Końcówka roku obrotowego dla wielu firm oznacza czas intensywnych przeglądów finansów, porządkowania dokumentacji i podejmowania kluczowych decyzji podatkowych. To jednak również moment, w którym przedsiębiorcy wypracowują strategie na kolejne miesiące, analizują swoje modele biznesowe i zastanawiają się, jak zbudować przewagę konkurencyjną w nadchodzącym roku. W obliczu cyfryzacji, obowiązków związanych z KSeF i rosnącej presji kosztowej, końcowe tygodnie roku stają się kluczowe nie tylko dla poprawnego zamknięcia finansów, lecz także dla przyszłej kondycji i stabilności firmy - pisze Jacek Goliszewski, prezes BCC (Business Centre Club).
Koniec roku - intensywny czas dla działów finansowo-księgowych firm
Koniec roku to moment, w którym każda firma musi spojrzeć na swój biznes z dwóch perspektyw: wynikowej (osiągnięcie celów, wykonanie planów, budżetów itd.) oraz zgodności (compliance), głównie z przepisami rachunkowości. W ramach tej drugiej perspektywy kluczowe jest uporządkowanie dokumentów, dopilnowanie zgodności danych między systemami i prawidłowe ujęcie kosztów oraz przychodów. To fundament rzetelnego sprawozdania finansowego i bezpieczeństwa podatkowego. W tym roku warto poświęcić też uwagę na przygotowanie firmy do pełnej obsługi KSeF i wdrożenia związanych z nim nowych procedur.
Kluczowym obszarem jest także ustalenie przychodów i kosztów. Firmy analizują rozliczenia międzyokresowe oraz tworzą rezerwy, m.in. na niewykorzystane urlopy czy zobowiązania gwarancyjne. Jednocześnie weryfikowane są należności i zobowiązania. Rzetelne potwierdzenia sald oraz analiza przeterminowanych faktur mają bezpośrednie przełożenie na końcowy wynik firmy, a także na poprawę płynności finansowej.
Koniec roku to również czas inwentaryzacji majątku – środków trwałych, wyposażenia i gotówki w kasie firmy. Towarzyszy temu przegląd środków trwałych, aktualizacja ewidencji i weryfikacja odpisów amortyzacyjnych.
Warto zwrócić uwagę na przegląd podatkowy, obejmujący CIT/PIT, VAT (wraz z korektami rocznymi), podatek u źródła czy podatek od nieruchomości, jak również przeanalizować możliwości skorzystania z ulg takich jak B+R, IP Box i innych oraz z oraz dofinansowań, czy programy unijnych.
Należy też dokonać przeglądu umów długoterminowych – leasingów, kredytów i pożyczek – aby lepiej oszacować zobowiązania na kolejny rok, przeanalizować możliwości renegocjacji warunków oraz zaplanować budżet.
- Zamknięcie roku to nie tylko obowiązek księgowy, ale także proces analityczny. To dobry moment, aby ocenić wynik firmy, rentowność poszczególnych produktów i usług, porównać budżet z wykonaniem oraz przyjrzeć się kosztom stałym i zmiennym. Te analizy ułatwiają podejmowanie świadomych decyzji i planowanie.
- W 2026 roku kluczową przewagą będzie automatyzacja procesów i efektywna digitalizacja, także w obszarze obiegu dokumentów i rozliczeń jak również szybkie reagowanie na zmiany rynkowe i regulacyjne i odpowiednie zarządzanie wiedzą i kapitałem ludzkim, o czym dużo mówimy na wydarzeniach BCC m.in BCC FOR THE FUTURE.
- Wygrane firmy 2026 roku to te, które już teraz pracują nad integracją systemów, cyfryzacją obiegu dokumentów i zwiększeniem przewidywalności finansów. KSeF to przecież tylko jeden z elementów większej układanki. Cyfryzacja oznacza niższe koszty operacyjne, szybszy dostęp do danych i lepszą kontrolę nad ryzykiem. Firmy, które już teraz inwestują w cyfryzację i integrację systemów, sprawniej przejdą przez kolejne zmiany legislacyjne oraz będą działały szybciej, taniej i w bardziej przewidywalny sposób. W warunkach rosnącej konkurencji to fundament przewagi biznesowej.
- Liczę, że w przyszłym roku wprowadzone zostaną konieczne reformy i deregulacje. Wierzę, że jakość funkcjonowania polskich przedsiębiorców się poprawi. Życzę sobie i biznesowi, końca borykania się z nieprzewidywalnymi zmianami prawnymi, zbyt skomplikowanym systemem podatkowym, a także brakiem klastrów innowacyjności oraz wsparcia państwa w zakresie nowych technologii, szczególnie dla sektora MSP, które w mojej ocenie bardzo spowalniają rozwój technologiczny i gospodarczy.
Checklista dla przedsiębiorców
Dokumenty i zgodność danych
- Uporządkowane dokumenty, zamknięte okresy rozliczeniowe.
- Spójność danych między systemem sprzedaży, magazynem i księgowością.
- Aktualizacja procedur związanych z KSeF.
Przychody, koszty i rezerwy
- Prawidłowe rozliczenia międzyokresowe.
- Utworzone rezerwy (urlopy, gwarancje, ryzyka).
Należności i zobowiązania
- Uzyskane potwierdzenia sald od kontrahentów.
- Przegląd przeterminowanych należności.
Inwentaryzacja i środki trwałe
- Przeprowadzona inwentaryzacja majątku.
- Zaktualizowana ewidencja środków trwałych i amortyzacji.
Rozliczenia podatkowe
- Weryfikacja CIT/PIT.
- Korekty roczne VAT (proporcja, preproporcja).
- Analiza podatku u źródła (WHT).
- Sprawdzenie podatku od nieruchomości.
- Weryfikacja ulg podatkowych (B+R, IP Box, robotyzacja).
Umowy i zobowiązania długoterminowe
- Przegląd leasingów, kredytów, pożyczek i usług cyklicznych.
- Weryfikacja harmonogramów spłat.
Sprawozdanie finansowe
- Bilans, RZiS, informacja dodatkowa, rachunek przepływów pieniężnych (dla większych jednostek).
- Zgromadzone dokumenty i dane dla audytora.
Analiza zarządcza
- Ocena rentowności produktów i usług.
- Analiza wykonania budżetu 2025.
- Przegląd kosztów stałych i zmiennych.
- Wnioski i rekomendacje na 2026 rok.
Jacek Goliszewski, prezes BCC