15 września 2017 roku został wniesiony do Sejmu projekt ustawy, który zakłada wprowadzenie do Kodeksu cywilnego nowego przepisu, tj. art. 5682. W myśl tego projektu, odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi będzie biegła na nowo od dnia wymiany rzeczy na nową (wolną od wad).
Zmiany, które zostaną wprowadzone od 1 stycznia 2018 roku w Kodeksie cywilnym dotyczą jedynie konsumenta.
9 stycznia 2018 roku prezes firmy kupił 10 nowych biurek dla pracowników. Po 7 miesiącach okazało się, że w biurkach są uszkodzone szufladki. Wcześniej nikt tego nie zauważył, bo nie zostały one rozpakowane. Prezes zareklamował produkty. Ze względu na brak szufladek w sklepie, właściciel wymienił biurka w całości. Po półtora roku prezes zauważył, że nogi w tych biurkach się chwieją. Zgłosił ponownie reklamację. Czy reklamacja prezesa zostanie rozpatrzona pozytywnie i przedłużona na kolejne 2 lata?
Nie. Od pierwotnego wydania rzeczy minęło już 25 miesięcy, co oznacza, że 2-letni termin z Kodeksu cywilnego upłynął. Przedłużenie rękojmi na kolejne 2 lata od chwili wydania wymienionej rzeczy biegnie tylko w stosunku do konsumenta, zatem termin nie zostanie wydłużony.
Przepis zawarty w projekcie ustawy będzie właściwy tylko dla umów zwartych od dnia wejścia w życie tej ustawy.
Wprowadzone zmiany zwiększają ochronę konsumenta. Do 1 stycznia 2018 roku bieg terminu rękojmi nie wydłuża się od chwili wydania nowej niewadliwej rzeczy. Od ww. dnia będzie przedłużany na kolejne 2 lata.
Planowana ustawa ma na celu zmobilizowanie sprzedawców do przykładania większej wagi do jakości towarów i kooperowania z tymi producentami, którzy są w stanie ją zapewnić. Producenci będą mogli także na bieżąco reagować na wady produkowanych towarów, gdy konsumenci często będą stwierdzać uchybienia produkcyjne. Wydłużany termin będzie powodował dla nich straty, jeśli jakość ich produktów nie będzie zadowalająca. W perspektywie, w związku z tymi czynnikami, jakość towarów na runku powinna się podnieść.
Opinie na temat projektu Komisji
Sąd Najwyższy nie wniósł żadnych uwag co do projektu ustawy.
Konfederacja Lewiatan wskazała, że problemem jest brak kompleksowej zmiany przepisów dotyczących rękojmi. Przedsiębiorca nie będzie miał np. możliwości zakończenia cyklu ciągłej wymiany towaru na nowy. Zgodnie z opinią Pani Prezydent Konfederacji Lewiatan można by było wprowadzić dla przedsiębiorcy prawo do odstąpienia od umowy i zwrotu wpłaconej należności, by powstrzymać spiralę wymiany towaru. Jako przykład podano rzecz, która wykazuje pewną wadliwość po 5 miesiącach i ze względu na przysługujące konsumentowi prawo będzie on wymieniał ją w nieskończoność. Ponadto zostało podniesione, że w praktyce sytuacja konsumenta pogorszy się, gdyż przedsiębiorcy będą starali się unikać wymiany rzeczy na wolną od wad, proponując w pierwszej kolejności naprawy. Mimo że konsument ma prawo do żądania innej formy usunięcia wady, przedsiębiorca będzie stanowczo podkreślał, że doprowadzenie rzeczy do zgodności z umową, w sposób wybrany przez kupującego jest niemożliwe albo spowodowałoby nadmierne koszty w porównaniu ze sposobem proponowanym przez sprzedawcę.
Opracowano na podstawie:
- Druk nr 1912, Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny
- Do Druku nr 1912 – opinia SN
- Do Druku nr 1912 – opinia Lewiatana
- Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, Dz.U. 1964 nr 16 poz.93