznego jest odwołanie, które zgodnie z treścią art. 180 ust. 1 Prawa zamówień publicznych, w brzmieniu obowiązującym od 29 stycznia 2010 r. przysługuje wyłącznie od niezgodnej z przepisami prawa zamówień publicznych czynności zamawiającego podjętej w postępowaniu o udzielenie zamówienia lub zaniechania czynności, do której zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy.
Jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w odrębnych przepisach (tj. np. dla robót budowlanych równowartości w złotych kwoty 4.845.000 euro) odwołanie przysługuje wyłącznie wobec:
• wyboru trybu negocjacji bez ogłoszenia, zamówienia z wolnej ręki lub zapytania o cenę,
• opisu sposobu dokonywania oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu,
• wykluczenia odwołującego z postępowania o udzielenie zamówienia,
• odrzucenia oferty odwołującego.
Odwołanie, które wnosi się do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w formie pisemnej albo elektronicznej opatrzonej bezpiecznym podpisem elektronicznym, powinno wskazywać czynność lub zaniechanie czynności zamawiającego, której zarzuca się niezgodność z przepisami ustawy, zawierać zwięzłe przedstawienie zarzutów, określać żądanie oraz wskazywać okoliczności faktyczne i prawne uzasadniające wniesienie odwołania.
Odwołujący powinien przesyła kopię odwołania zamawiającemu przed upływem terminu do wniesienia odwołania w taki sposób, aby mógł on zapoznać się z jego treścią przed upływem tego terminu.
Protesty, zniesione w wyniku nowelizacji były darmowe, natomiast za odwołanie wnoszone do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej trzeba będzie zapłacić. Zgodnie z obowiązującym od 15 marca 2010 r. Rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzaju kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania, wartość wpisu w zależności od rodzaju i wartości zamówienia wynosi 7.500 zł, 10.000 zł, 15.000 zł lub nawet 20.000 zł.
Od orzeczeń Krajowej Izby Odwoławczej, tak jak dotychczas przysługuje skarga do sądu. Zmieniała się jednak wartość opłaty sądowej od skarg na orzeczenia Krajowej Izby Odwoławczej wnoszonych do sądu. Dotychczas przedsiębiorcy niezależnie od wartości zamówienia, o którego udzielenie się ubiegali wnosili zryczałtowaną opłatę w kwocie 3 tysięcy zł.
Teraz, zgodnie z art. 34 Ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, w brzmieniu ustalonym na podstawie nowelizacji, obowiązującej od grudnia 2009 r., od skargi na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej przy Prezesie Urzędu Zamówień Publicznych pobiera się opłatę stałą w wysokości pięciokrotności wpisu wniesionego od odwołania w sprawie, której dotyczy skarga, jednakże jeżeli skarga, dotyczy czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego podjętych po otwarciu ofert, pobiera się od niej opłatę stosunkową w wysokości 5 % wartości przedmiotu zamówienia w postępowaniu, którego skarga dotyczy, jednak nie więcej niż 5 mln złotych.