Po sprzedaży nieruchomości dłużnika, na licytacji przeprowadzonej przez komornika i po wpłaceniu stosownej kwoty (ceny nabycia) przez osobę, która nieruchomość nabyła, organ egzekucyjny sporządza plan podziału środków w ten sposób uzyskanych.
Konieczność sporządzenia planu podziału pojawia się także wówczas, gdy suma uzyskana przez egzekucję z ruchomości, wynagrodzenia za pracę lub wierzytelności i innych praw majątkowych nie wystarcza na zaspokojenie wszystkich wierzycieli.
Kolejność zaspokojenia
Z kwoty uzyskanej z egzekucji zaspokaja się w następującej kolejności:
- koszty egzekucyjne, do których zaliczamy niezbędne koszty wyłożone przez wierzyciela na prowadzenie postępowania egzekucyjnego, a także opłatę egzekucyjną pobieraną przez komornika;
- należności alimentacyjne, a więc np. alimenty na rzecz dzieci;
- należności za pracę za okres 3 miesięcy do wysokości najniższego wynagrodzenia za pracę określonego w odrębnych przepisach oraz renty z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci i koszty zwykłego pogrzebu dłużnika;
- należności wynikające z wierzytelności zabezpieczonych hipoteką morską;
- należności zabezpieczone hipotecznie lub zastawem rejestrowym albo zabezpieczone przez wpisanie do innego rejestru. Hipotecznie mogą być tylko zabezpieczone należności na nieruchomościach i dotyczy to tak hipotek umownych, ustanowionych za zgodą stron, jak i przymusowych, a więc wpisanych przez sąd na wniosek wierzyciela dysponującego np. wyrokiem przeciwko dłużnikowi. Zastaw rejestrowy ustanawiany zaś jest na ruchomościach i z pewnymi wyjątkami, na zbywalnych prawach majątkowych;
- należności za pracę niezaspokojone w kolejności trzeciej;
- należności, do których stosuje się przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, o ile nie zostały zaspokojone w kolejności piątej;
- należności zabezpieczone prawem zastawu lub które korzystały z ustawowego pierwszeństwa niewymienionego w kolejnościach wcześniejszych;
- należności wierzycieli, którzy prowadzili postępowanie egzekucyjne;
- inne należności.
Zobacz również serwis: ABC windykacji
Grzywny, odsetki
Po zaspokojeniu wszystkich w/w należności ulegają zaspokojeniu kary pieniężne oraz grzywny sądowe i administracyjne.
W równym stopniu z należnością główną ulegają zaspokojeniu odsetki i koszty postępowania. Jednakże z pierwszeństwa równego z należnościami czwartej (hipoteka morska), piątej (hipoteka i zastaw rejestrowy) i ósmej (prawo zastawu) kategorii korzystają odsetki tylko za ostatnie dwa lata przed przysądzeniem własności, a koszty postępowania w wysokości nie przekraczającej dziesiątej części kapitału. Pozostałe odsetki i koszty zaspokaja się w kategorii dziesiątej. To samo dotyczy świadczeń należnych dożywotnikowi.
Zobacz również: Jak ustanowić hipotekę?
Dodatkowo wskazać należy, że jeśli kwota przeznaczona do podziału nie wystarcza na zaspokojenie w całości wszystkich należności i praw tej samej kategorii, należności zabezpieczone hipoteką morską, hipoteką na nieruchomości, jak i zastawem rejestrowym i prawem zastawu, będą zaspokojone w kolejności odpowiadającej przysługującemu im pierwszeństwu, inne zaś należności - stosunkowo do wysokości każdej z nich.
Nieruchomość dłużnika sprzedana została za kwotę 200.000 zł. Po odliczeniu kosztów postępowania egzekucyjnego, które przykładowo wynoszą 35.000,00 zł, pozostała do podziału kwota 165.000,00 zł. Na nieruchomości ustanowione były dwie hipoteki – hipoteka znajdująca się na pierwszej pozycji w kwocie 100.000 zł bez odsetek i hipoteka znajdująca się na drugiej pozycji w wysokości 140.000,00 zł. Wierzyciel, który prowadził egzekucję (wierzyciel egzekwujący), nie miał ustanowionej na nieruchomości hipoteki. W takiej sytuacji wierzyciel egzekwujący dostanie jedynie zwrot poniesionych kosztów postępowania egzekucyjnego, która to kwota mieści się w w/w kwocie 35.000,00 zł, w której zawarta jest też przynależna komornikowi opłata stosunkowa. Pozostała kwota przypadnie wierzycielom hipotecznym. W całości zaspokojony zostanie pierwszy wierzyciel hipoteczny, zaś dla drugiego wierzyciela pozostanie jedynie kwota 65.000,00 zł.